Tại Đối thoại Shangri-La 2025, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cảnh báo nguy cơ từ Trung Quốc với Đài Loan và kêu gọi các đồng minh châu Á tăng chi tiêu quốc phòng để đối phó.
Tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 22 diễn ra tại Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth đã phát đi lời cảnh báo cứng rắn về mối đe dọa ngày càng rõ ràng từ Trung Quốc đối với Đài Loan, đồng thời kêu gọi các đồng minh và đối tác khu vực châu Á – Thái Bình Dương nâng cao năng lực phòng thủ nhằm duy trì hòa bình và ổn định khu vực.
Theo ông Hegseth, chính quyền Bắc Kinh đang ngày càng thể hiện rõ tham vọng sử dụng vũ lực để thay đổi trật tự hiện tại, đặc biệt là với Đài Loan – hòn đảo dân chủ với hơn 23 triệu dân mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, dù chưa từng kiểm soát.
Trung Quốc – mối đe dọa cận kề
Phát biểu tại phiên họp toàn thể với chủ đề “Tham vọng mới của Hoa Kỳ về an ninh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”, Bộ trưởng Hegseth không ngần ngại tuyên bố rằng mối đe dọa từ Trung Quốc là “có thật” và “có thể sắp xảy ra”. Ông cáo buộc Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đang huấn luyện hằng ngày và xây dựng lực lượng sẵn sàng cho hành động quân sự với Đài Loan. Đồng thời, ông dẫn lời Chủ tịch Tập Cận Bình từng chỉ đạo quân đội chuẩn bị cho kịch bản tấn công hòn đảo này.
Phản ứng trước phát biểu trên, Bộ Ngoại giao Trung Quốc lập tức lên án Mỹ, cho rằng những phát biểu của ông Hegseth là “khiêu khích” và “gây chia rẽ”. Bắc Kinh nhấn mạnh Washington đang bỏ qua các lời kêu gọi hòa bình trong khu vực.
Thúc giục đồng minh châu Á hành động
Một trong những điểm nhấn trong bài phát biểu của Hegseth là lời kêu gọi các đồng minh châu Á – bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines và Úc – tăng chi tiêu quốc phòng. Ông chỉ ra rằng nếu các quốc gia NATO có thể nâng ngân sách quốc phòng lên 5% GDP, thì không lý do gì các nước châu Á không thể làm tương tự, nhất là khi họ đang đối mặt với một mối đe dọa được đánh giá là còn nghiêm trọng hơn – không chỉ từ Trung Quốc mà còn cả Triều Tiên.
“Chúng tôi không thể một mình ngăn chặn Trung Quốc. Các đồng minh và đối tác phải chia sẻ gánh nặng. Đó là yêu cầu – thậm chí là đòi hỏi từ phía chúng tôi,” ông nhấn mạnh.
Ông Hegseth cũng tái khẳng định lập trường của Tổng thống Donald Trump: không để Đài Loan rơi vào tay Trung Quốc trong nhiệm kỳ của mình. Đồng thời, ông bác bỏ khả năng Mỹ rút lui khỏi khu vực châu Á – Thái Bình Dương, khẳng định Washington sẽ không để đồng minh bị đe dọa hoặc khuất phục.
Căng thẳng Mỹ – Trung tiếp tục leo thang
Sự kiện lần này phản ánh rõ nét căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc. Việc Trung Quốc chỉ cử phái đoàn cấp thấp tới Shangri-La, thay vì Bộ trưởng Quốc phòng như mọi năm, càng cho thấy không khí lạnh nhạt trong quan hệ quốc phòng song phương. Khác với các năm trước, không có cuộc gặp song phương nào được kỳ vọng diễn ra giữa phái đoàn hai nước tại diễn đàn năm nay.
Trong khi đó, các hoạt động quân sự tại khu vực do Mỹ dẫn đầu vẫn diễn ra với cường độ cao. Các cuộc tập trận chung với Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc và Philippines được duy trì hoặc tăng cường trong năm 2025 – một phần trong nỗ lực kiềm chế ảnh hưởng ngày càng mở rộng của Trung Quốc, đặc biệt ở Biển Đông và eo biển Đài Loan.
Thông điệp rõ ràng và cứng rắn
So với chính quyền tiền nhiệm, lập trường của chính quyền Trump trong nhiệm kỳ thứ hai có phần cứng rắn hơn, đặc biệt về chính sách đối phó Trung Quốc. Các nhà phân tích cho rằng, nếu như ở châu Âu, vai trò của Mỹ có lúc gây tranh cãi do những phát ngôn về NATO và Ukraine, thì tại châu Á – Thái Bình Dương, chiến lược kiềm chế Bắc Kinh vẫn giữ sự nhất quán, với trọng tâm là củng cố liên minh và ngăn chặn tham vọng đơn phương thay đổi hiện trạng của Trung Quốc.
