Từ 2025, việc chuyển đất nông nghiệp sang đất thổ cư phải tuân thủ quy hoạch sử dụng đất cấp huyện và nghĩa vụ tài chính theo Luật Đất đai 2024.
Từ ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, người dân có nhu cầu chuyển đất nông nghiệp sang đất thổ cư cần lưu ý nhiều điểm mới quan trọng trong quy trình pháp lý và điều kiện chuyển đổi. Quy định hiện hành đặt ra tiêu chuẩn cao hơn, đặc biệt về yếu tố quy hoạch và nghĩa vụ tài chính.
Điều kiện bắt buộc để chuyển đất nông nghiệp lên đất thổ cư
Theo khoản 5 Điều 116 Luật Đất đai 2024, hộ gia đình hoặc cá nhân chỉ được phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở khi diện tích đất nằm trong khu dân cư hoặc trên thửa đất đã có đất ở. Quan trọng hơn, đất cần phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung/quy hoạch phân khu đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Điểm đổi mới đáng chú ý là thay vì căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất hằng năm như trước đây, cơ quan chức năng sẽ xem xét theo quy hoạch sử dụng đất cấp huyện có kỳ hạn 10 năm và tầm nhìn 20 năm. Điều này đòi hỏi người dân phải chủ động theo dõi và nắm rõ quy hoạch địa phương trước khi nộp hồ sơ.
Quy trình chuyển đổi theo Luật Đất đai 2024
Căn cứ Điều 227 Luật Đất đai 2024, trình tự thực hiện chuyển đổi bao gồm các bước sau:
- Nộp hồ sơ đề nghị tại cơ quan quản lý đất đai (thường là Văn phòng Đăng ký đất đai hoặc Phòng Tài nguyên và Môi trường).
- Cơ quan chức năng kiểm tra điều kiện chuyển đổi. Nếu hồ sơ thiếu hoặc chưa hợp lệ, người dân sẽ được hướng dẫn bổ sung.
- Lập hồ sơ trình UBND cấp có thẩm quyền:
- Trường hợp xác định tiền sử dụng đất theo bảng giá đất, UBND sẽ ra quyết định chuyển mục đích sử dụng.
- Trường hợp phải xác định giá đất cụ thể, UBND sẽ đồng thời tổ chức xác định và phê duyệt giá đất.
- Nộp nghĩa vụ tài chính (tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất). Nếu đủ điều kiện giảm, người dân được áp dụng theo quy định.
- Ký hợp đồng thuê đất (nếu có), sau đó cơ quan chức năng sẽ cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
- Trường hợp vừa chuyển quyền sử dụng, vừa chuyển mục đích, hai thủ tục có thể được thực hiện đồng thời, giúp tiết kiệm thời gian cho người dân.
Quy trình mới được thiết kế nhằm đảm bảo minh bạch và quản lý chặt chẽ quỹ đất. Đây là bước đi hướng đến việc sử dụng đất hiệu quả hơn, hạn chế tình trạng phân lô tràn lan và đảm bảo phát triển đô thị bền vững.
Lưu ý quan trọng
Người dân có nhu cầu chuyển đổi đất nên thường xuyên tra cứu quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc liên hệ cơ quan địa phương để nắm rõ phạm vi quy hoạch. Việc chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng và hợp lệ ngay từ đầu sẽ giúp giảm thời gian xử lý và tránh bị từ chối.
