Những bức ảnh chưa từng công bố của nhiếp ảnh gia Derek Ridgers tái hiện khung cảnh náo nhiệt và hoang dại của Liên hoan phim Cannes thời kỳ chưa bị mạng xã hội và điện thoại thông minh chi phối.
Trước khi những chiếc smartphone và mạng xã hội thống trị mọi góc nhìn, Liên hoan phim Cannes từng là sân khấu của những khoảnh khắc ngẫu hứng, hoang dại và đôi khi hoàn toàn phi lý—và nhiếp ảnh gia người Anh Derek Ridgers đã ghi lại trọn vẹn tinh thần đó qua ống kính của mình.
Ridgers lần đầu đặt chân đến Cannes vào năm 1984 trong nhiệm vụ chụp Afrika Bambaataa cho tạp chí âm nhạc NME. Khi ấy, ông không có mối liên hệ đặc biệt nào với điện ảnh hay lễ hội điện ảnh danh giá này. Nhưng những cảnh tượng sống động bên lề sự kiện lại khiến ông quay lại Cannes thêm 11 lần nữa, dù chỉ xem đúng hai bộ phim trong suốt quãng thời gian đó. Thay vì theo đuổi các suất chiếu, Ridgers chọn quan sát con người, ghi lại những biểu hiện phong phú của đời sống—từ các ngôi sao nổi tiếng cho đến các nhân vật ngoại vi lập dị, từ các nhà báo ảnh săn tin cho đến các nữ diễn viên chưa ai biết mặt.
Những bức ảnh được chụp trong khoảng thời gian từ thập niên 1980 đến 1990, nay được tổng hợp trong cuốn sách “Cannes” do IDEA xuất bản, tái hiện một thời kỳ nơi Cannes không chỉ là liên hoan phim mà còn là hiện tượng văn hóa mang nhiều lớp lang.
Một Cannes tự phát, phóng túng và trần trụi
Những khoảnh khắc ghi lại bởi Ridgers cho thấy Cannes không chỉ là lễ hội điện ảnh mà còn là một sân khấu xã hội rộng mở, nơi diễn ra đủ mọi cung bậc cảm xúc và hành vi. Từ những cuộc phỏng vấn ngẫu hứng trên bãi biển Carlton đến những bức hình táo bạo ghi lại sự trơ tráo của tay săn ảnh, Ridgers đã khai thác tối đa sự hỗn loạn có tổ chức ấy.
“Tôi nghiêm túc với công việc, nhưng đây không phải là một cuốn sách ảnh nghiêm túc”, Ridgers nói. “Hầu hết các bức ảnh đều phù phiếm, và một số thì đơn giản là thái quá.”
Ridgers từng ghi lại cảnh Helmut Newton tạo dáng bên người mẫu Jo, cảnh John Waters được phỏng vấn giữa cát nắng, hay người mẫu Frankie Rayder khoác áo lông giữa đám đông du khách mặc áo thun bình thường. Sự tương phản ấy—giữa sang trọng và bình dân, giữa nổi tiếng và vô danh—trở thành điểm nhấn độc đáo của bộ ảnh.
Một thế giới chưa bị số hóa
Khác với Cannes ngày nay, nơi mọi khoảnh khắc đều bị bắt giữ bởi hàng nghìn điện thoại thông minh và phát tán ngay lập tức trên mạng xã hội, Cannes thời Ridgers là một nơi của sự mong manh, khó lặp lại. Những bức ảnh đen trắng và màu phim của ông giữ lại nét nguyên bản của thời đại mà thông tin chủ yếu đến từ truyền hình và báo in.
“Trong thời đại của luật droit à l’image ở Pháp và điện thoại có camera, tôi không biết liệu những bức ảnh như thế còn có thể chụp được không.”
Một số khoảnh khắc Ridgers ghi lại khiến người xem ngày nay phải sửng sốt, như cảnh một nhiếp ảnh gia lén chụp dưới váy phụ nữ—hành vi mà ông mô tả là “gây sốc cả vào thời điểm đó” và “xứng đáng bị bắt giữ nếu xảy ra ngày nay”. Chính thái độ thẳng thắn, không tô vẽ của Ridgers đã giúp ông trở thành nhân chứng cho một kỷ nguyên Cannes khác biệt.
Những nhân vật ngoài rìa làm nên ký ức
Từ các minh tinh điện ảnh cho đến những người mẫu mới nổi, từ những nữ diễn viên phim người lớn trong lễ trao giải Hot D’Or (tổ chức tại Cannes từ 1992–2001) cho đến các nhiếp ảnh gia cạnh tranh khốc liệt để giành chỗ đẹp—cuốn sách “Cannes” không chỉ là một bộ sưu tập hình ảnh mà còn là một khảo sát văn hóa thu nhỏ về cái gọi là “sự kiện” trong thời đại tiền kỹ thuật số.
Ridgers không hòa nhập vào cộng đồng nhiếp ảnh tại Cannes. Ông ghi nhận rằng trong suốt nhiều năm đến đây, ông hiếm khi trò chuyện với các đồng nghiệp: “Nếu tôi mải đứng nói chuyện, tôi có thể bỏ lỡ một bức ảnh để đời.”
Điều đó cho thấy cách tiếp cận cá nhân, độc lập và sắc sảo của Ridgers đã mang đến cho người xem ngày nay một cánh cửa hiếm hoi để nhìn lại một Cannes cũ: lộn xộn, khiêu khích, nhưng cũng tràn ngập màu sắc nhân văn và tự do sáng tạo.
Trong bối cảnh Cannes hiện đại ngày càng được dàn dựng công phu và kiểm soát hình ảnh kỹ lưỡng, “Cannes” của Derek Ridgers là một hồi ức chân thực, đôi khi buồn cười, đôi khi khó tin, nhưng luôn đầy sức sống—và là minh chứng rằng văn hóa đại chúng không phải lúc nào cũng cần sự hoàn hảo để trở thành bất tử.
