Bản nâng cấp TR-3 cho F-35 đang tiến gần đến giai đoạn hoàn tất, hứa hẹn mang lại những bước tiến vượt trội về cảm biến, trí tuệ nhân tạo và khả năng tác chiến trên không.
Lockheed Martin đang chuẩn bị hoàn tất giai đoạn cuối của bản nâng cấp TR-3 cho dòng chiến đấu cơ F-35, một bước tiến quan trọng nhằm đưa mẫu Block 4 trở thành chuẩn mực mới của sức mạnh không quân hiện đại. Tại Triển lãm Hàng không Paris – sự kiện uy tín hàng đầu ngành hàng không vũ trụ – hãng đã khẳng định rằng đây sẽ là “bản nâng cấp mạnh nhất trong lịch sử máy bay chiến đấu”.
JR McDonald, Phó Chủ tịch phát triển kinh doanh chương trình F-35 tại Lockheed Martin, chia sẻ tại buổi họp báo rằng việc triển khai TR-3 là cấp thiết trong bối cảnh các mối đe dọa toàn cầu ngày càng phức tạp. “Chúng tôi cần sản xuất Block 4 vì những mối đe dọa không ngừng gia tăng, và chúng tôi phải luôn đi trước,” ông nhấn mạnh.
TR-3: Bước nhảy công nghệ vượt trội
TR-3 (Technology Refresh 3) là gói nâng cấp toàn diện bao gồm cả phần mềm và phần cứng, nhằm tăng cường khả năng cảm biến, tác chiến điện tử (EW), tích hợp trí tuệ nhân tạo và hợp nhất dữ liệu trên không gian chiến đấu. Bản nâng cấp này cũng mở rộng khả năng mang theo nhiều loại vũ khí tầm xa chính xác hơn, hỗ trợ tối đa cho chiến đấu cơ thế hệ thứ năm.
Một điểm nhấn đáng chú ý là bộ vi xử lý lõi mới của TR-3 – mạnh gấp 25 lần so với thế hệ trước (TR-2) – sẽ giúp F-35 có thể xử lý các thuật toán AI phức tạp hơn, tạo tiền đề cho chiến đấu tự động hóa trong tương lai. McDonald cho biết kiến trúc lõi này đủ mạnh để hỗ trợ AI theo tiêu chuẩn thiết kế của chính phủ Mỹ.
“Cải tiến đầu tiên là toàn bộ hệ thống cảm biến được nâng cấp vượt bậc. Thứ hai, máy bay có thể triển khai nhiều loại vũ khí hơn. Và quan trọng nhất, khả năng tương tác đa miền sẽ giúp F-35 trở thành trung tâm điều phối chiến trường hiện đại,” McDonald cho biết thêm.
Sự chậm trễ và triển vọng triển khai
Mặc dù phiên bản TR-3 đã được phát hành dưới dạng rút gọn trong năm trước nhằm duy trì chuỗi sản xuất, nhưng phần mềm hoàn chỉnh vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện. Hiện đã có 200 chiếc F-35 tích hợp TR-3 bản rút gọn được bàn giao, và Lockheed Martin dự kiến sản xuất thêm từ 170 đến 190 máy bay nữa trước khi kết thúc năm 2025.
Khi TR-3 hoàn tất, F-35 Block 4 sẽ trở thành nền tảng chính cho các chương trình máy bay chiến đấu hợp tác tương lai như CCA của Không quân Mỹ – nơi các máy bay không người lái như FYQ-44A của Anduril và FYQ-42A của General Atomics sẽ hỗ trợ chiến đấu cơ có người lái.
Thách thức trong ngành và phản ứng chiến lược
Bên cạnh thành công kỹ thuật, Lockheed Martin cũng đối mặt với các thay đổi trong đơn đặt hàng. Không quân Mỹ, lực lượng vận hành F-35 lớn nhất, đã giảm số lượng yêu cầu xuống 24 chiếc – một nửa so với dự kiến. Hải quân và Thủy quân Lục chiến Mỹ cũng điều chỉnh giảm đơn hàng. Điều này tạo ra sức ép lên doanh thu của Lockheed Martin, trong bối cảnh F-35 hiện chiếm tới 30% thu nhập hàng năm của hãng.
Đáng chú ý, Boeing đã vượt mặt Lockheed Martin để đảm nhiệm sản xuất máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu cho chương trình NGAD – điều mà CEO Lockheed Martin Jim Taiclet phản ứng bằng cách đề xuất phiên bản F-35 cải tiến, kết hợp tới 80% công nghệ thế hệ 6 với mức chi phí chỉ bằng một nửa.
Mặc dù ý tưởng về một biến thể F-55 được Tổng thống Donald Trump đề cập gây chú ý, giới chuyên gia vẫn đặt câu hỏi về tính khả thi kỹ thuật – nhất là khi Lockheed Martin đã mất thêm hai năm chỉ để hoàn thiện TR-3.
Việc hoàn tất TR-3 không chỉ giúp F-35 trở lại đúng quỹ đạo sản xuất mà còn mở ra khả năng tích hợp sâu hơn vào không gian chiến tranh đa miền – một xu hướng không thể đảo ngược trong tương lai gần.
Đặc điểm chung
Chức năng chính: Máy bay chiến đấu đa năng
Nhà thầu chính: Lockheed Martin
Nhà máy điện: Một động cơ phản lực cánh quạt Pratt & Whitney F135-PW-100 Lực đẩy
: 43.000 pound
Sải cánh: 35 feet (10,7 mét)
Chiều dài: 51 feet (15,7 mét)
Chiều cao: 14 feet (4,38 mét)
Trọng lượng cất cánh tối đa: 70.000 pound
Sức chứa nhiên liệu: Bên trong: 18.498 pound
Tải trọng: 18.000 pound (8.160 kg)
Tốc độ: Mach 1.6 (~ 1.200 dặm/giờ)
Tầm bay: Hơn 1.350 dặm với nhiên liệu bên trong (hơn 1.200 hải lý), không giới hạn với tiếp nhiên liệu trên không Trần
bay: Trên 50.000 feet (15 km)
Vũ khí: Có khả năng bên trong và bên ngoài. Đạn dược mang theo thay đổi tùy theo yêu cầu nhiệm vụ. Phi
hành đoàn: Một
