Nâng cao chất lượng dịch vụ sân bay không chỉ dừng lại ở việc xem xét bỏ quy định cởi giày, mà cần một cuộc cách mạng toàn diện từ thái độ phục vụ đến ứng dụng công nghệ để xứng tầm cửa ngõ quốc gia.

Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, hình ảnh đầu tiên chào đón du khách quốc tế lại đang tồn tại nhiều bất cập. Những dòng người chờ đợi mệt mỏi tại quầy thủ tục, sự phiền hà từ các quy định an ninh cứng nhắc đang là những rào cản vô hình, ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm và quyết định quay trở lại của du khách.
Câu chuyện không chỉ nằm ở việc rút ngắn vài phút làm thủ tục, mà cốt lõi là cảm xúc của hành khách. Theo Tiến sĩ Huỳnh Trung Minh, một chuyên gia kinh tế, yếu tố con người và thái độ phục vụ mới là chìa khóa tạo ra sự đột phá. Một quy trình có thể chậm hơn đôi chút nhưng nếu được thực hiện với sự thân thiện, hành khách vẫn sẽ cảm thấy hài lòng.

Thực tế đáng buồn là nhiều du khách quốc tế vẫn thường phàn nàn về thời gian chờ đợi để nhập cảnh tại sân bay Tân Sơn Nhất là quá lâu.
“Bạn bè tôi là người nước ngoài khi tới Việt Nam, nhất là sân bay Tân Sơn Nhất, thường than phiền về thời gian chờ đợi để nhập cảnh quá lâu. Những lúc chờ đợi như vậy, một nụ cười của nhân viên ở sân bay là khách cũng cảm thấy bớt mệt mỏi, ấm lòng” – TS Huỳnh Trung Minh phân tích.
Quy định an ninh sân bay: Đã đến lúc nhìn ra thế giới?
Đề xuất bỏ quy định yêu cầu hành khách cởi giày, tháo thắt lưng khi qua cửa an ninh đang nhận được sự quan tâm lớn. Đây không phải là một ý tưởng mới mẻ, mà là tiêu chuẩn đã được áp dụng tại rất nhiều sân bay hiện đại trên thế giới.
Soi chiếu với quốc tế, đặc biệt là tại các sân bay châu Âu, quy trình kiểm tra an ninh diễn ra nhanh chóng, hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn tuyệt đối. Hành khách không cần thực hiện những thủ tục gây bất tiện như cởi bỏ giày dép. Quan trọng hơn, thái độ của nhân viên an ninh luôn lịch thiệp và chuyên nghiệp, tạo ra một không khí thoải mái ngay từ cửa ngõ quốc gia.
“Tôi vừa đi châu Âu cùng cả gia đình về và ai cũng cảm thấy bất ngờ trước sự thân thiện của nhân viên an ninh cửa khẩu. Họ gặp trẻ em là cười, gặp người lớn cũng chào hỏi vài câu nhẹ nhàng. Khi kiểm tra hộ chiếu, họ nhìn thấy visa, đóng dấu và trả lại ngay, không hạch sách. Sân bay là nơi tiếp xúc đầu tiên của du khách đối với một điểm đến, một đất nước. Dù quy định phải nghiêm để bảo đảm an ninh, an toàn nhưng thân thiện và lịch thiệp cũng rất cần thiết” – ông Minh chia sẻ.
Công nghệ là chìa khóa để gỡ nút thắt thủ tục
Bên cạnh việc cải thiện thái độ phục vụ, việc đầu tư và ứng dụng công nghệ được xem là giải pháp căn cơ để giải quyết tình trạng quá tải và nâng cao trải nghiệm hành khách. Việt Nam hoàn toàn có khả năng tự động hóa nhiều khâu trong quy trình sân bay.
Hiện tại, các sân bay lớn đã có quầy check-in tự động cho khách không ký gửi hành lý. Tuy nhiên, tiềm năng còn rất lớn với việc triển khai đồng bộ hơn các hệ thống như: máy in thẻ hành lý tự động, máy tự động in thẻ lên máy bay cho người chưa quen dùng mã QR, và đặc biệt là hệ thống nhận diện khuôn mặt.
Đối với khâu xuất nhập cảnh, việc triển khai rộng rãi cổng nhập cảnh tự động (auto-gate) là yêu cầu cấp thiết. Nhiều hành khách cũng đề xuất việc phân luồng xếp hàng một cách khoa học hơn. Ngoài các làn ưu tiên cho đội bay và nhóm đặc biệt, có thể chia thành làn riêng cho công dân Việt Nam, công dân khối ASEAN (miễn thị thực), và nhóm khách quốc tế khác cần kiểm tra visa. Đồng thời, cần có chính sách ưu tiên rõ ràng cho người cao tuổi và trẻ em.
Mỗi nhân viên làm việc tại sân bay, từ an ninh, hải quan đến dịch vụ mặt đất, đều là một “đại sứ du lịch”. Việc xây dựng một hình ảnh chuyên nghiệp, thân thiện và hiệu quả ngay từ “cánh cửa đầu tiên” sẽ là đòn bẩy quan trọng, góp phần đưa du lịch Việt Nam cất cánh.