Nguy cơ biến chứng từ việc tự điều trị cảm cúm ở bà bầu
Hoàng Phương (35 tuổi, Hà Nội) bị sốt cao, khó thở, viêm phổi, co thắt tử cung… sau khi mua cho mình thuốc chữa cảm cúm.
Bệnh nhân được điều trị tích cực tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh vào cuối tháng 9. Sau 5 ngày, tình trạng bà bầu dần ổn định, không ảnh hưởng gì đến thai nhi. Trước đó, bà Thảo sốt nhẹ và ho. Cô tưởng mình bị cảm lạnh nên đến hiệu thuốc mua thuốc. Sau khi dùng thuốc vài ngày, các triệu chứng không cải thiện mà tiến triển thành các biến chứng nghiêm trọng.
Cũng trong thời gian này, bệnh viện tiếp nhận một phụ nữ 27 tuổi, thai được 18 tuần. Cô bị cúm khoảng một tuần kèm theo viêm phế quản bội nhiễm và suy tim thai nhi và phải nhập viện để theo dõi hàng ngày. Theo bác sĩ điều trị, bệnh cúm nặng hơn là do bệnh nhân không điều trị đúng cách, chỉ súc miệng bằng nước muối và ngậm gừng mơ.
ThS Lã Quý Hương, Khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Hà Nội, cho biết nhiều bà bầu vẫn chủ quan khi mắc cúm. Một số phương pháp điều trị không kê đơn hoặc không đúng cách khiến virus cúm xâm nhập và gây viêm phổi hoặc viêm phế quản, dẫn đến suy thai. Nếu nhiễm cúm trong 3 tháng đầu và điều trị không đúng cách, trẻ có thể sinh ra bị sứt môi, dị tật tim bẩm sinh…
Ngoài ra, thời tiết mưa nhiều, chịu ảnh hưởng của bão là điều kiện thuận lợi cho mầm bệnh phát triển. Đối với phụ nữ mang thai, hệ miễn dịch suy yếu tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình mang thai và nuôi dưỡng em bé. Vì vậy, các bà mẹ thường bị cúm nặng trong thời gian dài hơn người bình thường, từ một tuần trở lên.
Trước nguy cơ biến chứng, bác sĩ Hương khuyến cáo bà bầu không nên chủ quan với bệnh cúm để giảm nguy cơ biến chứng. Khi có dấu hiệu bệnh, bà bầu không mua thuốc hoặc tự điều trị. Một số loại thuốc điều trị triệu chứng cúm có thể gây nguy hiểm cho phụ nữ mang thai trong ba tháng đầu, dị tật bẩm sinh ở đường ruột của em bé như: tamiflu, flumadine, relenza hoặc symmetl, aspirin, xi-rô chống cúm, cảm lạnh và thuốc ho có chứa guaifenesin và dextromethorphan. . Phụ nữ nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn, kê đơn và chăm sóc phù hợp. Trong trường hợp cần thiết phải chấm dứt thai kỳ, bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng và tham khảo ý kiến của nhiều chuyên gia.
Theo bác sĩ Hoa Tuấn Ngọc, Giám đốc y tế, Hệ thống tiêm chủng VNVC, cách phòng ngừa cúm tốt nhất cho phụ nữ mang thai là tiêm phòng. Vắc-xin an toàn trong tất cả các giai đoạn của thai kỳ, từ vài tuần đầu tiên cho đến ngày dự sinh. VNVC hiện cung cấp 3 loại vắc xin cúm gồm: Vaxigrip Tetra (Pháp), Influvac Tetra (Hà Lan), Ivacflu-S (Việt Nam). Trong đó, loại Việt Nam không tiêm chủng cho phụ nữ mang thai.
Phác đồ tiêm phụ thuộc vào lịch sử tiêm chủng. Phụ nữ mang thai chưa bao giờ tiêm phòng cúm sẽ được tiêm một mũi và tiêm nhắc lại mỗi năm. Trong trường hợp chưa tiêm phòng và bị nhiễm cúm khi mang thai, bà bầu vẫn có thể tiêm phòng cúm sau 3 tháng đầu của thai kỳ, ít nhất trước ngày dự sinh 1 tháng.
Phụ nữ nên tiêm chủng bổ sung để phòng ngừa các tác nhân gây viêm phổi và các bệnh khác. Ví dụ, vắc xin bạch hầu – ho gà – uốn ván được tiêm vào quý 2 hoặc quý cuối của thai kỳ; Phế cầu khuẩn 13 ngăn 13 chủng phế cầu khuẩn, tránh các bệnh: viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa, nhiễm trùng máu, viêm xoang. Phác đồ tiêm chủng này cần phải được hoàn thành ít nhất một tháng trước khi mang thai.
Bên cạnh vắc xin, bà bầu nên kết hợp các biện pháp phòng bệnh khác như không tiếp xúc với người có triệu chứng bệnh, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ấm, sử dụng nước rửa tay chứa cồn.
Bác sĩ Ngọc khuyến khích bà bầu ăn nhiều trái cây giàu vitamin C, uống đủ nước lọc và thêm nước chanh nóng để chống vi khuẩn trong cổ họng, giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, ngủ đủ giấc và tập thể dục đều đặn. Phù hợp…