Tổng thống Trump bất ngờ điều hai tàu ngầm hạt nhân đến “khu vực thích hợp”, phát đi cảnh báo răn đe cứng rắn sau những lời đe dọa từ phía Nga và cuộc đấu khẩu nảy lửa với ông Medvedev.
Một dòng trạng thái được ông Trump đăng lên mạng xã hội tối 1/8 lập tức khiến giới quan sát dậy sóng: Mỹ đang điều hai tàu ngầm hạt nhân đến “các khu vực thích hợp” nhằm ứng phó trước khả năng những tuyên bố kích động từ Nga có thể vượt quá giới hạn lời nói.
Động thái trên được đưa ra chỉ một ngày sau khi Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cảnh báo rằng đe dọa trừng phạt Nga là “bước tiến đến chiến tranh”. Không dừng lại ở đó, ông Medvedev còn đề cập hệ thống răn đe Perimeter và khơi gợi hình ảnh hậu tận thế bằng cách nhắc đến series The Walking Dead.
“Nhắn với ông Medvedev rằng hãy cẩn thận ngôn từ. Ông ấy đang tiến vào vùng cực kỳ nguy hiểm!”, ông Trump viết.
Không lâu sau, ông Trump nâng tầm cảnh báo bằng việc công khai điều tàu ngầm hạt nhân – một động thái bất thường, vì hoạt động của các tàu này thường được giữ tuyệt mật để duy trì yếu tố bất ngờ.
Giới chức Lầu Năm Góc chưa xác nhận chủng loại tàu ngầm, nhưng giới phân tích cho rằng có thể là:
- Tàu ngầm lớp Ohio mang tên lửa đạn đạo Trident II với tầm bắn xuyên lục địa
- Hoặc tàu ngầm tấn công lớp Virginia trang bị tên lửa Tomahawk có khả năng tiếp cận gần Nga hơn
“Việc công bố thông tin điều tàu ngầm là tín hiệu cảnh báo, chứ không phải hành động quân sự leo thang”, các nhà phân tích của WSJ nhận định.
Từ khi chiến sự Ukraine nổ ra, Nga nhiều lần cảnh báo sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân nếu an ninh bị đe dọa. Ông Trump, người luôn coi mình là nhà đàm phán cứng rắn, dường như không chấp nhận việc “nhún nhường” như cách chính quyền Biden từng làm trước các tuyên bố của Moskva.
Tuy nhiên, giữa thông điệp rắn rỏi, ông Trump vẫn giữ giọng điệu chừng mực: cảnh báo hậu quả nhưng khẳng định “hy vọng sẽ không phải là trường hợp như vậy”.
Hiện Mỹ sở hữu 71 tàu ngầm hạt nhân, trong đó 14 chiếc thuộc lớp Ohio. Khoảng 8-10 tàu luôn trong trạng thái tuần tra. Điều đáng nói, theo truyền thống quân sự, việc điều động loại tàu ngầm này thường không được công khai để duy trì hiệu quả răn đe.
Chính vì vậy, tuyên bố công khai của ông Trump được các chuyên gia mô tả là “tín hiệu mang tính chiến lược” hơn là hành động quân sự thực thụ.
Dù vậy, vẫn có nhiều ý kiến chỉ trích rằng việc đưa vũ khí hạt nhân vào khẩu chiến là hành động nguy hiểm.
“Nếu thực sự lo ngại về vũ khí hạt nhân Nga, ông Trump nên đàm phán nghiêm túc hơn để duy trì kiểm soát vũ khí. Điều tàu ngầm không phải là giải pháp bền vững”, ông Daryl Kimball từ Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí nhận định.
Cựu đại sứ Mỹ tại Nga, ông Mike McFaul, cũng bày tỏ quan điểm rằng thay vì điều tàu ngầm, Tổng thống Trump nên cung cấp thêm vũ khí thực chất cho Ukraine – nếu muốn gửi thông điệp mạnh tới Kremlin.
Tuy nhiên, theo giới quan sát, Tổng thống Trump vẫn tin vào “mối quan hệ cá nhân” giữa ông và Tổng thống Nga Putin. Ông dường như cố gắng giữ ranh giới giữa răn đe chiến lược và hành động gây leo thang không thể kiểm soát.
Dù là chiến thuật hay chiến lược, thông điệp từ Washington lần này đã được phát đi rõ ràng: nước Mỹ sẵn sàng đáp trả nếu bị đe dọa, kể cả bằng lời nói. Và vũ khí hạt nhân, dù chỉ được nhắc đến gián tiếp, một lần nữa lại là quân bài chính trị nguy hiểm trong ván cờ toàn cầu.
