Quốc hội vừa thông qua nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, giảm số tỉnh, thành trên cả nước từ 63 xuống còn 34, nhằm tinh gọn bộ máy và tăng hiệu quả quản lý.

Sáng ngày 12/6, Quốc hội đã biểu quyết thông qua nghị quyết sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, theo đó số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ giảm mạnh từ 63 xuống còn 34. Trong đó, cả nước giữ nguyên 11 tỉnh, thành và sáp nhập 52 tỉnh, thành còn lại thành 23 đơn vị mới. Nghị quyết này có hiệu lực ngay từ thời điểm thông qua, không chờ đến tháng 7 như đề xuất ban đầu.

Theo phương án được phê duyệt, tỉnh Hà Giang sẽ được sáp nhập vào tỉnh Tuyên Quang, hình thành tỉnh Tuyên Quang mới với diện tích hơn 13.800 km² và dân số khoảng 1,86 triệu. Tỉnh mới này tiếp giáp các tỉnh Cao Bằng, Lào Cai, Phú Thọ, Thái Nguyên và biên giới Trung Quốc. Tương tự, Lào Cai sẽ hợp nhất với Yên Bái, giữ lại tên Lào Cai, có diện tích 13.256 km², dân số 1,78 triệu.
Đáng chú ý, tỉnh Thái Nguyên mới sẽ hình thành từ việc sáp nhập Bắc Kạn và Thái Nguyên, có diện tích 8.375 km² và dân số khoảng 1,8 triệu. Một tỉnh Phú Thọ mới được hình thành từ ba tỉnh cũ là Vĩnh Phúc, Hòa Bình và Phú Thọ với dân số lên đến hơn 4 triệu người.
Trong khu vực đồng bằng Bắc Bộ và duyên hải Bắc Trung Bộ, nhiều tỉnh được tái cấu trúc: Bắc Ninh sáp nhập Bắc Giang; Hưng Yên gộp Thái Bình; Hải Phòng mở rộng địa giới hành chính khi sáp nhập cả tỉnh Hải Dương; Ninh Bình mới gồm cả Nam Định và Hà Nam.
Ở miền Trung, Quảng Trị mới sẽ bao gồm cả tỉnh Quảng Bình; Đà Nẵng sáp nhập với Quảng Nam trở thành một thành phố lớn mới; Quảng Ngãi mở rộng về phía Tây với Kon Tum; Gia Lai mới bao gồm thêm Bình Định.
Khu vực Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ cũng ghi nhận các sáp nhập lớn: Đăk Lăk hợp nhất với Phú Yên; Lâm Đồng bao gồm cả Đăk Nông, Bình Thuận và một phần Khánh Hòa. Các tỉnh còn lại được tái cấu trúc theo hướng mở rộng địa giới và tăng quy mô dân số để tối ưu hóa hoạt động quản lý.
Ở miền Nam, TP HCM mở rộng đáng kể khi sáp nhập thêm tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, đạt quy mô dân số lên tới 14 triệu. Tỉnh Đồng Nai mới hợp nhất cả Bình Phước; Tây Ninh bao gồm cả Long An; Đồng Tháp được mở rộng từ phần lãnh thổ của Tiền Giang; Vĩnh Long mới bao gồm Bến Tre và Trà Vinh; Cần Thơ trở thành thành phố lớn mới khi sáp nhập Sóc Trăng và Hậu Giang.
Khu vực Tây Nam Bộ cũng có thay đổi sâu sắc: An Giang mới hợp nhất với Kiên Giang; tỉnh Cà Mau bao gồm cả Bạc Liêu.

Như vậy, cả nước sau sáp nhập sẽ có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, trong đó có 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương. Quốc hội cũng chỉ đạo Chính phủ rà soát kỹ lưỡng, công bố minh bạch diện tích, địa giới hành chính chính xác sau sáp nhập. Trong trường hợp có sự chênh lệch số liệu so với Nghị quyết, Chính phủ có quyền cập nhật điều chỉnh và công bố công khai.
Việc sáp nhập nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả điều hành, tạo điều kiện liên kết vùng sâu hơn, tăng quy mô và sức cạnh tranh của các địa phương, đặc biệt trong bối cảnh xu hướng đô thị hóa và quản trị hiện đại đang đòi hỏi sự cải cách toàn diện hệ thống hành chính quốc gia.