Ngân hàng trung ương Nhật Bản cắt giảm mạnh dự báo tăng trưởng 2025, cảnh báo rủi ro từ chiến tranh thương mại do Mỹ phát động gây tổn hại kinh tế toàn cầu.
Chiến tranh thương mại do chính quyền Tổng thống Donald Trump khởi xướng đang tiếp tục gây ra những tác động lan rộng trên toàn cầu, không chỉ đối với các đối thủ mà cả với những đồng minh thân cận của Mỹ. Mới đây nhất, Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) đã công bố quyết định cắt giảm mạnh dự báo tăng trưởng kinh tế, phản ánh mối lo ngại ngày càng gia tăng về triển vọng kinh tế quốc tế.
Theo thông báo chính thức hôm thứ Năm, BOJ hạ dự báo tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản trong năm 2025 xuống chỉ còn 0,5%, giảm gần một nửa so với mức 1,1% được đưa ra hồi tháng 1. Dự báo cho năm sau đó cũng giảm từ 1,0% xuống còn 0,7%. Lý do được nêu rõ là các chính sách thương mại không ổn định giữa các nền kinh tế lớn đang làm giảm tốc độ tăng trưởng toàn cầu, đồng thời ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận doanh nghiệp Nhật Bản và hoạt động xuất khẩu của nước này.
Ngân hàng Nhật Bản nhấn mạnh rằng sự thiếu chắc chắn trong chính sách thương mại quốc tế – đặc biệt từ phía Mỹ – đã làm mờ triển vọng kinh tế toàn cầu, khiến các dự đoán trở nên khó lường. Trong bối cảnh đó, BOJ khẳng định sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ tình hình để điều chỉnh chính sách kịp thời, nếu cần thiết.
Dự báo ảm đạm của Nhật Bản xuất hiện chỉ một ngày sau khi Bộ Thương mại Mỹ báo cáo tăng trưởng kinh tế nước này sụt giảm nhẹ trong quý đầu năm. Tăng trưởng GDP bị kéo lùi do người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu và doanh nghiệp đẩy mạnh tích trữ hàng hóa nhập khẩu nhằm tránh thuế – dẫn đến nhập khẩu vượt quá xuất khẩu, làm tăng gánh nặng thương mại.
Trong khi đó, Trung Quốc cũng vừa công bố hoạt động sản xuất công nghiệp tháng 4 giảm mạnh – mức sụt giảm nhanh nhất trong 16 tháng. Nguyên nhân chính là từ các đòn thuế quan khổng lồ mà Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc, kéo theo các biện pháp trả đũa quyết liệt từ Bắc Kinh.
Dù Nhật Bản hiện là một trong những đối tác mà Mỹ tuyên bố đang đàm phán thỏa thuận thương mại mới, khả năng đạt được kết quả trong thời gian ngắn là rất mong manh. Trong sự kiện phát sóng tối thứ Tư trên NewsNation, ông Trump khẳng định đã có “các thỏa thuận tiềm năng” với Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ, nhằm thay thế các mức thuế “có đi có lại”. Tuy nhiên, ông không đưa ra bất kỳ chi tiết cụ thể nào và cũng tỏ ra không vội vàng hoàn tất các thỏa thuận.
Phát biểu với thái độ không mấy khẩn trương, Trump cho biết: “Họ cần chúng ta. Chúng ta không cần họ.” Phát ngôn này cho thấy chính quyền hiện tại vẫn đang ưu tiên lợi ích nội địa, bất chấp những tổn thất ngày càng rõ rệt mà cuộc chiến thương mại mang lại cho cả nền kinh tế Mỹ và đối tác chiến lược.
Trước đó, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã nhiều lần cảnh báo rằng chiến tranh thương mại toàn cầu đang là lực cản lớn nhất đối với tăng trưởng kinh tế, đặc biệt đối với các nền kinh tế lớn như Mỹ – nơi vốn đóng vai trò trung tâm trong chuỗi cung ứng và thương mại quốc tế.
Trong bối cảnh các rào cản thương mại được dựng lên ngày càng dày đặc, tác động dây chuyền đang làm xáo trộn các dòng chảy thương mại, chuỗi cung ứng và tâm lý nhà đầu tư toàn cầu. Nếu không có sự điều chỉnh mang tính hệ thống, các tổ chức tài chính quốc tế lo ngại rằng thế giới có thể đối mặt với một chu kỳ tăng trưởng thấp kéo dài – một viễn cảnh mà cả Mỹ lẫn các đồng minh như Nhật Bản đều khó tránh khỏi.
