Trung Quốc dùng chiến lược tích trữ chip, tối ưu phần mềm và đẩy mạnh phát triển chip nội địa để ứng phó lệnh hạn chế AI từ Mỹ, tiếp tục cuộc đua toàn cầu.
Trước lệnh cấm nghiêm ngặt từ Mỹ nhằm giới hạn quyền tiếp cận chip AI tiên tiến, các công ty công nghệ Trung Quốc đã nhanh chóng triển khai loạt chiến lược đối phó thông minh và đầy thực dụng. Từ việc tích trữ chip sớm, tối ưu hóa phần mềm, đến việc đẩy mạnh thiết kế chip nội địa, Trung Quốc đang từng bước củng cố vị trí trong cuộc đua AI toàn cầu, dù bị hạn chế quyền tiếp cận công nghệ cốt lõi từ phương Tây.
Mỹ siết lệnh – Trung Quốc phản ứng linh hoạt
Chính quyền Tổng thống Joe Biden trước đây đã ban hành các quy định kiểm soát xuất khẩu chip theo ba cấp độ, trong đó Trung Quốc bị xếp vào nhóm hạn chế toàn diện. Tuy nhiên, tại triển lãm công nghệ Computex 2025 ở Đài Loan, CEO Nvidia Jensen Huang đã thẳng thắn gọi đây là “một thất bại”, vì nó khiến các công ty Mỹ thiệt hại hàng tỷ USD doanh thu.
Tổng thống đương nhiệm Donald Trump dù tuyên bố xem xét hủy một số quy định gây tranh cãi từ thời Biden, nhưng vẫn duy trì kiểm soát chặt chẽ với các dòng chip cao cấp của Nvidia, AMD.
Trong bối cảnh đó, các tập đoàn công nghệ Trung Quốc như Tencent, Baidu… không ngồi yên. Họ đã xây dựng kho dự trữ chip GPU từ trước khi lệnh cấm có hiệu lực và tập trung tối ưu hóa hiệu suất phần mềm để tiếp tục huấn luyện các mô hình AI hiện tại.
Gaurav Gupta – chuyên gia tại Gartner nhận định:
“Tích trữ chip là một trong những biện pháp hiệu quả nhất mà các công ty Trung Quốc áp dụng để đối phó với lệnh hạn chế của Mỹ.”
Tối ưu phần mềm – Tận dụng hiệu quả tài nguyên có hạn
Chủ tịch Tencent, ông Martin Lau cho biết công ty ông đang sử dụng các cụm GPU nhỏ hơn nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả huấn luyện mô hình AI. Bằng cách giảm quy mô mô hình, tăng hiệu quả suy luận, và ưu tiên công nghệ phần mềm, Tencent tin rằng họ đủ GPU cao cấp để tiếp tục phát triển nhiều thế hệ AI mới.
Baidu – đối thủ lớn của Tencent – cũng đi theo hướng tương tự. Họ tối ưu vận hành bằng cách sử dụng hệ sinh thái khép kín: từ hạ tầng cloud, mô hình AI, đến ứng dụng thương mại như chatbot Ernie. Thay vì phụ thuộc vào các dòng chip cao cấp mới, Baidu tập trung vào quản lý cụm GPU hiện có một cách hiệu quả nhất, giúp giảm chi phí và duy trì năng lực cạnh tranh.
Đẩy mạnh phát triển chip nội địa
Đối mặt với việc bị cắt nguồn cung công nghệ cốt lõi, các công ty Trung Quốc như Tencent đã chuyển hướng sang thiết kế chip trong nước. Nhiều chuyên gia nhận định Trung Quốc tuy chưa đuổi kịp Mỹ về công nghệ AI, nhưng đang từng bước thu hẹp khoảng cách.
Theo ông Dou Shen – phụ trách mảng AI đám mây của Baidu, việc làm chủ hệ sinh thái phần cứng và phần mềm nội địa sẽ là đòn bẩy chiến lược dài hạn, giúp Trung Quốc giữ vững vai trò trong lĩnh vực AI bất chấp rào cản bên ngoài.
Gaurav Gupta bình luận:
“Trung Quốc đang xây dựng hệ sinh thái bán dẫn từ vật liệu, thiết bị, đến khâu đóng gói chip – họ rất kiên định và đã có nhiều bước tiến quan trọng.”
Dữ liệu từ tổ chức Emerging Technology Observatory (ETO) được tạp chí Nature trích dẫn cho thấy: 34% số nghiên cứu về thiết kế và sản xuất chip giai đoạn 2018–2023 đến từ Trung Quốc, so với chỉ 15% từ Mỹ. Mặc dù các đề tài này chưa tập trung sâu vào lĩnh vực AI, nhưng tốc độ phát triển cho thấy sự chuẩn bị bài bản để “tự cường” trong tương lai gần.
Trong bối cảnh chiến tranh công nghệ ngày càng phức tạp, Trung Quốc đang chứng minh khả năng thích nghi linh hoạt và bền bỉ, không chỉ bằng sức mạnh tài chính mà còn bằng cách phát triển năng lực nội tại. Các tập đoàn công nghệ hàng đầu nước này đang dần chuyển dịch từ vai trò người tiêu dùng công nghệ sang người kiến tạo, điều có thể định hình lại trật tự AI toàn cầu trong thập kỷ tới.
