Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định nếu không sửa Luật Quy hoạch, từ 1/7 tới, các địa phương sau sáp nhập sẽ gặp bế tắc trong triển khai dự án.
Trong phiên thảo luận sáng 28/5 về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã lên tiếng cảnh báo mạnh mẽ về những hệ lụy nghiêm trọng nếu không kịp thời điều chỉnh luật này. Ông khẳng định, kể từ ngày 1/7 tới, khi các tỉnh bắt đầu vận hành theo mô hình mới sau sáp nhập, nếu Luật Quy hoạch không được sửa đổi thì “mọi thứ sẽ bị tắc nghẽn”, các dự án đầu tư tại địa phương sẽ không thể triển khai.
Theo Bộ trưởng, một trong những vấn đề mấu chốt là Luật hiện hành chưa có cơ chế linh hoạt phù hợp với bối cảnh địa phương sáp nhập, trong khi điều này lại là yếu tố sống còn để đảm bảo việc quy hoạch mới được xây dựng và triển khai hiệu quả. Ông nhấn mạnh rằng dự thảo luật mới sẽ đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, trao quyền chủ động cho các địa phương trong việc tổ chức thực hiện quy hoạch mà không phải chờ đợi các cấp trung ương phê duyệt như hiện nay.
Phát biểu của Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng
“Nếu không sửa luật, các địa phương sẽ không có cơ sở pháp lý để vận hành mô hình mới, triển khai quy hoạch và đầu tư công sẽ bị đình trệ hoàn toàn. Không thể điều hành quốc gia nếu thiếu quy hoạch”, ông nhấn mạnh.
Trước đó, các đại biểu Quốc hội như ông Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) và ông Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) đã bày tỏ lo ngại về sự chắp vá và thiếu hiệu quả của các đợt sửa đổi trước đây. Ông Huân cho rằng việc chỉ sửa từng phần mà không đánh giá tổng thể tính khả thi của Luật Quy hoạch là cách tiếp cận chưa triệt để. Ông cũng nhấn mạnh rằng tư duy kiến tạo, đổi mới thể chế không thể đạt được nếu luật vẫn mang tính hành chính cứng nhắc, thiếu không gian sáng tạo cho các địa phương.
Trong phần giải trình, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đồng tình với nhu cầu cấp bách phải sửa luật và cho biết, quy định hiện hành đang gây khó khăn lớn cho việc phân quyền. Việc gì cũng phải qua Chính phủ hoặc trình Quốc hội, khiến quá trình triển khai tại cơ sở bị kéo dài, thiếu linh hoạt. Đề xuất lần này đặt trọng tâm vào việc tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các địa phương – đặc biệt là 34 đơn vị hành chính sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi chính sách sáp nhập.
Tuy vậy, ông Thắng cũng bác bỏ đề xuất của một số đại biểu về việc tạm dừng thi hành Luật Quy hoạch hoặc Luật Đấu thầu. Theo ông, mọi quốc gia đều cần có quy hoạch và luật đấu thầu khi sử dụng ngân sách và vốn đầu tư công. Bỏ luật hay dừng luật, theo ông, sẽ gây hậu quả nghiêm trọng về mặt điều hành, làm tê liệt toàn bộ hệ thống ra quyết định từ trung ương tới địa phương.
Ông nhấn mạnh, nếu có điều khoản chưa phù hợp thì cần điều chỉnh theo tinh thần cầu thị chứ không thể hủy bỏ hoặc đình chỉ luật. Quy hoạch không chỉ là công cụ quản lý mà còn là nền tảng phát triển lâu dài của đất nước.
