Một quan chức EU tiết lộ Trung Quốc đã tuyên bố không thể chấp nhận việc Nga thất bại trong cuộc chiến Ukraine, lo ngại Mỹ sẽ dồn toàn lực vào cạnh tranh với Bắc Kinh.
Trong cuộc đối thoại ngoại giao kéo dài bốn giờ giữa Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Kaja Kallas hôm thứ Tư tại Brussels, Bắc Kinh được cho là đã bày tỏ quan điểm rõ ràng rằng họ “không thể chấp nhận việc Nga thua cuộc” trong chiến tranh Ukraine. Thông tin được tiết lộ bởi một quan chức châu Âu tham gia các cuộc thảo luận.
Lý do đằng sau lập trường này, theo lời quan chức EU, là Bắc Kinh lo ngại rằng nếu Nga sụp đổ tại Ukraine, Washington sẽ chuyển toàn bộ sự tập trung chiến lược sang đối đầu với Trung Quốc. Quan điểm này trái ngược với lập trường trung lập mà Trung Quốc vẫn luôn công khai khẳng định kể từ khi chiến sự bùng nổ năm 2022.
Ngoại trưởng Vương Nghị cho rằng một cuộc chiến kéo dài ở Ukraine là điều Bắc Kinh có thể chấp nhận nếu nó khiến Mỹ phân tán nguồn lực và không thể toàn lực đối đầu với Trung Quốc ở châu Á. Cuộc họp giữa hai nhà ngoại giao cũng bao gồm các chủ đề nhạy cảm khác như an ninh mạng, đất hiếm, thương mại, Đài Loan và tình hình Trung Đông.
Tại cuộc họp báo thường kỳ ngày thứ Sáu, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh đã né tránh xác nhận nội dung trao đổi, chỉ khẳng định rằng “Trung Quốc không phải là một bên trong vấn đề Ukraine”. Bà tái khẳng định lập trường “khách quan và nhất quán” của Bắc Kinh: ủng hộ đối thoại, ngừng bắn và giải pháp hòa bình sớm nhất có thể.
Tuy nhiên, trong thực tế, các hành động của Trung Quốc dường như cho thấy một lập trường phức tạp hơn. Từ trước khi Nga xâm lược Ukraine toàn diện, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tuyên bố quan hệ “không giới hạn” với Moscow. Kể từ đó, mối quan hệ chính trị và kinh tế song phương ngày càng thắt chặt.
Dù vậy, Bắc Kinh vẫn bác bỏ những cáo buộc từ phương Tây rằng họ đang cung cấp hỗ trợ quân sự cho Nga. Ukraine đã áp lệnh trừng phạt đối với một số công ty Trung Quốc bị nghi cung cấp thiết bị và linh kiện máy bay không người lái phục vụ sản xuất tên lửa cho Nga.
Hôm 4 tháng 7, sau một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa nhằm vào thủ đô Kyiv của Ukraine, Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Andrii Sybiha đăng tải hình ảnh được cho là mảnh vỡ máy bay không người lái Geran 2 do Nga phóng, có linh kiện sản xuất tại Trung Quốc. Ông cũng cho biết Tòa nhà Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Odessa bị hư hại nhẹ do đợt không kích.
“Không có hình ảnh nào cho thấy sự mâu thuẫn rõ ràng hơn việc Tổng lãnh sự quán Trung Quốc bị hư hại trong khi Trung Quốc tiếp tục duy trì quan hệ với các bên gây chiến như Nga, Bắc Triều Tiên hay Iran,” ông Sybiha bình luận trên mạng xã hội.
Trung Quốc cũng bị cáo buộc rằng công dân của họ đã chiến đấu trong hàng ngũ quân đội Nga tại Ukraine – điều mà Bắc Kinh bác bỏ, đồng thời yêu cầu công dân nước mình không tham gia vào bất kỳ lực lượng vũ trang nào trong cuộc xung đột.
Những tiết lộ lần này một lần nữa cho thấy đằng sau tuyên bố “trung lập”, Trung Quốc đang vận dụng chiến lược thực dụng nhằm bảo vệ lợi ích địa chính trị của mình trong bối cảnh cuộc xung đột ở Ukraine chưa có hồi kết.
