Chính phủ đề xuất cơ chế đặc thù xây nhà ở xã hội nhằm rút ngắn 70% thời gian thực hiện, tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển.
Một góc khu nhà ở xã hội Đặng Xá (Hà Nội). Ảnh: TUẤN HUY
Chính phủ vừa trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết về thí điểm cơ chế đặc thù trong phát triển nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, với mục tiêu rút ngắn đến 70% thời gian thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng. Đây được xem là bước đi mạnh mẽ nhằm tháo gỡ những rào cản kéo dài nhiều năm trong lĩnh vực này, đồng thời tạo động lực mới cho thị trường bất động sản vốn đang gặp nhiều thách thức.
Theo đề xuất, quy trình lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội sẽ được đơn giản hóa đáng kể. Thay vì tổ chức đấu thầu phức tạp như hiện nay, các dự án thuộc quy hoạch đã có sẵn sẽ chỉ cần xét duyệt, dựa trên tiêu chí cụ thể và minh bạch, qua đó tiết kiệm đáng kể thời gian. Nếu được thông qua, nhiều chuyên gia đánh giá, cơ chế này sẽ giúp tiết kiệm từ 30% đến 70% tổng thời gian chuẩn bị đầu tư xây dựng, tạo ra nguồn cung mới nhanh chóng cho thị trường.
Chung cư nhà ở xã hội là dạng nhà ở được được đầu tư xây dựng theo dự án. Ảnh: Đình Trọng
Bên cạnh đó, để tăng tính hấp dẫn cho các doanh nghiệp tham gia, Chính phủ cũng đề xuất miễn toàn bộ tiền sử dụng đất đối với các dự án nhà ở xã hội; đồng thời, cho phép nhà đầu tư tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi với lãi suất thấp hơn từ 1,5% đến 2% so với mức vay thương mại. Đây là những yếu tố then chốt nhằm giảm chi phí đầu tư, từ đó kéo giá bán nhà ở xã hội xuống mức phù hợp hơn với khả năng chi trả của người dân.
Để kiểm soát và bảo đảm hiệu quả thực hiện, Chính phủ cũng đưa ra hàng loạt biện pháp quản lý chặt chẽ, từ kiểm soát quy hoạch đến giám sát việc phân phối nhà ở cho đúng đối tượng thụ hưởng. Các địa phương sẽ được phân quyền chủ động nhiều hơn trong việc phê duyệt dự án, nhằm rút ngắn tối đa thời gian chờ đợi thủ tục hành chính, vốn lâu nay bị đánh giá là điểm nghẽn lớn.
Nếu mô hình thí điểm thành công, Chính phủ kỳ vọng sẽ tạo tiền đề để nhân rộng cơ chế này trên phạm vi cả nước trong giai đoạn sau 2025. Theo tính toán sơ bộ, với việc áp dụng cơ chế đặc thù, Việt Nam có thể đạt mục tiêu xây dựng khoảng một triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030 như kế hoạch đã đề ra. Đây cũng là bước đi chiến lược trong việc ổn định an sinh xã hội và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản nội địa.
Việc Chính phủ mạnh dạn đề xuất cơ chế đặc thù cho xây dựng nhà ở xã hội được kỳ vọng không chỉ giải quyết vấn đề nhà ở cho nhóm thu nhập thấp mà còn khơi thông dòng vốn đầu tư, tạo thêm nhiều việc làm mới và kích thích nền kinh tế phục hồi sau những biến động kinh tế toàn cầu. Giới chuyên gia cho rằng, nếu tháo gỡ được các điểm nghẽn về pháp lý và tài chính, nhà ở xã hội sẽ không còn là “nút thắt” mà sẽ trở thành động lực tăng trưởng mới cho toàn ngành bất động sản Việt Nam trong thập kỷ tới.