Chính quyền Mỹ đang xem xét hạn chế xuất khẩu chip AI sang Malaysia và Thái Lan nhằm ngăn chặn Trung Quốc mua lách, làm dấy lên lo ngại mới về chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.
Một dự thảo mới từ Bộ Thương mại Mỹ đang gây chú ý khi đề xuất các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip trí tuệ nhân tạo (AI) sang Malaysia và Thái Lan. Động thái này được cho là nhằm ngăn chặn Trung Quốc – quốc gia hiện bị cấm nhập khẩu trực tiếp chip AI cao cấp – lợi dụng hai nước Đông Nam Á để tiếp cận công nghệ nhạy cảm từ các hãng như Nvidia.
Các quy định mới, nếu được thông qua, sẽ đánh dấu bước đi quan trọng đầu tiên trong việc tái định hình chính sách kiểm soát chip AI dưới thời Tổng thống Donald Trump. Trước đó, chính quyền Biden đã từng áp đặt nhiều vòng trừng phạt công nghệ đối với Trung Quốc, nhưng cũng để lại nhiều kẽ hở mà các quốc gia trung gian có thể bị lợi dụng.
Dự thảo quy định mới được thiết kế nhằm thay thế quy tắc “khuếch tán AI” – một chính sách cũ bị nhiều đồng minh của Mỹ và các tập đoàn công nghệ lớn như Nvidia chỉ trích. Theo các nguồn tin, Washington đặc biệt lo ngại khả năng các chip AI có thể bị “chuyển hướng” đến Trung Quốc, hoặc được Trung Quốc truy cập từ xa thông qua các trung tâm dữ liệu đặt tại Malaysia và Thái Lan.
Trong bối cảnh các công ty Mỹ như Oracle đang đầu tư mạnh vào hạ tầng dữ liệu tại Đông Nam Á, lượng chip xuất khẩu sang Malaysia tăng vọt trong thời gian qua. Dù giới chức Malaysia cam kết kiểm soát nghiêm ngặt các lô hàng nhập khẩu, Mỹ vẫn tỏ ra thận trọng, phản ánh trong dự thảo mới nhất của Bộ Thương mại.
Theo tiết lộ, dự thảo sẽ bao gồm một số điều khoản mềm dẻo nhằm giảm tác động đến các công ty đang hoạt động tích cực tại hai quốc gia này. Cụ thể, các công ty có trụ sở tại Mỹ và một số quốc gia đồng minh sẽ được phép tiếp tục xuất khẩu chip AI sang Malaysia và Thái Lan trong một thời gian ngắn sau khi quy định có hiệu lực, mà không cần giấy phép đặc biệt.
Ngoài ra, Bộ Thương mại Mỹ cũng tính đến các ngoại lệ nhằm đảm bảo không làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt với các công đoạn sản xuất như đóng gói chip – vốn phụ thuộc nhiều vào năng lực tại Đông Nam Á.
Mặc dù dự thảo vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, nhưng nó đã thể hiện rõ lập trường cứng rắn của Mỹ trong việc bảo vệ lợi thế công nghệ, đồng thời kiểm soát chặt hơn dòng chảy chip AI ra khỏi lãnh thổ. Trong bối cảnh Trung Quốc đang nỗ lực phát triển các đối thủ cạnh tranh như Huawei, động thái này nhiều khả năng sẽ còn lan rộng, ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi cung ứng công nghệ cao trong khu vực.
