Chính phủ trình Quốc hội nghị quyết về cơ chế đặc thù để thúc đẩy nhà ở xã hội, đề xuất nới điều kiện mua và đơn giản hóa thủ tục đầu tư.

Ngày 20/5, Chính phủ đã chính thức trình lên Quốc hội bản dự thảo Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội tại các đô thị và khu công nghiệp trên cả nước. Mục tiêu của đề xuất này là tháo gỡ nút thắt về thủ tục đầu tư, rút ngắn thời gian thực hiện dự án và tạo điều kiện thuận lợi cho người thu nhập thấp tiếp cận nhà ở phù hợp.
Theo nội dung dự thảo, các dự án nhà ở xã hội đã được chấp thuận chủ trương đầu tư và phù hợp với quy hoạch phát triển nhà ở đã được phê duyệt sẽ không cần trải qua quy trình đấu thầu phức tạp. Thay vào đó, cơ quan có thẩm quyền được phép chỉ định nhà đầu tư nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện như: năng lực kinh doanh bất động sản, đảm bảo về dư nợ tín dụng và trái phiếu, có đủ vốn chủ sở hữu và kinh nghiệm triển khai dự án tương tự.
Đáng chú ý, các dự án thuộc diện này sẽ được miễn một loạt thủ tục hành chính vốn tốn nhiều thời gian như: lập nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, thẩm định – phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi. Chủ đầu tư sẽ được tự tổ chức thẩm định thiết kế và phê duyệt theo quy định pháp luật hiện hành, chịu trách nhiệm toàn diện về tính pháp lý và kỹ thuật.
Một điểm mới nổi bật trong đề xuất là thủ tục thẩm định thiết kế phòng cháy chữa cháy sẽ được tích hợp cùng quy trình cấp phép xây dựng. Trường hợp dự án sử dụng mẫu thiết kế hoặc thiết kế điển hình đã được cơ quan chức năng ban hành thì được miễn hoàn toàn giấy phép xây dựng, qua đó giảm đáng kể thời gian chuẩn bị. Riêng các gói thầu thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công sẽ áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn, giúp đẩy nhanh tiến độ triển khai thực tế.

Bên cạnh các giải pháp về thủ tục đầu tư, Chính phủ cũng đề xuất điều chỉnh điều kiện mua – thuê mua nhà ở xã hội để phù hợp với tình hình thực tế. Theo quy định hiện hành, người mua chỉ được tham gia chính sách nếu chưa sở hữu nhà ở trong địa phương có dự án, hoặc đang sống trong điều kiện nhà ở chật chội. Tuy nhiên, mô hình này gặp nhiều vướng mắc tại các tỉnh, thành phố có địa bàn rộng, nơi mà nhiều người lao động đang làm việc xa trung tâm hoặc tại các khu công nghiệp nhưng lại có nhà ở tại quê, không đáp ứng điều kiện hiện tại.
Nhằm giải quyết vấn đề này, dự thảo đề xuất áp dụng linh hoạt hơn trong cách xác định đối tượng thụ hưởng. Cụ thể, tại các địa phương có sắp xếp lại đơn vị hành chính, điều kiện xác minh quyền lợi sẽ được tính theo ranh giới cũ. Đối với người lao động đang sở hữu nhà nhưng làm việc cách xa nơi ở từ 30 km trở lên và chưa từng hưởng chính sách nhà ở xã hội, họ vẫn sẽ đủ điều kiện tham gia chương trình.
Cũng trong sáng 20/5, Quốc hội đã nghe tờ trình về một số dự án luật quan trọng gồm: dự án sửa đổi Bộ luật Hình sự, Luật Tố tụng hình sự và Luật Các tổ chức tín dụng. Buổi chiều cùng ngày, các đại biểu thảo luận tại tổ về các nội dung được Chính phủ trình vào buổi sáng, trong đó có nội dung liên quan đến nhà ở xã hội.