Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy bên lề lễ tang của Giáo hoàng Francis tại Vatican vào thứ Bảy.AFP – Hình ảnh Getty
Trong khuôn khổ lễ tang Giáo hoàng Francis diễn ra tại Vatican ngày 26/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc gặp ngắn với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ngay sau cuộc tiếp xúc này, Trump bày tỏ nghi ngờ về cam kết của Tổng thống Nga Vladimir Putin đối với việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Trong bài đăng trên Truth Social cùng ngày, Trump viết: “Không có lý do gì để Putin bắn tên lửa vào các khu vực dân sự, thành phố và thị trấn trong vài ngày qua.” Bình luận này ám chỉ các đợt tấn công bằng tên lửa của Nga vào Ukraine gần đây, khiến hàng chục người thương vong. Ông nhấn mạnh: “Điều đó khiến tôi nghĩ rằng có lẽ ông ấy không muốn dừng chiến tranh, ông ấy chỉ muốn lợi dụng tôi thôi.” Trump cũng đề cập đến khả năng phải áp dụng các biện pháp mạnh tay hơn với Nga, thông qua cơ chế ngân hàng hoặc trừng phạt thứ cấp.
Việc Trump nêu ra các biện pháp trừng phạt bổ sung không phải là động thái đơn lẻ. Đầu tháng 4, một nhóm gồm 50 thượng nghị sĩ Mỹ thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đã đề xuất một dự luật nhằm tăng cường trừng phạt đối với Nga, tập trung vào lĩnh vực tài chính, năng lượng và quốc phòng.
Trước đó, Trump liên tục ủng hộ việc thúc đẩy đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine. Hôm thứ Sáu, ông cho rằng một thỏa thuận “có thể đang rất gần” và kêu gọi các bên ngồi vào bàn đàm phán ở cấp độ cao nhất. Tuy nhiên, nỗ lực này vấp phải trở ngại khi Zelensky kiên quyết bác bỏ bất kỳ thỏa thuận nào cho phép Nga duy trì quyền kiểm soát Crimea — bán đảo bị Moscow sáp nhập trái phép vào năm 2014 theo công ước quốc tế.
Tại cuộc gặp ngắn ở Rome, Tổng thống Ukraine đã cảm ơn Trump, gọi đây là “cuộc gặp tốt” và “mang tính biểu tượng”. Trên nền tảng X (trước đây là Twitter), Zelensky nhấn mạnh tầm quan trọng của cuộc tiếp xúc nhằm duy trì sự ủng hộ quốc tế đối với mục tiêu chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.
Tình hình chiến sự Ukraine vẫn tiếp tục căng thẳng. Theo số liệu cập nhật của Bộ Quốc phòng Ukraine ngày 26/4/2025, trong vòng một tuần qua, ít nhất 56 tên lửa của Nga đã tấn công vào các thành phố phía đông và nam Ukraine, làm 38 người thiệt mạng và hơn 120 người bị thương.
Trong bối cảnh đó, áp lực chính trị đối với Nga ngày càng gia tăng. Nếu Mỹ và các đồng minh phương Tây nhất trí áp đặt thêm các lệnh trừng phạt tài chính, Nga sẽ phải đối mặt với tình trạng hạn chế nghiêm trọng hơn trong việc tiếp cận hệ thống ngân hàng toàn cầu SWIFT và nguồn vốn đầu tư quốc tế, giống như các biện pháp từng được áp dụng vào năm 2022 sau cuộc xâm lược Ukraine.
Việc Trump thể hiện lập trường cứng rắn với Nga ngay tại thời điểm này vừa phản ánh áp lực chính trị nội bộ tại Mỹ, vừa cho thấy sự thay đổi quan điểm so với nhiệm kỳ trước, khi ông từng bị chỉ trích vì có lập trường mềm mỏng hơn đối với Kremlin.
Diễn biến tới đây sẽ phụ thuộc rất lớn vào việc Nga có thực sự sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán hay không, và liệu Mỹ cùng các nước phương Tây có duy trì sự thống nhất trong việc gia tăng sức ép với Moskva.
