Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cảnh báo tại Đối thoại Shangri-La rằng sự dung túng với Nga ở Ukraine có thể khiến Trung Quốc mạnh tay hơn tại Đài Loan và Philippines.

Tại phiên khai mạc Đối thoại Shangri-La lần thứ 22 ở Singapore, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đưa ra cảnh báo mạnh mẽ rằng việc quốc tế không có phản ứng đủ mạnh trước hành động sáp nhập lãnh thổ của Nga tại Ukraine có thể mở đường cho Trung Quốc áp dụng kịch bản tương tự với Đài Loan hoặc Philippines. Phát biểu này thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương đang leo thang.
Cảnh báo từ lãnh đạo Pháp
Ông Macron nhấn mạnh rằng thế giới đang đối mặt với nhiều cuộc khủng hoảng liên kết chặt chẽ với nhau, không thể coi chiến tranh Ukraine là một vấn đề riêng biệt của châu Âu. Việc phớt lờ hậu quả từ xung đột tại Ukraine có thể làm suy yếu nghiêm trọng trật tự quốc tế và làm gương xấu cho các quốc gia có tham vọng lãnh thổ, đặc biệt là Trung Quốc.
“Nếu chúng ta để Nga chiếm một phần lãnh thổ Ukraine mà không có bất kỳ hậu quả nào, thì chúng ta sẽ phản ứng thế nào nếu điều tương tự xảy ra tại Đài Loan hoặc Philippines?”, ông Macron chất vấn đầy thẳng thắn.
Pháp gia tăng hiện diện tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương
Tổng thống Macron khẳng định Pháp không đứng ngoài các vấn đề khu vực. Với hơn một triệu công dân và nhiều lực lượng quân sự đồn trú tại các đảo ở Ấn Độ Dương, Pháp coi khu vực này là lợi ích chiến lược. Việc triển khai tàu sân bay Charles de Gaulle và tiến hành tập trận với các quốc gia như Philippines cho thấy sự hiện diện ngày càng rõ nét của Paris.
Trong bối cảnh châu Á đang bị cuốn vào cuộc cạnh tranh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, ông Macron kêu gọi các nước theo đuổi một mô hình “liên minh độc lập”, vừa hợp tác với cả Washington và Bắc Kinh, vừa không để mình bị cuốn vào cuộc đối đầu siêu cường.
Trung Quốc phản ứng và lập trường đang đối đầu
Trung Quốc – vốn tuyên bố Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời – nhiều lần khẳng định sẽ sử dụng vũ lực nếu cần để sáp nhập hòn đảo. Mặt khác, Bắc Kinh cũng tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, bất chấp phán quyết quốc tế năm 2016 bác bỏ yêu sách này. Sự hiện diện ngày càng dày đặc của tàu Trung Quốc trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines – một đồng minh của Mỹ – dẫn đến nhiều vụ va chạm và căng thẳng, bao gồm cả việc dùng vòi rồng xua đuổi tàu dân sự.
Phát biểu của ông Macron một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về nguy cơ “hiệu ứng domino địa chính trị”, nơi hành động mềm mỏng hoặc thờ ơ tại một khu vực có thể tạo tiền lệ nguy hiểm tại những nơi khác.
Hướng đi của châu Âu và Đông Nam Á
Macron đề xuất mô hình hợp tác giữa châu Âu và Đông Nam Á, hướng đến xây dựng một liên minh linh hoạt, độc lập và có bản sắc riêng. Thay vì chọn phe giữa Mỹ và Trung Quốc, các quốc gia tầm trung cần chủ động đề ra chiến lược nhằm duy trì hòa bình và ổn định khu vực, đồng thời bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia.
Những bước đi tiếp theo
Sau bài phát biểu của Macron, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth cũng dự kiến có bài phát biểu quan trọng vào ngày 31/5 tại cùng hội nghị. Theo giới phân tích, ông Hegseth sẽ tiếp tục khẳng định vai trò cứng rắn của Mỹ tại khu vực, đồng thời kêu gọi các đồng minh châu Á gia tăng đầu tư quốc phòng để đối phó với mối đe dọa từ Trung Quốc.
Trong bối cảnh trật tự thế giới sau Thế chiến II đang bị thử thách nghiêm trọng, những phát biểu từ hội nghị này có thể định hình cách cộng đồng quốc tế ứng xử trước các mối đe dọa mới nổi.