Nghiên cứu mới cảnh báo rằng tiêu thụ xúc xích và thực phẩm chế biến mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, ung thư và bệnh tim, ngay cả khi lượng tiêu thụ rất nhỏ.
Một nghiên cứu tổng hợp mới từ Đại học Washington cho thấy rằng không có mức độ tiêu thụ nào đối với thịt chế biến, đồ uống có đường và chất béo chuyển hóa được coi là an toàn cho sức khỏe. Kết quả cho thấy thậm chí chỉ một chiếc xúc xích mỗi ngày — khoảng 50 gram — cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và ung thư đại trực tràng.
Cụ thể, việc ăn từ 0,6 đến 57 gram thịt chế biến mỗi ngày làm tăng 11% nguy cơ mắc tiểu đường loại 2 và 7% nguy cơ ung thư trực tràng. Đồng thời, uống từ 1,5 đến 390 gram đồ uống có đường mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ tiểu đường lên 8%. Đối với chất béo chuyển hóa — có trong nhiều loại đồ ăn nhẹ, pizza đông lạnh và bơ thực vật — tỷ lệ mắc bệnh tim thiếu máu cục bộ tăng khoảng 3%.
“Không có lượng tiêu thụ thường xuyên nào là an toàn đối với các loại thực phẩm này”, Demewoz Haile, nhà nghiên cứu chính, cho biết. “Ngay cả mức độ tiêu thụ rất thấp cũng có thể dẫn đến các hệ quả nghiêm trọng về sức khỏe.”
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Medicine ngày 30 tháng 6, dựa trên phân tích dữ liệu từ 77 nghiên cứu trước đây. Mặc dù những nghiên cứu này từng ghi nhận mối liên hệ giữa thực phẩm siêu chế biến và bệnh mãn tính, nghiên cứu lần này sử dụng mô hình phân tích tiên tiến hơn để xác định rõ mức độ rủi ro ngay cả với lượng tiêu thụ tối thiểu.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn đưa ra những cảnh báo. Tiến sĩ Nick Norwitz, nhà nghiên cứu y học chuyển hóa được đào tạo tại Harvard, chỉ ra rằng đây là những mối tương quan chứ không thể hiện mối quan hệ nhân quả trực tiếp.
“Chất lượng bằng chứng vẫn còn yếu”, ông nói. “Một chiếc bánh rán hay lon soda có thể gây hại nhiều hơn một lát gà tây.”
Ông cũng lưu ý rằng không phải tất cả loại thịt chế biến đều có tác động sinh học như nhau và phân tích đã gộp chung mọi dạng thực phẩm chế biến vào một nhóm, có thể làm giảm độ chính xác của kết luận.
Đại diện Hiệp hội chế biến thịt Hoa Kỳ (AAMP) cũng bày tỏ nghi ngờ, lưu ý rằng nghiên cứu thừa nhận “bằng chứng yếu” và không làm rõ việc đánh giá giữa rủi ro và lợi ích dinh dưỡng từ thịt.
Các nhà nghiên cứu thừa nhận những hạn chế liên quan đến phương pháp thu thập dữ liệu, như bảng câu hỏi dựa trên trí nhớ người trả lời hoặc chỉ đánh giá lượng tiêu thụ tại một thời điểm. Điều này có thể làm sai lệch bức tranh về thói quen ăn uống dài hạn.
Tuy nhiên, Haile nhấn mạnh rằng các khuyến nghị của tổ chức y tế toàn cầu như WHO và CDC cũng đã kêu gọi giảm thiểu tối đa các thực phẩm này, và nghiên cứu mới góp phần củng cố lập luận đó.
“Những người tiêu thụ thực phẩm chế biến, dù chỉ là xúc xích hay nước ngọt mỗi ngày, cần nhận thức rằng rủi ro sức khỏe tích lũy vẫn hiện hữu”, Haile kết luận.
Việc giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn các loại thực phẩm này khỏi chế độ ăn uống có thể là bước đi thiết thực nhằm giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh mãn tính phổ biến như tiểu đường, ung thư và bệnh tim — những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong và gánh nặng y tế toàn cầu hiện nay.
