Ngày 3/4, tổ chức phi chính phủ Liên minh Tự do Dân sự Mới (NCLA) đã nộp đơn kiện lên tòa án liên bang ở Florida, thách thức sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump, trong đó ông đã áp dụng đạo luật quyền lực khẩn cấp để tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Đây là vụ kiện pháp lý đầu tiên nhằm vào chính sách thuế quan của ông Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 3/4. Ảnh: AFP
Tổ chức NCLA, có trụ sở tại Washington, được thành lập vào năm 2017 để phản đối các hành vi mà họ cho là lạm dụng quyền lực hành pháp. Tổ chức này đại diện cho Simplified, một doanh nghiệp nhỏ tại Florida chuyên bán sổ tay và nhập hàng hóa từ Trung Quốc, để tiến hành kiện tụng. Theo đơn kiện, NCLA cho rằng sắc lệnh của Tổng thống Trump, ban hành từ ngày 1/2, là “vi hiến” khi sử dụng Đạo luật Quyền Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế 1977 (IEEPA) để áp thuế lên hàng hóa từ Trung Quốc.
Sắc lệnh hành pháp này cho phép tổng thống Mỹ sử dụng quyền lực hành pháp để đối phó với các tình huống khẩn cấp quốc tế, nhưng không có điều khoản nào cho phép áp thuế lên hàng hóa nhập khẩu. IEEPA chỉ được thiết kế để xử lý các vấn đề an ninh quốc gia và trừng phạt các đối tượng vi phạm, không phải để đánh thuế người dân Mỹ.
Tổ chức NCLA cho rằng việc áp thuế này không phù hợp với mục đích của IEEPA, bởi trong suốt gần 50 năm qua, chưa có tổng thống Mỹ nào sử dụng đạo luật này để áp thuế quan. “Đạo luật này không đề cập đến thuế quan và cũng không cung cấp cơ sở pháp lý để tổng thống có thể đánh thuế người dân Mỹ,” đơn kiện của NCLA nhấn mạnh.
Đây là vụ kiện đầu tiên đối với chính sách thuế quan của Tổng thống Trump kể từ khi ông trở lại Nhà Trắng. Tuy nhiên, ông Trump chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về vụ kiện này.
Theo quyết định của ông Trump vào ngày 2/4, toàn bộ hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ từ ngày 5/4 sẽ chịu mức thuế 10%. Sau đó, từ ngày 9/4, các đối tác thương mại sẽ bị áp mức thuế đối ứng cao hơn, có thể lên tới 50%. Chính sách thuế quan này đã gây ra phản ứng mạnh mẽ từ nhiều tổ chức, chuyên gia kinh tế và các thành viên đảng Dân chủ, những người lo ngại rằng nó sẽ làm tăng giá hàng tiêu dùng tại Mỹ, khiến người dân phải chi trả nhiều hơn và làm chậm lại tăng trưởng kinh tế.
Mặc dù vậy, Tổng thống Trump vẫn khẳng định rằng ông không lo ngại về tác động của thuế đối ứng, và cho rằng mọi thứ vẫn ổn. Ông cũng để ngỏ khả năng đàm phán với các đối tác thương mại để điều chỉnh mức thuế này.
