Công ty xAI của Elon Musk đang đối mặt với vụ kiện vì sử dụng tua-bin khí gây ô nhiễm không khí tại một cộng đồng thu nhập thấp ở Memphis.

Công ty trí tuệ nhân tạo xAI của Elon Musk hiện đang vướng vào một vụ kiện liên quan đến ô nhiễm không khí tại trung tâm dữ liệu Colossus đặt tại Memphis, Tennessee. Tổ chức Southern Environmental Law Center (SELC) đã thông báo sẽ khởi kiện xAI thay mặt cho NAACP, cáo buộc công ty vận hành hàng chục tua-bin khí đốt mà không có giấy phép kiểm soát chất lượng không khí – vi phạm Đạo luật Không khí Sạch của Hoa Kỳ.
Theo thông báo pháp lý, các tua-bin được xAI triển khai để cung cấp năng lượng cho trung tâm dữ liệu thay vì chờ đấu nối lưới điện địa phương. SELC cho biết điều này khiến cộng đồng lân cận, đặc biệt là khu vực Boxtown – nơi sinh sống chủ yếu của người da đen và có chất lượng không khí vốn đã kém – phải hứng chịu các khí thải độc hại như nitơ oxit và formaldehyde, gây nguy cơ cao về bệnh tim và hô hấp.
Patrick Anderson, luật sư cao cấp của SELC, cho biết: “Chúng tôi đã nhiều lần yêu cầu cơ quan y tế địa phương vào cuộc nhưng không có phản hồi. Vì vậy, chúng tôi buộc phải hành động.” Ông nhấn mạnh rằng toàn bộ hệ thống tua-bin này cần được dừng hoạt động cho đến khi có giấy phép hợp lệ và các thiết bị kiểm soát ô nhiễm được lắp đặt đầy đủ.
NAACP cũng lên tiếng mạnh mẽ. Chủ tịch Derrick Johnson tuyên bố: “Những cộng đồng người da đen như Boxtown thường bị các tập đoàn lớn coi thường, bị ép chịu đựng hậu quả môi trường mà không có tiếng nói. Chúng tôi sẽ không im lặng.”
Phản hồi lại, người phát ngôn của xAI khẳng định các tổ máy phát điện “hoạt động tuân thủ mọi luật hiện hành” và công ty cam kết bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, xAI cũng tự hào trên trang web của mình về việc xây dựng Colossus – siêu máy tính được cho là lớn nhất thế giới – chỉ trong bốn tháng, với hơn 200.000 GPU đang hoạt động.
Vụ kiện diễn ra trong bối cảnh ngành công nghệ đang đối mặt với thách thức lớn: nhu cầu điện gia tăng mạnh do sự phát triển của AI. Nhiều công ty như xAI chọn sử dụng nguồn năng lượng riêng tại chỗ như tua-bin khí, thay vì chờ đấu nối vào lưới điện. Giới chuyên gia cảnh báo nếu không được quản lý đúng cách, xu hướng này có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng về môi trường.
Anderson nhấn mạnh: “Việc phát triển AI không nên trả giá bằng sức khỏe cộng đồng. Chúng tôi muốn đảm bảo năng lượng cho AI được cung cấp một cách có trách nhiệm và hợp pháp.”
Vụ kiện này không chỉ là phép thử với xAI mà còn là lời cảnh báo cho toàn ngành công nghệ trước áp lực phát triển bền vững và công bằng môi trường trong kỷ nguyên AI.