Các cuộc đàm phán thương mại quan trọng nhằm cắt giảm thuế nhập khẩu 25% của Nhật Bản đang đối mặt rào cản lớn về tiến độ và chính trị, trong bối cảnh hạn chót 1/8 đang đến gần.

Trong bối cảnh ngày 1 tháng 8 đang cận kề, Nhật Bản vẫn đang nỗ lực đàm phán với đối tác thương mại chủ chốt để đi đến một thỏa thuận về việc cắt giảm thuế quan – vốn hiện đang được ấn định ở mức cao 25%. Tuy nhiên, các diễn biến chính trị trong nước sau cuộc bầu cử gần đây đã khiến tiến trình này rơi vào tình trạng bấp bênh.
Theo các nguồn tin ngoại giao, dù hai bên đã có nhiều vòng đối thoại từ đầu năm, nhưng vẫn còn nhiều khác biệt chưa thể thu hẹp về các điều khoản kỹ thuật và cam kết mở cửa thị trường. Thêm vào đó, sự thay đổi trong cán cân quyền lực nội bộ chính phủ Nhật sau cuộc bầu cử mới diễn ra đã làm dấy lên nghi ngại về việc liệu nước này có đủ quyết đoán để ký kết thỏa thuận đúng hạn hay không.
“Áp lực thời gian là rất lớn. Cửa sổ đàm phán thực tế chỉ còn chưa đầy hai tuần. Nếu không đạt được thỏa thuận trước ngày 1/8, nguy cơ các mức thuế cao sẽ tiếp tục kéo dài là điều hoàn toàn có thể xảy ra” – một chuyên gia thương mại châu Á nhận định.
Vấn đề thuế quan hiện là tâm điểm quan tâm lớn của cộng đồng doanh nghiệp Nhật Bản, đặc biệt là các ngành công nghiệp phụ thuộc vào nguyên vật liệu và linh kiện nhập khẩu. Nhiều doanh nghiệp lo ngại rằng nếu không có một thỏa thuận mới, chi phí sản xuất sẽ tăng mạnh, ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành sản phẩm và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Một điểm nghẽn khác trong đàm phán là sự chênh lệch giữa yêu cầu về tiêu chuẩn chất lượng và bảo hộ sở hữu trí tuệ, vốn là lĩnh vực Nhật Bản rất quan tâm nhưng lại không được đối tác đồng thuận đầy đủ. Điều này khiến các cuộc đối thoại liên tục bị kéo dài và chưa thể đi đến giai đoạn ký kết chính thức.
Trong bối cảnh đó, giới phân tích cho rằng khả năng đạt được thỏa thuận trước ngày 1/8 hiện đang ở mức thấp, trừ khi có một đột phá chính trị bất ngờ hoặc một nhượng bộ đáng kể từ một trong hai bên.
Nếu không thể đạt được thỏa thuận đúng hạn, mức thuế 25% nhiều khả năng sẽ tiếp tục được duy trì trong thời gian tới, tạo thêm áp lực cho nền kinh tế Nhật Bản vốn đang phục hồi chậm sau đại dịch và bị ảnh hưởng bởi căng thẳng chuỗi cung ứng toàn cầu.
Chính phủ Nhật hiện vẫn chưa đưa ra bình luận chính thức về tiến độ đàm phán, song một số quan chức cấp cao khẳng định sẽ “làm hết sức để bảo vệ lợi ích thương mại quốc gia và ổn định môi trường kinh doanh trong nước”. Tuy nhiên, với thời gian còn lại không nhiều và nhiều vấn đề cốt lõi chưa được giải quyết, triển vọng thành công trước ngày 1/8 vẫn là một dấu hỏi lớn.