Thẩm phán liên bang Allison Burroughs tạm thời đình chỉ lệnh cấm tuyển sinh sinh viên quốc tế tại Harvard do chính quyền Trump ban hành, giữa tranh cãi pháp lý căng thẳng.
Một thẩm phán liên bang tại bang Massachusetts vừa ra phán quyết đình chỉ tạm thời lệnh cấm tuyển sinh sinh viên quốc tế mà chính quyền Trump áp đặt đối với Đại học Harvard. Động thái này đến chỉ vài giờ sau khi Harvard chính thức khởi kiện Bộ An ninh Nội địa và một loạt cơ quan liên bang khác, cáo buộc đây là hành vi “trả đũa” vì trường đã từ chối một số yêu cầu chính sách mang màu sắc ý thức hệ của chính phủ.
Thẩm phán Allison Burroughs, người được bổ nhiệm dưới thời Tổng thống Obama, hiện đang xử lý cả hai vụ kiện lớn của Harvard: vụ đóng băng hơn 2,65 tỷ USD tài trợ liên bang và vụ thu hồi quyền tham gia Chương trình Trao đổi Sinh viên và Khách mời (SEVP). Trong bản kiến nghị khẩn cấp, Harvard khẳng định lệnh cấm có thể ảnh hưởng ngay lập tức đến gần 7.000 sinh viên quốc tế, làm gián đoạn các phòng thí nghiệm, khóa học và hoạt động học thuật.
Phát biểu của Đại diện Harvard
“Không có gì có thể thay thế được sự hiện diện và đóng góp của các sinh viên quốc tế. Nếu không có sự can thiệp khẩn cấp của tòa án, quyết định của chính phủ sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng cả trong nước và quốc tế,” – Mark Elliott, Phó hiệu trưởng Harvard.
Theo Harvard, chính phủ yêu cầu trường giao nộp toàn bộ hồ sơ hành vi của sinh viên quốc tế trong 5 năm trở lại, trong vòng 72 giờ. Dù trường cho biết đã cung cấp thông tin theo yêu cầu, Bộ An ninh Nội địa vẫn cho rằng phản hồi “không đủ”, nhưng không nêu rõ lý do hay trích dẫn cơ sở pháp lý.
Chính quyền Trump lập luận rằng quyền tuyển sinh sinh viên nước ngoài là “đặc quyền, không phải quyền lợi”, đồng thời cáo buộc Harvard không thực hiện các biện pháp kiểm soát phù hợp đối với hành vi của sinh viên và môi trường học thuật – đặc biệt sau các cuộc biểu tình liên quan đến xung đột Israel – Hamas. Thậm chí, Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem còn cáo buộc Harvard “duy trì môi trường thù địch với sinh viên Do Thái”.
Phản ứng từ Harvard
“Đây là hành động vi hiến, vi phạm quyền Tu chính án thứ nhất của chúng tôi về quản lý độc lập và tự do học thuật,” – trích đơn kiện của Harvard.
Các nhà quan sát cho rằng đây là đòn tấn công pháp lý chưa từng có của chính phủ liên bang đối với một trường đại học danh tiếng, có thể đặt ra tiền lệ nguy hiểm cho quyền tự chủ học thuật của các trường đại học trên toàn quốc.
Trước động thái gây sốc này, nhiều sinh viên quốc tế của Harvard tỏ ra hoang mang và thất vọng. Jared, sinh viên năm nhất tương lai đến từ New Zealand, cho biết anh cảm thấy như “thế giới sụp đổ” khi nghe tin có thể không được theo học ngôi trường mơ ước.
Ngay cả các giáo sư cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc. Jason Furman – giáo sư kinh tế và cựu quan chức thời Obama – khẳng định: “Đây là một cú đấm mạnh vào giáo dục đại học Hoa Kỳ. Sinh viên quốc tế không chỉ là người học, họ là tài sản quý báu của nghiên cứu và đổi mới quốc gia.”
Dù tạm thời được “giải cứu” bởi phán quyết của tòa, Harvard vẫn đang phải đối mặt với áp lực nặng nề: bị cắt tài trợ, giám sát nội dung học thuật và bị đe dọa rút quyền miễn thuế. Tình hình được xem là một phần trong chiến dịch gây áp lực sâu rộng của chính quyền Trump đối với các trường đại học bị coi là “thiên tả”, đặc biệt sau các căng thẳng xã hội và xung đột chính trị leo thang.
Cộng đồng học thuật, giới ngoại giao và các tổ chức giáo dục đang theo sát diễn biến tiếp theo của vụ việc, coi đây là phép thử sống còn cho quyền tự chủ giáo dục và vị thế quốc tế của đại học Hoa Kỳ.
