Nvidia muốn nới lỏng xuất khẩu chip AI để giữ vị thế toàn cầu, nhưng chính quyền Trump muốn siết chặt vì lo ngại cạnh tranh chiến lược từ Trung Quốc.
Ông Jensen Huang nhấn mạnh rằng các rào cản xuất khẩu hiện nay đang làm tổn hại đến sức cạnh tranh của ngành công nghệ Mỹ.
Khi cuộc cạnh tranh công nghệ toàn cầu đang nóng lên quanh lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, tập đoàn sản xuất chip hàng đầu thế giới Nvidia đang phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ chính sách kiểm soát xuất khẩu của chính phủ Mỹ. Trong khi hãng muốn nới lỏng quy định để duy trì vị thế dẫn đầu, chính quyền Trump – đang có xu hướng quay lại chính trường – lại theo đuổi lập trường cứng rắn hơn, coi chip AI là “vũ khí chiến lược” cần kiểm soát nghiêm ngặt.
CEO Jensen Huang – người được mệnh danh là “kiến trúc sư của GPU” – đã công khai cảnh báo rằng các rào cản xuất khẩu hiện tại đang làm tổn hại đến sức cạnh tranh của ngành công nghệ Mỹ. Việc Nvidia bị hạn chế tiếp cận các thị trường lớn như Trung Quốc không chỉ làm mất doanh thu, mà còn tạo điều kiện cho các đối thủ nội địa tại Trung Quốc như Huawei trỗi dậy và phát triển hệ sinh thái AI độc lập.
Nỗi lo từ chính sách siết chặt của Mỹ
Trái ngược với mong muốn của Nvidia, chính quyền Trump đang xem xét áp dụng một mô hình “giấy phép toàn cầu”, yêu cầu các quốc gia nhập chip AI từ Mỹ phải ký cam kết ràng buộc về mục đích sử dụng và kiểm soát công nghệ. Đồng thời, ngưỡng xuất khẩu không cần giấy phép có thể giảm mạnh từ 1.700 đơn vị xuống chỉ còn 500 – điều này khiến hầu hết các giao dịch chip AI lớn phải được Washington phê duyệt.
Từ quan điểm an ninh quốc gia, chính quyền Trump cho rằng chip AI là tài sản cốt lõi để duy trì lợi thế quân sự và địa chính trị của Mỹ. Kiểm soát công nghệ cao sẽ không chỉ là biện pháp phòng thủ trước Trung Quốc, mà còn là công cụ thương lượng trong đàm phán song phương, buộc các quốc gia khác phải nhượng bộ theo lợi ích Mỹ.
Thế khó của Nvidia và nguy cơ thị phần bị bào mòn
Nếu chính sách kiểm soát gắt gao hơn được áp dụng, Nvidia sẽ đứng trước bài toán mất doanh thu, mất khách hàng và tụt hậu công nghệ, trong khi các nước bị giới hạn nhập khẩu sẽ tăng tốc tự phát triển giải pháp thay thế. Trung Quốc – đối tượng chính của chính sách ngăn chặn – đã phản ứng bằng cách đẩy mạnh tự lực phát triển phần cứng, hệ điều hành AI và nền tảng đám mây riêng biệt. Trong một số lĩnh vực như chip mạng hay nền tảng cloud-native, Huawei thậm chí đã bắt kịp hoặc vượt mặt công nghệ phương Tây.
Không chỉ Trung Quốc, mà cả châu Âu và Đông Nam Á cũng đang đẩy mạnh xu hướng “quốc hữu hóa công nghệ”, tức phát triển nội địa để giảm lệ thuộc Mỹ. Điều này đe dọa trực tiếp đến thị phần toàn cầu của các hãng Mỹ, trong đó Nvidia là người chịu ảnh hưởng rõ ràng nhất.
Nhu cầu điều chỉnh chính sách phù hợp thời đại
Theo Nvidia, trong một thế giới đang dịch chuyển nhanh về địa chính trị, Mỹ cần những chính sách linh hoạt và thực tiễn hơn, nhằm đảm bảo doanh nghiệp công nghệ có thể tiếp cận thị trường toàn cầu mà vẫn bảo vệ lợi ích chiến lược. Nếu không, chính các rào cản hiện tại sẽ trở thành lực đẩy khiến các quốc gia khác tăng tốc đổi mới, làm suy yếu chính ưu thế công nghệ của Mỹ trong dài hạn.
