Một người đàn ông 55 tuổi tại Hà Nội đã rơi vào hôn mê sâu, tổn thương não nghiêm trọng sau khi sử dụng cồn sát trùng giả chứa methanol để súc miệng, cảnh báo nguy cơ từ việc dùng nhầm cồn công nghiệp.
Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận một bệnh nhân nam, 55 tuổi, nhập viện trong tình trạng nguy kịch do ngộ độc methanol – một loại cồn công nghiệp cực độc. Người bệnh được xác định đã dùng nhầm cồn sát trùng giả trong quá trình tự điều trị viêm tủy răng tại nhà.
Theo lời kể của gia đình, bệnh nhân trước đó hoàn toàn khỏe mạnh, không có tiền sử lạm dụng rượu. Tuy nhiên, khoảng một tuần trước nhập viện, ông xuất hiện triệu chứng đau răng và đã mua một chai cồn dán nhãn “Ethanol 70 độ” từ một hiệu thuốc gần nhà để súc miệng. Mỗi ngày, ông ngậm cồn 3-4 lần, mỗi lần kéo dài tới một giờ. Một vài ngày sau, ông bắt đầu có biểu hiện mệt mỏi, chán ăn và đặc biệt là mờ mắt – dấu hiệu đặc trưng của ngộ độc methanol.
Tổn thương não nghiêm trọng do hấp thu methanol qua niêm mạc
Khi được đưa vào cấp cứu tại Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân còn tỉnh táo, tim phổi ổn định, nhưng kết quả chụp MRI não đã ghi nhận ổ nhồi máu nhỏ ở nhân bèo trái – một dấu hiệu sớm của tổn thương thần kinh. Xét nghiệm máu sau đó xác định nồng độ methanol trong máu ở mức cực cao: 116,63 mg/dL. Chỉ sau vài giờ, bệnh nhân suy hô hấp, đồng tử giãn và nhanh chóng rơi vào hôn mê sâu, phải chuyển sang Trung tâm Chống độc để lọc máu và điều trị tích cực.
Kết quả phân tích mẫu cồn mà người bệnh sử dụng cho thấy sản phẩm không hề chứa ethanol như nhãn mác công bố, mà lại có đến 77,5% là methanol – loại cồn công nghiệp nguy hiểm. TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, khẳng định:
“Bệnh nhân đã ngậm cồn trong thời gian dài, lại có tổn thương niêm mạc miệng do viêm tủy răng, nên methanol thẩm thấu rất nhanh vào cơ thể. Ngoài ra, không loại trừ khả năng ông đã nuốt phải một lượng nhỏ, đủ để gây ra hậu quả nghiêm trọng.”
Cồn công nghiệp – hiểm họa ẩn trong vỏ bọc y tế
Methanol là chất hóa học được sử dụng trong công nghiệp, không thích hợp cho bất kỳ mục đích y tế nào. Khác với ethanol – loại cồn được dùng phổ biến trong sát trùng – methanol vừa không hiệu quả trong việc khử khuẩn, lại dễ hấp thụ qua da, đường hô hấp và đường tiêu hóa. Ngộ độc methanol có thể dẫn đến mù lòa, hôn mê sâu, tổn thương não vĩnh viễn, thậm chí tử vong nếu không điều trị kịp thời.
Bác sĩ Nguyên cảnh báo thêm:
“Người dân rất dễ nhầm lẫn giữa cồn y tế và cồn công nghiệp, nhất là khi sản phẩm có hình thức giống nhau. Đã có nhiều trường hợp vô tình sử dụng methanol để súc miệng, nhỏ mắt, thậm chí pha với nước uống, dẫn đến hậu quả đau lòng như mù mắt, bỏng niêm mạc hay tử vong.”
Hiện nay trên thị trường tồn tại hai dạng sản phẩm nguy hiểm liên quan đến methanol. Loại đầu tiên là hàng giả, ghi nhãn giống hệt cồn y tế nhưng thành phần lại là methanol. Loại thứ hai là sản phẩm mập mờ, không công bố rõ thành phần, công dụng không phải sát trùng nhưng lại dễ gây hiểu nhầm. Đặc biệt, một số sản phẩm còn bị thiết kế với hình dạng chai lọ tương tự chai nước muối, tăng nguy cơ dùng sai mục đích.
Tăng cường kiểm soát và cảnh báo cộng đồng
Trước sự việc đáng tiếc nói trên, Bệnh viện Bạch Mai đã chủ động lấy mẫu tất cả các sản phẩm cồn đang được sử dụng tại bệnh viện để xét nghiệm nồng độ ethanol, isopropanol và methanol, nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bệnh nhân. Các cuộc kiểm tra sẽ được thực hiện định kỳ, đột xuất và liên tục trong thời gian tới.
Các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo người dân:
- Tuyệt đối không sử dụng cồn không rõ nguồn gốc để điều trị bệnh tại nhà.
- Luôn kiểm tra kỹ nhãn mác, thành phần và công dụng của sản phẩm cồn trước khi sử dụng.
- Không nên súc miệng, ngậm hoặc bôi cồn lên vùng tổn thương hở nếu không có chỉ định y tế rõ ràng.
Sự việc này là lời cảnh tỉnh về hậu quả nghiêm trọng của việc sử dụng nhầm cồn công nghiệp, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết về quản lý thị trường và nâng cao nhận thức cộng đồng trong việc sử dụng các sản phẩm sát trùng an toàn.