Quốc hội chính thức thông qua sửa đổi Hiến pháp, chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bỏ cấp huyện từ ngày 1/7/2025.
Sáng 16/6, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 với toàn bộ 470 đại biểu có mặt tán thành, ghi dấu một thay đổi lịch sử trong cơ cấu tổ chức hành chính của Nhà nước – chính thức xóa bỏ cấp huyện trong hệ thống đơn vị hành chính.
Theo nội dung sửa đổi Điều 110 của Hiến pháp, các đơn vị hành chính Việt Nam từ nay sẽ tổ chức theo hai cấp: cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các đơn vị hành chính dưới cấp tỉnh. Như vậy, cấp huyện sẽ không còn tồn tại như một cấp hành chính riêng biệt. Các đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt tiếp tục do Quốc hội quyết định thành lập tùy theo nhu cầu phát triển.
Mô hình chính quyền địa phương mới sẽ chỉ còn Hội đồng nhân dân (HĐND) và Ủy ban nhân dân (UBND) tại hai cấp hành chính phù hợp với tính chất địa bàn: nông thôn, đô thị hay hải đảo. Đáng chú ý, các chức danh như chủ tịch, phó chủ tịch HĐND và UBND cấp huyện trước đây sẽ không còn được bầu cử tại các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp.
Thay vào đó, việc bổ nhiệm, phân công cán bộ sẽ do cấp ủy có thẩm quyền đề xuất và các cơ quan trung ương như Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ hoặc Thường trực HĐND cấp tỉnh chỉ định.
“Chính quyền địa phương ba cấp đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử, góp phần đưa đất nước đạt được những thành tựu có ý nghĩa lớn. Giờ là lúc chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả để đáp ứng yêu cầu của giai đoạn phát triển mới”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu.
Dự thảo nghị quyết sửa Hiến pháp này đã được công bố rộng rãi từ ngày 6/5/2025 để lấy ý kiến nhân dân với hơn 280 triệu lượt góp ý. Các nội dung chưa được tiếp thu cũng được Chính phủ và cơ quan thẩm tra giải trình đầy đủ.
Sau khi Hiến pháp sửa đổi chính thức có hiệu lực, Quốc hội sẽ tiếp tục ban hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) cùng 34 nghị quyết sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã và tỉnh. Theo lộ trình, các đơn vị hành chính mới sẽ chính thức hoạt động từ ngày 1/7/2025, đánh dấu bước chuyển mình lớn trong tổ chức bộ máy hành chính, kỳ vọng nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và giảm chi phí vận hành.
