Não người không được thiết kế để ghi nhớ mọi thứ, nhưng bạn có thể cải thiện trí nhớ bằng 5 cách khoa học dưới đây.
Trong bối cảnh thông tin dày đặc và cuộc sống bận rộn hiện nay, việc quên nơi để chìa khóa, không nhớ tên ai đó hay lý do bước vào phòng đã trở thành điều quá quen thuộc. Theo các nhà khoa học, điều này không phải do bạn kém trí nhớ, mà đơn giản vì bộ não con người không được cấu tạo để ghi nhớ mọi thứ.
Tiến sĩ Charan Ranganath – nhà thần kinh học tại Đại học California, Davis và giám đốc Phòng thí nghiệm Trí nhớ Động – cho biết, bộ não con người hoạt động theo cách ưu tiên tiết kiệm năng lượng, tức là chỉ ghi nhớ những điều thực sự cần thiết. Trong cuốn sách mới của mình “Tại sao chúng ta nhớ: Mở khóa sức mạnh của trí nhớ để lưu giữ những gì quan trọng”, ông chia sẻ rằng thay vì cố gắng nhớ nhiều hơn, bạn nên học cách nhớ tốt hơn.
Một người trung bình ngày nay tiếp nhận khoảng 34 gigabyte thông tin mỗi ngày – tương đương hơn 11 giờ dữ liệu, và con số này đang tăng theo thời gian. Vì vậy, cải thiện trí nhớ không đồng nghĩa với việc ghi nhớ mọi thứ, mà là học cách lọc và giữ lại những gì có giá trị.
Dưới đây là 5 mẹo quan trọng để cải thiện trí nhớ, được tiến sĩ Ranganath đúc kết bằng cách chơi chữ dễ nhớ: “Gọi BÁC SĨ!” (ME DIC – Meaning, Error, Distinctiveness, Importance, Context):
1. M – Meaning (Ý nghĩa):
Gắn thông tin bạn muốn nhớ với một điều gì đó có ý nghĩa với bạn sẽ giúp ghi nhớ dễ hơn. Ví dụ, nếu bạn muốn nhớ tên “Charan”, bạn có thể liên tưởng đến “Charon” – người lái đò trong thần thoại Hy Lạp. Việc tạo ra một hình ảnh hoặc câu chuyện gắn liền với điều bạn cần ghi nhớ sẽ kích hoạt các liên kết trong não, tăng cường khả năng lưu giữ thông tin.
2. E – Error (Sai sót):
Đừng ngại sai. Việc tự kiểm tra và thử đoán, ngay cả khi không chính xác, giúp củng cố trí nhớ lâu dài. Khi bạn mắc lỗi và học được câu trả lời đúng, bộ não sẽ ghi nhớ chính xác hơn nhờ vào sự điều chỉnh liên kết thần kinh.
3. D – Distinctiveness (Sự nổi bật):
Làm nổi bật trải nghiệm hoặc chi tiết khi bạn muốn ghi nhớ điều gì đó. Ví dụ, khi đặt chìa khóa, hãy chú ý đến âm thanh hoặc cảm giác của nơi bạn để nó. Sự độc đáo giúp ghi nhớ dễ hơn so với những chi tiết nhàm chán.
4. I – Importance (Tầm quan trọng):
Não bộ ghi nhớ tốt hơn khi cảm xúc mạnh mẽ như tò mò, vui mừng hoặc xấu hổ xuất hiện. Dopamine và các chất dẫn truyền thần kinh khác được kích thích trong những thời điểm này, giúp tăng khả năng ghi nhớ. Bạn có thể tạo cảm giác quan trọng bằng cách kích hoạt sự tò mò hoặc gắn nội dung với điều mang tính cá nhân.
5. C – Context (Bối cảnh):
Ký ức gắn liền với không gian và thời gian. Khi bạn cố gắng nhớ lại một sự kiện, hãy hình dung hoàn cảnh cụ thể, cảm giác, âm thanh, hình ảnh… Việc tái hiện trải nghiệm một cách chân thực sẽ giúp trí nhớ bật ra một cách tự nhiên.
Các mẹo trên không chỉ áp dụng cho việc ghi nhớ thông tin đơn giản mà còn hiệu quả trong học tập, công việc và cuộc sống hàng ngày. Từ việc học ngoại ngữ, ghi nhớ tên người, cho đến quản lý công việc hiệu quả – những chiến lược này giúp bạn tận dụng tối đa khả năng lưu trữ của não mà không cần nhồi nhét quá mức.
Cuối cùng, đừng quên rằng trí nhớ con người không phải là ổ cứng máy tính. Nó mềm dẻo, liên kết và cần được rèn luyện bằng sự chú ý và cảm xúc. Ghi nhớ tốt không nằm ở lượng thông tin bạn tiếp thu, mà ở cách bạn tổ chức và kích hoạt trí não một cách thông minh.