Cảnh sát Los Angeles triển khai nhiều loại vũ khí ít gây sát thương nhằm kiểm soát biểu tình phản đối truy quét nhập cư, bao gồm hơi cay, đạn xốp và lựu đạn choáng.
Trong các cuộc biểu tình phản đối chiến dịch truy quét người nhập cư liên bang diễn ra ngày 8 tháng 6 tại trung tâm Los Angeles, cảnh sát địa phương đã sử dụng một loạt các loại vũ khí được gọi là “ít gây sát thương” nhằm dập tắt đám đông đang giận dữ. Dù được thiết kế để giảm thiểu nguy cơ tử vong, những vũ khí này vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây chấn thương nghiêm trọng – thậm chí tử vong.
Theo thông tin từ các nhân chứng và Sở Cảnh sát Los Angeles (LAPD), các loại vũ khí được triển khai gồm có: đạn tác động động học (như đạn xốp và beanbag), chất kích ứng hóa học (hơi cay, bình xịt), và thiết bị gây mất phương hướng như lựu đạn gây choáng.
Hơi cay và bình xịt: Tác nhân phổ biến nhất
Chất kích ứng hóa học, đặc biệt là hơi cay (CS hoặc OC), là loại vũ khí phổ biến nhất trong kiểm soát biểu tình. Nó gây kích ứng mạnh lên mắt, mũi, phổi và da – khiến người tiếp xúc bị mù tạm thời, ho dữ dội và khó thở. Đặc biệt, những người không trực tiếp tham gia biểu tình cũng có thể bị ảnh hưởng do phạm vi phát tán rộng.
Ngoài hơi cay truyền thống, cảnh sát còn sử dụng bình xịt OC ở cự ly gần và đạn cầu hơi cay – những viên đạn chứa bột kích thích được bắn vào mặt đất hoặc bề mặt cứng, phát tán chất kích ứng vào không khí.
Đạn xốp và vòng đậu: Gây đau nhưng không xuyên da
Trái với nhiều báo cáo về “đạn cao su”, LAPD khẳng định họ không sử dụng loại này. Thay vào đó, họ dùng đạn xốp (foam rounds) – loại đạn đặc có kích thước lớn, bắn từ súng 40mm hoặc 37mm. Một số đạn xốp được thiết kế để bật lên từ mặt đất thay vì bắn trực tiếp vào người, nhằm giảm nguy cơ chấn thương nặng. Tuy nhiên, quy định nghiêm cấm nhắm vào các khu vực nhạy cảm như đầu, cổ và cột sống vẫn chưa ngăn được các trường hợp bị thương.
Bên cạnh đó, đạn beanbag – túi vải chứa chì hoặc viên cao su – cũng được sử dụng rộng rãi. Chúng gây tác động mạnh đủ để vô hiệu hóa đối tượng mà không xuyên qua da, nhưng vẫn có thể gây gãy xương hoặc tổn thương nội tạng nếu trúng phải các vùng nguy hiểm.
Lựu đạn gây choáng: Làm rối loạn cảm giác
Thiết bị gây mất phương hướng, còn gọi là “flash bang”, tạo ra tiếng nổ lớn và ánh sáng chói nhằm gây mất phương hướng tạm thời. Một phiên bản 40mm có thể bắn lên không trung và phát nổ trên đầu đám đông, được LAPD sử dụng để tiến vào các khu vực biểu tình đông người và thực hiện bắt giữ.
Phản ứng của người biểu tình
Trước sự trấn áp bằng vũ khí hóa học và cơ học, người biểu tình đã có những biện pháp tự vệ thô sơ như dùng ô làm lá chắn, đeo kính bảo hộ và khẩu trang. Một số người còn sử dụng bàn dã ngoại làm khiên chắn hoặc đội mũ bảo hiểm để giảm rủi ro từ đạn bắn.
Lo ngại về hệ quả sức khỏe
Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Y khoa Anh năm 2017 cho thấy, 2,7% số người bị trúng đạn tác động động học đã tử vong, trong khi hơn 15% phải chịu thương tích vĩnh viễn. Những con số này đặt ra câu hỏi về mức độ “an toàn” của các loại vũ khí ít gây sát thương vốn được cảnh sát sử dụng rộng rãi.
Kết luận
Việc sử dụng các loại vũ khí trấn áp biểu tình được thiết kế “ít gây sát thương” như đạn xốp, hơi cay, hay lựu đạn gây choáng đang ngày càng bị đặt dấu hỏi về tính hiệu quả và nhân đạo, nhất là trong các cuộc biểu tình mang tính ôn hòa. Dù có mục tiêu kiểm soát đám đông và duy trì trật tự, việc lạm dụng những công cụ này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe và nhân quyền – đặc biệt khi các quy chuẩn sử dụng bị vi phạm hoặc thiếu kiểm soát nghiêm ngặt.
