Bộ Xây dựng đề xuất miễn giấy phép xây dựng ở một số khu vực có quy hoạch chi tiết, tạo thuận lợi cho người dân nhưng vẫn đảm bảo quyền lợi cộng đồng.
Trong cuộc họp báo Chính phủ ngày 4-6, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy đã chính thức lên tiếng về đề xuất miễn giấy phép xây dựng đối với một số trường hợp nhà ở dân dụng. Đây là nội dung thu hút sự quan tâm lớn từ người dân và giới xây dựng trong thời gian gần đây, khi nhiều ý kiến cho rằng việc này có thể giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính và tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân.
Theo ông Huy, Bộ Xây dựng đang thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng tại Công điện 78/CĐ-TTg ngày 29-5 về việc cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng. Mục tiêu là tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời rà soát toàn diện các quy định pháp luật liên quan đến cấp phép xây dựng từ nghị định đến thông tư.
Thứ trưởng Huy nhấn mạnh rằng: “Việc bỏ cấp phép sẽ giúp giảm gánh nặng cho cả người dân và cơ quan quản lý. Tuy nhiên, vẫn cần đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo không làm ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của các hộ dân và doanh nghiệp khác.”
Bộ Xây dựng hiện đang tiến hành tổng kết và đánh giá toàn diện về việc phân cấp thẩm quyền cấp phép xây dựng tại địa phương. Trên cơ sở đó, bộ sẽ đề xuất những điều chỉnh cụ thể trong Luật Xây dựng, với mục tiêu hoàn thiện trong năm 2025.
Một trong những thay đổi quan trọng được đề cập là việc miễn giấy phép xây dựng cho các công trình nhà ở nằm trong khu vực đã có quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Đối với những khu vực đã có thiết kế đô thị theo quy định pháp luật, việc cấp phép có thể được thay thế bằng cơ chế quản lý xây dựng dựa trên thiết kế đó, giúp đơn giản hóa thủ tục và nâng cao hiệu quả điều hành.
Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Xây dựng cũng lưu ý rằng việc bỏ giấy phép xây dựng không đồng nghĩa với buông lỏng quản lý. Ngược lại, điều này đòi hỏi cơ quan chức năng phải xây dựng cơ chế giám sát, quản lý chặt chẽ để đảm bảo trật tự xây dựng và quyền lợi của các bên liên quan.
“Một thủ tục được cắt bỏ là giảm gánh nặng không chỉ cho người dân mà cả cơ quan quản lý. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát kỹ, việc xây dựng không phép có thể gây ảnh hưởng đến quy hoạch chung, an toàn công trình và quyền lợi của người xung quanh,” ông Huy nhận định.
Theo kế hoạch, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục lấy ý kiến rộng rãi và triển khai các biện pháp đồng bộ để đảm bảo quá trình cắt giảm thủ tục hành chính vừa hiệu quả, vừa minh bạch. Các điều chỉnh sắp tới sẽ hướng đến việc phân loại rõ ràng khu vực được miễn cấp phép, đồng thời tích hợp dữ liệu quy hoạch và thiết kế đô thị vào hệ thống số hóa để người dân dễ tiếp cận và tuân thủ.
Đề xuất bỏ giấy phép xây dựng nếu được thực hiện đồng bộ và có kiểm soát, không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân mà còn là bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính và hiện đại hóa quản lý đô thị ở Việt Nam. Bộ Xây dựng cam kết sẽ tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng, đưa ra các giải pháp tối ưu nhằm đảm bảo hài hòa giữa quyền lợi cá nhân và lợi ích cộng đồng.
