Nhà giáo được xếp lương cao nhất trong hệ thống lương hành chính sự nghiệp và hưởng nhiều ưu đãi về phụ cấp, nhà ở, tuyển dụng theo Luật Nhà giáo vừa được Quốc hội thông qua.
Sáng 16/6, Quốc hội đã thông qua Luật Nhà giáo với nhiều quy định mang tính đột phá về lương, phụ cấp và chính sách ưu đãi khác cho đội ngũ giáo viên. Một trong những điểm nổi bật là việc nhà giáo sẽ được xếp lương cao nhất trong hệ thống thang bậc lương của khối hành chính sự nghiệp. Đây là động thái thể hiện sự ghi nhận và trân trọng vai trò then chốt của giáo viên trong sự nghiệp trồng người.
Ngoài mức lương cơ bản cao nhất, nhà giáo còn được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề và các khoản phụ cấp khác tùy theo đặc thù công việc và điều kiện vùng miền. Những đối tượng nhà giáo công tác tại khu vực đặc biệt khó khăn như miền núi, biên giới, hải đảo, trường chuyên biệt, hoặc giảng dạy các ngành nghề đặc thù, giáo dục hòa nhập, cũng sẽ được áp dụng mức lương và phụ cấp cao hơn theo quy định.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Xã hội Nguyễn Đắc Vinh, quy định mới không mâu thuẫn với tinh thần cải cách chính sách tiền lương mà còn thể chế hóa chủ trương của Đảng về chính sách đối với đội ngũ nhà giáo. Đối với các nhà giáo làm việc tại khu vực ngoài công lập, mức lương sẽ được thỏa thuận theo quy định của pháp luật lao động.
Luật cũng quy định hệ thống chính sách hỗ trợ toàn diện cho nhà giáo. Bao gồm: trợ cấp theo địa bàn và tính chất công việc; hỗ trợ đào tạo và bồi dưỡng; chăm sóc sức khỏe định kỳ; phụ cấp lưu động cho giáo viên làm công tác xóa mù chữ, phổ cập giáo dục, dạy tăng cường, biệt phái, dạy liên trường, hoặc giảng dạy tại các điểm trường lẻ.
Đặc biệt, những nhà giáo làm việc tại vùng sâu, vùng xa, nếu chưa được bố trí nhà công vụ hoặc chỗ ở tập thể sẽ được hỗ trợ tiền thuê nhà ở theo mức tương đương. Ngoài ra, họ còn được hỗ trợ chi phí đi lại và thanh toán tiền tàu xe khi thực hiện nhiệm vụ tại các vùng khó khăn.
Nhằm thu hút nhân tài, Luật Nhà giáo cũng đưa ra các chính sách ưu tiên tuyển dụng và đãi ngộ cho người có trình độ cao, tài năng đặc biệt, hoặc công tác tại vùng khó khăn. Các ưu đãi bao gồm: hỗ trợ lương, phụ cấp; đào tạo và quy hoạch; điều kiện làm việc; trang thiết bị; phúc lợi và các hỗ trợ khác.
Về mặt đạo đức và hành vi nghề nghiệp, luật mới liệt kê rõ các hành vi bị cấm, như phân biệt đối xử, gian lận trong đánh giá hay tuyển sinh, ép học sinh học thêm trái quy định… Luật không cấm dạy thêm, nhưng nghiêm cấm hành vi ép buộc học sinh, nhằm xử lý tình trạng dạy thêm tràn lan hiện nay.
Một điểm cải tiến đáng chú ý là ngành giáo dục sẽ được trao quyền chủ động trong việc tuyển dụng nhà giáo. Cụ thể, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo sẽ quy định việc tuyển dụng giáo viên mầm non và phổ thông, còn người đứng đầu các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp công lập sẽ có thẩm quyền tuyển dụng trực tiếp. Đối với các cơ sở giáo dục ngoài công lập, quyền tuyển dụng sẽ do người đứng đầu đơn vị quyết định theo quy chế tổ chức và hoạt động riêng.
Ở các trường thuộc lực lượng vũ trang, việc tuyển dụng giáo viên sẽ do Bộ trưởng Quốc phòng hoặc Bộ trưởng Công an quy định. Luật cũng đưa ra những yêu cầu đặc thù về nội dung tuyển dụng dựa trên chuẩn nghề nghiệp và yêu cầu có phần thi thực hành sư phạm trong quy trình thi tuyển.
Luật Nhà giáo sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, mở ra một chương mới trong việc nâng cao vị thế và điều kiện làm việc cho giáo viên, từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.