Việt Nam và Pháp ký kết hợp tác phát triển vệ tinh mới sau 12 năm kể từ VNREDSat-1, mở rộng ứng dụng công nghệ vũ trụ và đào tạo nhân lực trong chuyến thăm Tổng thống Macron.

Ngày 26.5, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tới Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) đã ký kết Ý định thư hợp tác (Declaration of Intent – DoI) với Trung tâm Nghiên cứu Vũ trụ Quốc gia Pháp (CNES) và Tập đoàn Airbus Defence & Space (ADS), chính thức khởi động kế hoạch phát triển một thế hệ vệ tinh quan sát Trái đất mới cho Việt Nam.
Lễ ký kết có sự chứng kiến của Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng thống Macron, đánh dấu bước tiến quan trọng trong quan hệ đối tác chiến lược giữa hai quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao như không gian và vũ trụ – lĩnh vực được xem là biểu tượng cho hợp tác song phương Việt – Pháp trong suốt hơn một thập kỷ qua.
Đây là dự án lớn đầu tiên kể từ khi vệ tinh VNREDSat-1 được phóng thành công vào năm 2013. VNREDSat-1 là vệ tinh quan sát Trái đất đầu tiên của Việt Nam, do Airbus thiết kế và bàn giao, hiện vẫn đang được vận hành bởi VAST. Sau hơn một thập kỷ hoạt động, vệ tinh này đã cung cấp hơn 170.000 ảnh viễn thám, đóng vai trò thiết yếu trong việc theo dõi thiên tai, đánh giá biến đổi khí hậu, quy hoạch lãnh thổ và bảo vệ tài nguyên quốc gia.
Theo nội dung văn kiện vừa ký, ba bên cam kết sẽ mở rộng hợp tác sang nhiều khía cạnh khác như chuyển giao công nghệ vệ tinh, đào tạo chuyên gia kỹ thuật và tối ưu hóa ứng dụng ảnh vệ tinh phục vụ phát triển bền vững. Việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ không gian cũng là ưu tiên hàng đầu trong giai đoạn tiếp theo của hợp tác này.
Dựa trên thành công của VNREDSat-1, dự án mới sẽ tiếp cận những công nghệ hiện đại hơn, đồng thời tận dụng tối đa kinh nghiệm thu được từ quá trình vận hành vệ tinh thế hệ trước. Ngoài ra, dự án cũng kỳ vọng sẽ được tích hợp vào các chương trình hợp tác vũ trụ đa phương như CO3D (Constellation Optique 3D – chụp ảnh 3D Trái đất) và Đài thiên văn quan sát Trái đất (SCO – Space Climate Observatory), nơi quy tụ những tổ chức hàng không vũ trụ lớn như NASA (Hoa Kỳ), JAXA (Nhật Bản) hay ESA (châu Âu).
Phát biểu trong lễ ký kết
“Việc mở rộng hợp tác trong lĩnh vực vũ trụ phản ánh cam kết chiến lược của Việt Nam và Pháp trong thúc đẩy công nghệ vì mục tiêu phát triển bền vững. Đây không chỉ là hợp tác kỹ thuật, mà còn là đầu tư cho tương lai thế hệ kỹ sư không gian Việt Nam” – đại diện CNES chia sẻ.
Việc phát triển vệ tinh mới lần này không chỉ có ý nghĩa khoa học – công nghệ, mà còn thể hiện tầm nhìn dài hạn trong chiến lược quốc gia về quản lý tài nguyên, ứng phó biến đổi khí hậu và củng cố chủ quyền số từ không gian.