Các nhà lãnh đạo Anh, Pháp, Đức và Ba Lan yêu cầu Nga thực hiện lệnh ngừng bắn 30 ngày tại Ukraine, cảnh báo sẽ áp lệnh trừng phạt nếu Tổng thống Putin từ chối.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (bìa phải, hàng dưới) và các nhà lãnh đạo châu Âu tham dự hội nghị thượng đỉnh thảo luận về an ninh châu Âu và Ukraine hôm 2-3 tại London, Anh – Ảnh: REUTERS
Ngày 10 tháng 5 năm 2025, trong chuyến thăm Kyiv, các nhà lãnh đạo Anh, Pháp, Đức và Ba Lan đã cùng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đưa ra tuyên bố yêu cầu Nga thực hiện lệnh ngừng bắn vô điều kiện trong vòng 30 ngày, đồng thời cảnh báo sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế mới mạnh mẽ nếu Tổng thống Vladimir Putin không chấp thuận.
Cuộc họp tại Kyiv, với sự tham dự từ xa của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump qua điện thoại, được xem là nỗ lực lớn nhất trong nhiều tháng qua của phương Tây nhằm thúc đẩy hòa bình và siết chặt sức ép lên Điện Kremlin sau thời gian dài trì trệ trong đàm phán.
Phát biểu trước báo giới, Thủ tướng Anh Keir Starmer khẳng định:
“Không còn điều kiện, không còn trì hoãn. Đây là lúc Tổng thống Putin cần thể hiện rõ thiện chí nếu ông thực sự mong muốn hòa bình”.
Mặc dù Tổng thống Trump chưa đưa ra tuyên bố chính thức ngay sau cuộc họp, các quan chức châu Âu cho biết ông đã thể hiện sự ủng hộ đối với đề xuất ngừng bắn, và cam kết phối hợp cùng EU trong trường hợp Nga vi phạm lệnh tạm dừng giao tranh.
Kremlin giữ thái độ lạnh nhạt
Ngay sau phát biểu của các lãnh đạo châu Âu, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov tỏ ý xem nhẹ, cho rằng đây chỉ là những tuyên bố mang tính “đối đầu” và không góp phần cải thiện quan hệ giữa Nga và phương Tây. Ông cũng nhấn mạnh rằng Nga chỉ chấp thuận lệnh ngừng bắn nếu “các sắc thái” liên quan được cân nhắc đầy đủ – ám chỉ yêu cầu dừng viện trợ quân sự từ phương Tây cho Ukraine.
Trước đó, trong cuộc trả lời phỏng vấn với đài ABC của Mỹ, Peskov nói:
“Lệnh ngừng bắn chỉ công bằng nếu viện trợ vũ khí cho Kyiv tạm dừng. Nếu không, lợi thế sẽ nghiêng hoàn toàn về phía Ukraine”.
EU – Mỹ tăng cường phối hợp trừng phạt
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết các biện pháp trừng phạt mới đã được soạn thảo và sẽ được triển khai đồng loạt nếu Nga từ chối đề xuất ngừng bắn. Các lĩnh vực bị nhắm tới bao gồm năng lượng, tài chính ngân hàng và công nghệ.
Bên cạnh đó, Washington và Brussels đang nỗ lực khôi phục lòng tin sau thời gian chính sách ngoại giao Mỹ thiếu nhất quán kể từ khi ông Trump nhậm chức nhiệm kỳ hai vào tháng 1 vừa qua. Thỏa thuận cho phép Mỹ tiếp cận ưu tiên nguồn khoáng sản chiến lược từ Ukraine được coi là dấu hiệu tái lập mối quan hệ hai bên.
Giao tranh vẫn tiếp diễn dù Nga tuyên bố ngừng bắn
Theo các phóng viên Reuters có mặt tại vùng Zaporizhzhia, các cuộc pháo kích vẫn tiếp diễn bất chấp lệnh ngừng bắn ba ngày do Nga tự tuyên bố từ 8 đến 10 tháng 5. Bệnh viện dã chiến gần chiến tuyến liên tục tiếp nhận binh sĩ Ukraine bị thương.
Một binh sĩ có tên Stanislav nói:
“Không có gì thay đổi cả. Pháo, máy bay không người lái, chất nổ – mọi thứ vẫn y nguyên. Gọi đó là ngừng bắn chỉ là trò đùa”.
Tổng thống Zelensky và các nhà lãnh đạo phương Tây gọi đề xuất ngừng bắn trước đó của Nga là “trò lừa”, và nhấn mạnh chỉ có một lệnh ngừng bắn được giám sát độc lập bởi Mỹ và EU mới có thể mở đường cho các cuộc đàm phán hòa bình thực sự.
Dù vẫn thừa nhận khả năng lệnh ngừng bắn 30 ngày có thể bị vi phạm, ông Zelensky khẳng định đây là “bước khởi đầu cần thiết” và không có lựa chọn thay thế nếu muốn tìm kiếm giải pháp chính trị cho cuộc xung đột đã kéo dài từ năm 2022 đến nay.
