Ngày 18-4, hãng tin Reuters đã đưa tin một chiếc máy bay Boeing 737 MAX vừa được chuyển đến Trung Quốc đã bị trả về Mỹ. Sự kiện này phản ánh rõ nét những ảnh hưởng của chính trị đối với thương mại quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng.
Diễn biến không mong đợi
Theo dữ liệu từ nền tảng Flightradar24, chiếc Boeing 737 MAX ban đầu rời nhà máy của Boeing tại Seattle (Mỹ) và được vận chuyển tới nhà máy hoàn thiện ở Chu Sơn, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Tại đây, máy bay sẽ được lắp đặt nội thất và sơn màu trước khi bàn giao cho khách hàng Trung Quốc. Tuy nhiên, vào sáng 18-4, thay vì tiếp tục hành trình giao hàng, chiếc máy bay đã cất cánh từ Chu Sơn, bay qua đảo Guam làm điểm dừng kỹ thuật, rồi quay trở lại Seattle. Đây là dấu hiệu cho thấy kế hoạch bàn giao đã bị hủy bỏ.
Một trang tin tức hàng không có tên Air Current đã tiết lộ rằng trong số bốn chiếc Boeing 737 MAX hiện có ở Chu Sơn, một chiếc đã được dán nhãn “không cần bàn giao, sẽ đưa về Mỹ.” Theo nhận định của trang này, yếu tố địa chính trị đang lấn át các thỏa thuận thương mại, khi một hãng hàng không không nêu tên của Trung Quốc đã quyết định hủy kế hoạch nhận máy bay Boeing 737 MAX thông qua công ty cho thuê trong nước. Điều này đồng nghĩa với việc chiếc máy bay đã hoàn thiện phải tìm kiếm khách hàng mới.
Ảnh hưởng từ chính sách thuế quan
Bảng tin Bloomberg ngày 15-4 dẫn lời các nguồn tin cho biết chính quyền Bắc Kinh đã yêu cầu các hãng hàng không trong nước ngừng nhận máy bay Boeing, cũng như ngừng mua linh kiện máy bay sản xuất tại Mỹ. Quyết định này được đưa ra sau khi Bắc Kinh công bố mức thuế 125% lên hàng hóa Mỹ nhằm đáp trả chính sách thuế quan của cựu Tổng thống Donald Trump.
Đây được xem là một cú giáng mạnh vào Boeing tại thị trường lớn thứ hai thế giới, nơi từng chiếm tới 25% sản lượng của hãng vào năm 2018. Trước đó, Boeing đã phải tạm dừng giao hàng cho Trung Quốc sau hai vụ tai nạn nghiêm trọng liên quan đến dòng máy bay 737 MAX. Việc giao hàng chỉ mới được nối lại gần đây.
Triển vọng u ám cho Boeing
Theo Reuters, nhiều chuyên gia trong ngành dự đoán rằng Boeing và các nhà cung cấp sẽ phải lên kế hoạch ứng phó với tình hình hiện tại. Cho đến nay, Boeing vẫn chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về sự việc này. Bắt đầu từ đầu năm 2024, Boeing đã gặp nhiều khó khăn do sự cố kỹ thuật, đình công và áp lực từ cơ quan quản lý. Mặc dù đã thay đổi CEO và tái cơ cấu tổ chức, nhưng căng thẳng thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc có thể khiến công ty này rơi vào tình trạng khó khăn hơn.
Tờ Hoàn Cầu Thời Báo ngày 19-4 đã dẫn nhận định từ Politico cho rằng Boeing có thể trở thành “nạn nhân lớn nhất” trong cuộc chiến thuế quan này. Với việc phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu và không thể tăng giá để bù đắp chi phí như đối thủ Airbus, nếu Trung Quốc chuyển hướng sang mua máy bay Airbus hoặc hàng nội địa, Boeing có thể sẽ mất đi lợi thế tại thị trường tiềm năng này.
Nguy cơ mất thị trường
Mặc dù việc tạm ngừng giao hàng không gây thiệt hại ngay lập tức lớn, nhưng theo các chuyên gia, nguy cơ mất thị trường Trung Quốc là rất nghiêm trọng. Boeing từng dự báo rằng đến năm 2043, quy mô đội bay của Trung Quốc sẽ tăng gấp đôi và vượt Mỹ về khối lượng vận tải. Trong khi đó, Reuters cũng cho biết trong hơn 760 đơn hàng chưa giao mà Boeing đang nắm giữ, phần lớn đến từ khách hàng Trung Quốc.
Sự kiện chiếc máy bay Boeing 737 MAX bị Trung Quốc trả về có thể là một dấu hiệu cảnh báo cho tương lai không chắc chắn của Boeing trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu gia tăng.
