Không chỉ đồ ăn, căng thẳng và mất ngủ cũng là nguyên nhân làm tăng lượng đường trong máu. Khám phá ngay các thủ phạm giấu mặt để kiểm soát sức khỏe hiệu quả hơn.
Bạn đang tuân thủ một chế độ ăn uống nghiêm ngặt, tính toán từng calo và hạn chế tối đa đường bột, nhưng mức đường huyết vẫn tăng vọt một cách khó hiểu? Thủ phạm có thể không nằm trên đĩa thức ăn của bạn.
Nhiều người tin rằng việc kiểm soát đường huyết chỉ xoay quanh thực phẩm. Tuy nhiên, theo chuyên gia Amir Khan từ Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), có rất nhiều yếu tố trong cuộc sống hằng ngày đang âm thầm phá hoại nỗ lực của bạn.
Việc nhận diện chính xác những “kẻ thù giấu mặt” này là bước đi tiên quyết để xây dựng một lối sống thực sự cân bằng và ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Căng thẳng: “Kẻ thù giấu mặt” đẩy đường huyết lên cao
Khi đối mặt với áp lực, cơ thể bạn sẽ bước vào trạng thái “chiến đấu hoặc bỏ chạy”. Để cung cấp năng lượng tức thì cho phản ứng này, cơ thể sẽ tiết ra cortisol, một loại hormone căng thẳng. Hormone này ra lệnh cho gan giải phóng glucose dự trữ vào máu.
Nếu căng thẳng chỉ là một cơn sóng ngắn, cơ thể có thể tự điều hòa trở lại. Nhưng trong cuộc sống hiện đại, căng thẳng thường kéo dài triền miên. Điều này đồng nghĩa với việc nồng độ cortisol luôn ở mức cao, khiến lượng đường trong máu của bạn liên tục bị đẩy lên, ngay cả khi bạn không ăn gì.
Mất ngủ: Một đêm trắng có thể phá vỡ sự cân bằng ra sao?
Giấc ngủ không chỉ là thời gian nghỉ ngơi. Nó là một quy trình thiết yếu để điều hòa vô số chức năng sinh lý, đặc biệt là quá trình chuyển hóa glucose. Chỉ cần một đêm mất ngủ, cơ thể bạn đã có thể trở nên kháng insulin hơn.
Kháng insulin có nghĩa là các tế bào không còn phản ứng hiệu quả với insulin, khiến glucose khó đi vào bên trong tế bào để tạo năng lượng. Kết quả là đường bị kẹt lại và tích tụ trong máu. Chuyên gia Amir Khan cảnh báo, tình trạng thiếu ngủ kéo dài, dù bạn có ăn uống lành mạnh đến đâu, vẫn làm tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa và dẫn đến tiểu đường loại 2. Một giấc ngủ chất lượng từ 7 đến 8 giờ mỗi đêm là lá chắn bảo vệ sức khỏe chuyển hóa của bạn.
Một yếu tố gây ngạc nhiên khác là việc tập thể dục. Vận động thường xuyên là phương pháp tuyệt vời để tăng độ nhạy insulin và kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, nếu bạn đẩy cơ thể đến giới hạn với các bài tập cường độ cực cao như nâng tạ nặng, chạy nước rút hay các bài tập kháng lực khắc nghiệt, bạn có thể thấy đường huyết tăng đột ngột ngay sau buổi tập.
Lý do là vì cơ thể cần một nguồn năng lượng khổng lồ và nhanh chóng, buộc gan phải giải phóng thêm glucose vào máu. Tuy nhiên, đây chỉ là một phản ứng tạm thời. Về lâu dài, việc duy trì một lịch trình tập luyện đều đặn chính là chìa khóa vàng giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn và ổn định đường huyết.
Với phụ nữ, chu kỳ nội tiết hàng tháng cũng là một nhân tố quan trọng. Trong giai đoạn hoàng thể (nửa sau của chu kỳ kinh nguyệt), nồng độ hormone progesterone tăng lên, có thể làm giảm độ nhạy của cơ thể với insulin. Bác sĩ Khan cho biết nhiều phụ nữ trong độ tuổi 40 đến 50 thường cảm thấy mệt mỏi, tăng cân nhẹ và kém minh mẫn, những triệu chứng này có mối liên hệ mật thiết với sự dao động của đường huyết do nội tiết tố gây ra.
