Sau căng thẳng biên giới, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ đề nghị IAEA giám sát vũ khí hạt nhân của Pakistan, gây phản ứng mạnh từ Islamabad.
Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh. Ảnh: AFP/TTXVN
Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh tuyên bố Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cần đảm nhận vai trò giám sát kho vũ khí hạt nhân của Pakistan. Phát biểu được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa hai quốc gia láng giềng có vũ khí hạt nhân, chỉ vài ngày sau cuộc xung đột quân sự nghiêm trọng nhất trong gần ba thập kỷ.
Phát biểu trước binh lính tại Srinagar – thủ phủ mùa hè của khu vực Kashmir thuộc Ấn Độ – ông Singh đặt nghi vấn về mức độ an toàn khi vũ khí hạt nhân nằm trong tay một “quốc gia vô trách nhiệm”. Ông nhấn mạnh:
“Vũ khí hạt nhân có an toàn nếu được kiểm soát bởi một quốc gia lưu manh và vô trách nhiệm như vậy không? Tôi tin rằng vũ khí hạt nhân của Pakistan nên do IAEA giám sát”.
Tuyên bố của ông Singh đã ngay lập tức vấp phải phản ứng gay gắt từ phía Pakistan. Bộ Ngoại giao nước này đăng thông cáo trên mạng xã hội X, cho rằng bình luận của phía Ấn Độ phản ánh “sự bất an và thất vọng trước khả năng răn đe hiệu quả của Pakistan đối với hành động xâm lược”.
Căng thẳng bùng phát sau khi Ấn Độ tiến hành một cuộc không kích vào các địa điểm mà họ cho là “trại khủng bố” bên trong lãnh thổ Pakistan để trả đũa vụ tấn công tại Kashmir khiến 26 người thiệt mạng hồi tháng trước. Islamabad bác bỏ cáo buộc liên quan đến vụ tấn công và đáp trả bằng cách điều tên lửa và máy bay không người lái vào không phận Ấn Độ. Hai bên đã đồng ý ngừng bắn vào ngày 10/5, sau những nỗ lực ngoại giao từ phía Mỹ.
Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ đề nghị IAEA giám sát vũ khí hạt nhân của Pakistan
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng tranh chấp giữa hai quốc gia Nam Á “đã được giải quyết”. Phát biểu tại một căn cứ quân sự ở Qatar ngày 15/5, ông Trump khẳng định:
“Tôi nghĩ rằng mọi việc đã ổn định. Chúng tôi đã thúc đẩy họ chuyển hướng sang thương mại thay vì chiến tranh”.
Washington được cho là đóng vai trò trung gian quan trọng trong việc đạt thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết thương mại không phải là chủ đề chính trong các cuộc trao đổi gần đây và rằng lệnh ngừng bắn được đàm phán trực tiếp giữa New Delhi và Islamabad.
Liên quan đến khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân, có thông tin cho rằng Pakistan đã triệu tập một cơ quan giám sát vũ khí hạt nhân sau các cuộc không kích của Ấn Độ. Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Pakistan đã bác bỏ thông tin này. Giới phân tích cho rằng đây có thể là cách Pakistan ám chỉ chính sách “sử dụng hạt nhân trước” – một học thuyết cho phép nước này sử dụng vũ khí hạt nhân nếu cho rằng sự tồn tại của mình bị đe dọa, kể cả khi chưa bị tấn công bằng vũ khí hạt nhân.
Ấn Độ và Pakistan đều sở hữu vũ khí hạt nhân sau các vụ thử nghiệm vào năm 1998. Hai nước đã trải qua ba cuộc chiến, trong đó có hai lần vì tranh chấp khu vực Kashmir. Căng thẳng hiện tại tiếp tục cho thấy mức độ rủi ro hạt nhân tại một trong những khu vực nhạy cảm nhất thế giới.
