Tulsi Gabbard và các giám đốc tình báo dưới thời Trump đang nỗ lực phủ nhận kết luận từ các cơ quan tình báo Mỹ rằng Nga từng can thiệp nhằm giúp Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2016.
Ngày càng có nhiều động thái từ các quan chức tình báo thân cận với cựu Tổng thống Donald Trump nhằm đảo ngược đánh giá chính thức về sự can thiệp của Nga trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Nổi bật trong số này là Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard và Giám đốc CIA John Ratcliffe, những người đang sử dụng các tài liệu giải mật để đưa ra cáo buộc rằng chính quyền Obama đã thao túng thông tin tình báo vì động cơ chính trị.
Theo Gabbard, các email vừa được giải mật cho thấy có âm mưu từ các quan chức thời Obama nhằm lợi dụng hành vi can thiệp của Nga để làm suy yếu vị thế hợp pháp của Trump. Bà gọi đó là “một âm mưu phản quốc”, cho rằng mọi cá nhân liên quan nên bị điều tra và truy tố triệt để. Văn phòng của Gabbard được cho là đã chuyển hồ sơ hình sự về vấn đề này cho Bộ Tư pháp Mỹ, mặc dù Bộ vẫn chưa xác nhận thông tin.
Tuy nhiên, các đánh giá trước đây của CIA, cùng cuộc điều tra ba năm do Công tố viên đặc biệt John Durham dẫn đầu và một cuộc điều tra lưỡng đảng của Thượng viện vào năm 2020, đều xác nhận rằng Nga đã tiến hành chiến dịch thông tin để can thiệp vào cuộc bầu cử – chủ yếu nhằm gây tổn hại cho ứng viên Hillary Clinton và hỗ trợ Trump.
“Chúng tôi đã tìm thấy bằng chứng không thể chối cãi về sự can thiệp của Nga”, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio – quyền Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện thời điểm đó – phát biểu sau cuộc điều tra năm 2020.
Dù không có bằng chứng cho thấy chiến dịch tranh cử của Trump “thông đồng” với Nga, nhưng cả CIA và Thượng viện đều kết luận rằng Moscow đã tiến hành các hành vi mạng và lan truyền thông tin giả để làm sai lệch bối cảnh bầu cử, bao gồm việc hack và phát tán email của Ủy ban Quốc gia Dân chủ và tạo tài khoản mạng xã hội giả.
Tuy nhiên, các quan chức hiện tại như Gabbard và Ratcliffe lại đặt nghi vấn về quy trình đánh giá tình báo, cho rằng báo cáo năm 2017 được lập vội vàng và thiếu sự tham khảo đầy đủ từ các chuyên gia. Họ cáo buộc một số cá nhân được bổ nhiệm bởi đảng Dân chủ đã “bịt miệng” tiếng nói độc lập và thúc đẩy một kịch bản chính trị nhằm chống lại Trump.
Chuyển hướng dư luận và cáo buộc có động cơ chính trị
Những tuyên bố này xuất hiện trong bối cảnh áp lực ngày càng tăng đối với Trump về việc công khai hồ sơ liên quan đến tỷ phú Jeffrey Epstein. Nhiều nhà lập pháp Dân chủ cho rằng các động thái của Gabbard và CIA là nỗ lực đánh lạc hướng dư luận và “viết lại lịch sử”.
“Đây là một ví dụ điển hình về việc dùng quyền lực tình báo để thao túng sự thật vì mục đích đảng phái”, Thượng nghị sĩ Dân chủ Mark Warner nhận định.
Các chuyên gia an ninh quốc gia như Larry Pfeiffer – cựu cố vấn cho cả tổng thống Cộng hòa và Dân chủ – cảnh báo rằng cách tiếp cận mang nặng tính chính trị của Gabbard sẽ làm xói mòn lòng tin vào cộng đồng tình báo Mỹ. Ông cho rằng việc bác bỏ kết luận đã được các cơ quan độc lập điều tra kỹ càng là hành vi sai lệch.
Susan Miller, một quan chức CIA từng tham gia trực tiếp vào đánh giá tình báo năm 2017, cũng lên tiếng phản đối những diễn giải hiện nay của Ratcliffe và Gabbard. Dù bà không đồng ý với việc bổ sung phụ lục dựa trên tài liệu chưa xác thực (hồ sơ Steele), Miller khẳng định bà vẫn tin tưởng vào kết luận chính rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin muốn giúp Trump thắng cử.
“Việc nói rằng báo cáo của chúng tôi là một tội ác chỉ vì nêu rõ Nga đã can thiệp là vô lý. Ratcliffe chỉ đang làm theo chỉ đạo chính trị của Trump”, bà Miller tuyên bố với bản tin SpyTalk.
Một lần nữa làm nóng lại cuộc chiến thông tin
Bản chất của những tranh cãi hiện tại không chỉ nằm ở việc đánh giá hành vi của Nga mà còn là cuộc chiến định hình lại diễn ngôn chính trị Mỹ – trong đó bên thân Trump cố gắng lật ngược nhận thức về tính hợp pháp chiến thắng năm 2016.
Trong bối cảnh Mỹ đang tiến gần đến kỳ bầu cử tổng thống tiếp theo, nỗ lực viết lại lịch sử bầu cử 2016 có thể làm gia tăng nghi ngờ, chia rẽ chính trị và suy yếu uy tín của các cơ quan tình báo vốn được xem là trụ cột trong việc bảo vệ nền dân chủ Mỹ khỏi sự can thiệp từ nước ngoài.
