Nghiên cứu từ MIT Media Lab cho thấy việc lạm dụng ChatGPT và các chatbot AI có thể dẫn đến giảm hoạt động não, suy yếu trí nhớ và hình thành thói quen học tập thụ động.
Một nghiên cứu kéo dài bốn tháng của nhóm chuyên gia tại MIT Media Lab (Mỹ) vừa chỉ ra rằng việc sử dụng chatbot AI như ChatGPT có thể làm giảm hoạt động của não và suy yếu trí nhớ của người dùng. Kết luận này được đưa ra sau khi theo dõi 54 người trong độ tuổi từ 18 đến 39 tại Boston, được chia thành ba nhóm để thực hiện bài luận SAT: nhóm dùng ChatGPT, nhóm tra cứu bằng Google và nhóm không sử dụng công cụ hỗ trợ.
Thông qua điện não đồ ghi lại 32 vùng não khác nhau, các nhà khoa học nhận thấy nhóm sử dụng ChatGPT thể hiện mức độ hoạt động thần kinh thấp nhất. Những người này không chỉ giảm khả năng xử lý ngôn ngữ và hành vi mà còn trở nên ngày càng lệ thuộc vào công cụ AI. Trong quá trình viết luận, họ dần mất thói quen tư duy độc lập và thường xuyên sao chép, dán nội dung thay vì tự mình viết. Ngay cả khi không còn được phép sử dụng AI, tác động tiêu cực vẫn tiếp tục kéo dài.
“Người dùng ChatGPT dần mất khả năng ghi nhớ nội dung do chính họ tạo ra, đồng thời suy yếu nhận thức về quyền tác giả,” báo cáo kết luận.
Nghiên cứu, được công bố vào giữa tháng 6, hiện vẫn chưa qua bình duyệt và chỉ được thực hiện trên quy mô nhỏ. Tuy nhiên, tiến sĩ Nataliya Kosmyna – tác giả chính – nhấn mạnh rằng công bố này rất cần thiết trong bối cảnh công nghệ AI đang nhanh chóng lan rộng, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục.
Tại hội nghị VivaTech ở Paris, CEO Arthur Mensch của công ty Mistral AI (Pháp) cũng đồng tình với nhận định trên. Ông cảnh báo rằng việc ngày càng dựa dẫm vào AI sẽ khiến con người dần mất thói quen tra cứu, tư duy phản biện và kiểm chứng thông tin – những yếu tố thiết yếu trong quá trình học tập.
Mensch nhấn mạnh:
“Chúng ta cần chủ động đánh giá, phản biện đầu ra của AI thay vì mặc định tin tưởng. Khả năng tổng hợp và kiểm chứng thông tin vẫn là cốt lõi của việc học,” ông nói.
Trước lo ngại AI sẽ đe dọa việc làm trong lĩnh vực văn phòng, như cảnh báo của CEO Anthropic – Dario Amodei rằng AI có thể thay thế một nửa công việc văn phòng trong vòng 5 năm – Arthur Mensch cho rằng đó là nhận định cường điệu mang tính tiếp thị.
Theo ông, thay vì xóa bỏ việc làm, AI sẽ tái định hình môi trường công sở và mở ra những cơ hội mới, nhất là trong các lĩnh vực cần tương tác giữa người với người – điều mà AI chưa thể thay thế hoàn toàn.
