Đài quan sát Vera C. Rubin vừa công bố những hình ảnh đầu tiên từ chiếc máy ảnh kỹ thuật số lớn nhất thế giới, hé lộ vẻ đẹp kỳ vĩ của các tinh vân và thiên hà nằm cách Trái đất hàng nghìn năm ánh sáng.
Ngày 24/6/2025, cộng đồng thiên văn học thế giới chứng kiến sự kiện quan trọng: những bức ảnh đầu tiên về vũ trụ được công bố bởi chiếc máy ảnh kỹ thuật số lớn nhất từng được chế tạo – thuộc Đài quan sát Vera C. Rubin (Chile), do Quỹ Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (NSF) và Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) tài trợ.
Chỉ trong hơn 7 giờ quan sát, thiết bị đã chụp và kết hợp 678 bức ảnh riêng biệt, tạo nên những hình ảnh rõ nét về các vùng trời sâu thẳm của vũ trụ. Trong số này, nổi bật là cảnh tượng tinh vân Trifid và tinh vân Lagoon – những đám mây bụi và khí phát sáng rực rỡ, nằm cách Trái đất vài nghìn năm ánh sáng. Ngoài ra, một phần của Cụm Xử Nữ – nhóm thiên hà lớn bao gồm hàng trăm thiên hà – cũng được ghi lại với chi tiết đáng kinh ngạc, trong đó có hai thiên hà xoắn sáng xanh nổi bật.
Máy ảnh này được thiết kế để vận hành trong dự án khảo sát bầu trời kéo dài 10 năm, với mục tiêu đầy tham vọng: ghi nhận hình ảnh của hơn 20 tỷ thiên hà, đồng thời phát hiện các tiểu hành tinh, sao chổi và các hiện tượng thiên văn chưa từng biết tới.
“Chiếc máy ảnh kỹ thuật số này là một công cụ khoa học mang tính cách mạng, có khả năng mở rộng giới hạn hiểu biết của chúng ta về vũ trụ,” – một nhà khoa học thuộc Đài quan sát Rubin chia sẻ.
Đài quan sát được đặt tên theo nhà thiên văn học Vera Rubin – người đã cung cấp những bằng chứng đầu tiên cho thấy sự tồn tại của vật chất tối, một lực bí ẩn chiếm phần lớn khối lượng vũ trụ nhưng chưa thể quan sát trực tiếp. Máy ảnh của Rubin Observatory được kỳ vọng sẽ giúp các nhà khoa học lần đầu tiên tiếp cận những manh mối rõ ràng hơn về vật chất tối, và cả năng lượng tối – một yếu tố khác đang khiến vũ trụ giãn nở ngày càng nhanh.
Dự án không chỉ đơn thuần là một bước tiến công nghệ, mà còn là thành tựu mang tính biểu tượng trong nỗ lực khám phá vũ trụ. Với độ phân giải cực cao và trường quan sát rộng, chiếc máy ảnh này có thể ghi nhận cả những vật thể mờ nhạt nhất, thậm chí từng được coi là vô hình trước đây. Đây cũng là một trong những hy vọng lớn của giới thiên văn trong hành trình tìm kiếm nguồn gốc và cấu trúc thực sự của vũ trụ.
Kể từ đây, mỗi bức ảnh mà chiếc máy ảnh khổng lồ này ghi lại sẽ không chỉ là minh chứng cho sự kỳ diệu của công nghệ, mà còn là cầu nối đưa nhân loại tiến gần hơn tới những bí ẩn vũ trụ còn chưa lời giải.