Cựu giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia bị cáo buộc đứng sau đường dây “cấp nhanh” phiếu lý lịch tư pháp, nhận hối lộ gần 39 tỉ đồng.

Từ tháng 1.2019 đến tháng 7.2023, một đường dây “chạy” phiếu lý lịch tư pháp được tổ chức bài bản đã giúp hàng chục nghìn người dân được cấp phiếu nhanh với mức giá cao gấp nhiều lần quy định. Trung tâm của đường dây này là ông Hoàng Quốc Hùng – cựu Giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia, người đang bị Viện Kiểm sát nhân dân tối cao truy tố với cáo buộc chủ mưu trong hành vi nhận hối lộ số tiền lên tới gần 39 tỉ đồng.
Cùng bị truy tố trong vụ án còn có ba cựu cán bộ khác của trung tâm và một cộng tác viên công ty luật. Ngoài ra, 14 người khác bị cáo buộc đưa hối lộ và 4 người bị truy tố về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Khởi đầu từ các yêu cầu “giúp đỡ” của tài xế riêng là Phạm Quang Hậu, ông Hùng dần biến việc cấp phiếu lý lịch tư pháp thành một hoạt động có tổ chức. Theo thỏa thuận, Hậu được quyền tự định giá mỗi hồ sơ, miễn là trích lại cho ông Hùng 700.000 đồng/hồ sơ. Để hợp thức hóa việc cấp phiếu thuộc thẩm quyền của Trung tâm thay vì sở tư pháp địa phương, ông Hùng hướng dẫn người gom hồ sơ bỏ trống thông tin nơi cư trú và sử dụng hộ chiếu – tài liệu không ghi rõ địa chỉ.
Bên ngoài, ông Hùng công khai cấm nhân viên trung tâm làm dịch vụ, nhưng nội bộ lại âm thầm chỉ đạo cấp dưới tiếp nhận, xử lý các hồ sơ không hợp lệ thông tin cư trú – hình thức lách luật tinh vi. Những khoản “hoa hồng” được chuyển khoản hoặc đưa tiền mặt định kỳ vào chiều thứ sáu hàng tuần, ngay tại phòng làm việc của giám đốc trung tâm.
Tổng cộng, hơn 55.000 phiếu lý lịch tư pháp đã được “cấp nhanh” theo hình thức này, với mức giá thực tế lên đến 2,5 triệu đồng/phiếu, trong khi lệ phí theo quy định chỉ 200.000 đồng. Trong số gần 43 tỉ đồng được chia chác, ông Hùng hưởng lợi gần 39 tỉ đồng, phần còn lại chia cho các đối tượng trung gian.
Một trong những đầu mối lớn là Nguyễn Xuân Thọ, đại diện văn phòng giao dịch của Công ty Luật Vicco. Thọ tuyển Hậu làm cộng tác viên và thu về hơn 10,9 tỉ đồng từ dịch vụ, sau đó trích lại hơn 9 tỉ cho ông Hùng. Ngoài ra còn có Nguyễn Tú Anh – cựu cán bộ Cục Hồ sơ nghiệp vụ Bộ Công an – người đã phối hợp xử lý hơn 6.000 hồ sơ với tổng chi phí chuyển cho Hậu hơn 4,3 tỉ đồng.
Đặc biệt, ông Lương Nhân Hòa – khi đó là Trưởng phòng Hành chính và sau này là Phó giám đốc trung tâm – cũng bị cáo buộc đã cùng ông Hùng và Hậu nhận hơn 7,7 tỉ đồng từ các đầu mối khác để xử lý hơn 10.000 phiếu.
Cơ quan điều tra xác định những người dân có nhu cầu cấp phiếu không biết đây là hoạt động bất hợp pháp, vì họ tiếp cận dịch vụ qua quảng cáo trên mạng và làm theo hướng dẫn, do đó không đủ yếu tố cấu thành tội danh.
Tháng 4.2023, khi Hà Nội rơi vào tình trạng quá tải trong việc cấp phiếu lý lịch tư pháp – với cảnh người dân xếp hàng từ sáng sớm – thì ông Hùng vẫn đang chỉ đạo ngầm hoạt động “cấp nhanh” này. Trả lời báo chí khi đó, ông cho rằng nguyên nhân là do “nhu cầu tăng cao đột biến và cách tổ chức chưa hợp lý” – một phát biểu sau này bị cho là che giấu sự thật.