Ngày càng nhiều người trẻ Việt Nam sử dụng trí tuệ nhân tạo như ChatGPT để chọn thực phẩm, kiểm tra nguồn gốc, phân tích thành phần và đi chợ một cách tự tin, hiệu quả hơn.
Từ đầu năm 2025, nhiều bạn trẻ Việt Nam đã bắt đầu tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào những hoạt động thường nhật, trong đó có việc đi chợ – một phần công việc tưởng chừng đơn giản nhưng lại đòi hỏi nhiều kỹ năng lựa chọn. Trong số đó, Linh Đan, 25 tuổi, sống tại quận Hoàng Mai, Hà Nội, đã biến ChatGPT thành “bạn đồng hành” mỗi lần mua sắm.
Trong lần phân vân chọn sầu riêng tại chợ, Đan đã chụp ảnh từng quả, đánh số và gửi lên ChatGPT kèm theo yêu cầu: “Chọn giúp tôi quả nhiều múi, vỏ mỏng”. Sau chưa đầy 10 giây, AI phản hồi với phân tích về hình dạng, độ nở gai, màu vỏ – những chi tiết thường chỉ người có kinh nghiệm mới nắm. Đan làm theo và rất ngạc nhiên khi bổ ra, quả sầu riêng vừa chín tới, múi dày và ngọt đậm.
“Trước kia, tôi rất ngại đi chợ vì không biết chọn đồ tươi, hay sợ bị mua hớ. Giờ tôi chỉ cần chụp ảnh rồi nhờ ChatGPT phân tích màu sắc, độ tươi, thớ thịt hay độ trong của mắt cá. Thậm chí nó còn gợi ý giá tham khảo”, Đan chia sẻ.
Cô cũng dùng AI để quét mã vạch, kiểm tra thông tin bao bì sản phẩm, tránh mua phải hàng giả. Với cô gái trẻ này, đi chợ không còn là gánh nặng, mà là trải nghiệm chủ động với “một chuyên gia ảo bên cạnh”.
Tương tự, Mỹ Duyên – du học sinh tại Nhật – cũng đang sử dụng ChatGPT để hỗ trợ việc mua thực phẩm. Việc chọn hoa quả từng khiến cô mất rất nhiều thời gian do thiếu kinh nghiệm. Từ khi ứng dụng AI, cô tiết kiệm được nhiều công sức và chọn được hàng hóa chất lượng. Duyên chia sẻ, một số bạn học cùng cô cũng làm theo và đều nhận được kết quả tích cực.
Không chỉ dừng lại ở phân tích hình ảnh, nhiều người trẻ còn dùng ChatGPT để đọc thành phần sản phẩm, phân tích phụ gia có hại, từ đó đưa ra quyết định mua hàng. Trường hợp của Linh Đan là ví dụ điển hình: cô luôn đọc bảng thành phần trước, sau đó nhờ AI phân tích xem có thành phần nào cần tránh không.
“Giờ tôi có thể tự chọn cá tươi, thịt nạc mỡ cân đối hay rau còn non. Thậm chí tôi nhờ AI tính lượng calo và lên thực đơn phù hợp với lối sống lành mạnh”, cô chia sẻ thêm.
Theo khảo sát từ VnExpress, xu hướng “đi chợ cùng AI” đang lan rộng trên mạng xã hội trong vài tháng gần đây. Từ khóa “dùng ChatGPT đi chợ” xuất hiện trong hàng trăm video với hàng triệu lượt tương tác. Những clip như của Linh Đan về chọn dưa hấu, chọn sầu riêng bằng AI đã thu hút gần một triệu lượt yêu thích.
Xu hướng này không chỉ phổ biến ở Việt Nam. Tại hội thảo AI Ascent tháng 5/2025, ông Sam Altman – CEO của OpenAI – cho biết: “Người trẻ trong độ tuổi 20–30 xem AI như một cố vấn cuộc sống thực thụ, thay vì chỉ là công cụ tìm kiếm”.
Dưới góc nhìn chuyên gia, thạc sĩ Đinh Ngọc Sơn – chuyên gia về chuyển đổi số và AI – đánh giá: việc áp dụng công nghệ vào sinh hoạt đời sống như đi chợ, nấu ăn là một bước tiến tích cực của thế hệ trẻ.
“Sử dụng ChatGPT để chọn sầu riêng hay dưa hấu là một dạng ứng dụng thị giác máy tính (computer vision), kết hợp với học máy (machine learning) – những công nghệ mà trước kia chỉ dùng trong công nghiệp hoặc nghiên cứu”, ông Sơn phân tích.
Theo ông, điều đáng ghi nhận là AI giúp người dùng ra quyết định dựa trên dữ liệu chứ không chỉ cảm tính. Một khảo sát của IBM gần đây cũng chỉ ra 78% người thuộc thế hệ Z tin rằng AI giúp họ đưa ra lựa chọn tốt hơn trong đời sống.
Về mối lo lệ thuộc AI, ông Sơn cho rằng vấn đề không nằm ở công cụ mà ở cách sử dụng. “AI không nên là cây gậy để tựa, mà là bàn đạp để phát triển kỹ năng. Giống như máy tính từng bị lo ngại sẽ làm người ta quên cách tính toán”, ông ví von.
Tại TP. HCM, anh Hải Tùng, 30 tuổi, cũng từng ngại đi chợ vì không biết nấu nướng. Giờ đây, chỉ cần vài thao tác, anh có thể nhờ AI gợi ý món ăn, cách chọn nguyên liệu rồi tự vào bếp. Khi muốn nấu thịt kho tàu hay canh bầu nấu tôm, anh dùng ChatGPT để chọn thịt ngon, bầu tươi, thanh long ngọt làm món tráng miệng.
“Nó như một đầu bếp kiên nhẫn, luôn sẵn sàng trả lời dù tôi hỏi mấy lần. Từ lúc có AI, tôi không còn sợ chuyện bếp núc nữa”, Tùng chia sẻ.
Rõ ràng, AI không chỉ hỗ trợ công việc mà còn len lỏi vào từng ngóc ngách đời sống. Từ chuyện đi chợ, nấu ăn, giữ dáng cho đến quản lý chi tiêu – người trẻ đang biết cách tận dụng sức mạnh công nghệ để làm chủ cuộc sống một cách linh hoạt và thông minh hơn.