Trong bối cảnh các cuộc đàm phán về thuế quan giữa Việt Nam và Mỹ đang diễn ra, giới doanh nghiệp Việt Nam đang kỳ vọng vào những diễn biến tích cực trong chính sách thuế nhập khẩu từ phía Mỹ. Cuộc điện đàm gần đây giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Donald Trump đã mang lại niềm tin cho các doanh nghiệp về khả năng giảm mức thuế đối ứng.
Diễn Biến Chính Sẽ Ảnh Hưởng Đến Doanh Nghiệp
Vào tối ngày 4-4 vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có buổi điện đàm với Tổng thống Trump, trong đó nêu rõ mong muốn hai bên có thể tiến tới việc đưa mức thuế nhập khẩu hàng hóa của Mỹ về 0% cho hàng nhập khẩu từ Việt Nam. Để đổi lại, Việt Nam cũng đề nghị Mỹ áp dụng mức thuế tương tự cho hàng hóa xuất khẩu từ Mỹ vào Việt Nam.
Bà Võ Thị Liên Hương, Tổng Giám đốc Công ty Secoin, cho biết: “Diễn biến những ngày tới chưa biết thế nào, nhưng khó tệ hơn những gì chúng ta đã nghe.” Theo bà Hương, việc tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp và đối tác là cần thiết để đối phó với rủi ro từ thuế quan Mỹ.
Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch Fiingroup, chia sẻ rằng hiện tại, tất cả đều đang hướng đến một kịch bản tốt hơn về thuế quan sau những tín hiệu thiện chí từ Việt Nam. Ông nhấn mạnh, nếu mức thuế hiện tại là 46% vẫn được giữ nguyên, GDP của Việt Nam có thể giảm hơn 1%. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng Tổng thống Trump là một “trùm thỏa thuận,” và vì vậy, có thể có triển vọng đàm phán tốt hơn.
Các Kịch Bản Cần Lưu Ý
Ông Nguyễn Hoài Linh, Trưởng phòng Nghiên cứu Công ty Quản lý quỹ Vietcombank (VCBF), đã chỉ ra hai kịch bản mà doanh nghiệp cần chú ý. Kịch bản đầu tiên là mức thuế quan có thể lùi lại 1 tháng theo đề nghị của Việt Nam nhằm tạo điều kiện cho thương lượng. Trong trường hợp này, các đơn hàng sẽ cần được sản xuất nhanh chóng để giao trước khi mốc thuế mới có hiệu lực.
“Khi đó, chúng ta cần lo lắng về phương án logistics, bởi giá vận chuyển có thể gia tăng khi các đơn hàng dồn dập,” ông Linh nhấn mạnh. Kịch bản thứ hai là có thể lùi lại 3 tháng, khiến cho số lượng đơn hàng mới gia tăng đột biến trong thời gian thuế thấp. Ông đặt câu hỏi về khả năng đáp ứng của doanh nghiệp trong tình huống này.
Giá Trị Xuất Khẩu và Ảnh Hưởng Từ Chính Sách Thuế
Theo thông tin từ Tổng cục Thống kê, tổng kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đạt 134,6 tỷ USD vào năm 2024, trong đó xuất khẩu chiếm 119,6 tỷ USD, tăng trưởng 23,3% so với năm trước, và nhập khẩu đạt 15 tỷ USD. Mặc dù xuất khẩu sang Mỹ rất lớn, nhưng Việt Nam chỉ chiếm chưa đến 30% thị phần, phần còn lại chủ yếu thuộc về các công ty Mỹ và FDI khác.
Ông Thuân cho rằng, mức thuế cao không chỉ ảnh hưởng đến doanh nghiệp Việt Nam mà còn tác động đến các doanh nghiệp Mỹ và đồng minh của họ. Đây có thể là cơ hội để Việt Nam dùng dữ liệu làm nền tảng cho các cuộc đàm phán về thuế.
“Doanh nghiệp Việt Nam rất cần sự chia sẻ từ đối tác Mỹ. Nhưng điều tôi lo ngại là biên lợi nhuận của nhiều ngành xuất khẩu Việt Nam rất thấp,” ông bày tỏ.
Cơ Hội Vàng Trong Chuỗi Cung Ứng
Chủ tịch Fiingroup nhấn mạnh, đây là cơ hội lớn để Việt Nam nâng cao giá trị trong chuỗi cung ứng và cải thiện chất lượng đầu tư nước ngoài (FDI). Bà Hương, Tổng Giám đốc Secoin, cho biết công ty đã ngay lập tức kích hoạt phương án dự phòng để đàm phán với các đối tác cũ ở EU, Nhật Bản và Trung Đông.
“Các đối tác trong chuỗi cung ứng tại những thị trường này sẵn sàng hỗ trợ chúng tôi vượt qua giai đoạn khó khăn này,” bà Hương cho biết thêm. Dù vậy, bà cũng nhấn mạnh rằng doanh thu và lợi nhuận từ xuất khẩu sang Mỹ sẽ bị ảnh hưởng.
Ông Nguyễn Hoài Linh cũng bày tỏ lo ngại rằng việc đa dạng hóa thị trường sẽ không thể thực hiện một cách nhanh chóng. Các thị trường như Nhật Bản và châu Âu đều có tiêu chuẩn khắt khe nên không phải doanh nghiệp nào cũng có thể đáp ứng một cách dễ dàng.
Ông đề xuất việc xây dựng một cổng thông tin chính thức từ phía Chính phủ để hỗ trợ và hướng dẫn doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ các quy định của thị trường châu Âu và Nhật Bản.
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Việt Nam và Mỹ, các doanh nghiệp Việt Nam đang chủ động lên kế hoạch ứng phó với các kịch bản thuế quan tiềm năng. Hy vọng rằng những cuộc đàm phán sắp tới sẽ mang lại kết quả tích cực, giúp doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này và duy trì sự phát triển bền vững.
