Chính quyền Trump chặn Harvard tuyển sinh sinh viên quốc tế, viện lý do liên quan Trung Quốc và bài Do Thái, đe dọa mở rộng kiểm soát toàn ngành giáo dục.
chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có động thái gây chấn động giới học thuật khi yêu cầu Đại học Harvard chấm dứt quyền tuyển sinh sinh viên nước ngoài. Theo Bộ An ninh Nội địa, quyết định này được áp dụng từ năm học 2025–2026, kéo theo hệ lụy buộc hàng nghìn sinh viên quốc tế đang theo học phải chuyển trường hoặc đối mặt với nguy cơ mất tư cách lưu trú hợp pháp.
Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem cho rằng Harvard đã “xúc tiến các hành vi bạo lực, thể hiện thái độ bài Do Thái và cộng tác với Đảng Cộng sản Trung Quốc”. Tuy nhiên, phía Harvard phản đối mạnh mẽ và tuyên bố hành động của chính quyền là bất hợp pháp, nhấn mạnh rằng nhà trường sẽ tiếp tục ủng hộ cộng đồng sinh viên quốc tế.
Trường đại học danh tiếng này hiện có khoảng 6.800 sinh viên quốc tế, chiếm hơn 27% tổng số sinh viên, trong đó công dân Trung Quốc là nhóm lớn nhất. Việc bị tước quyền chứng nhận từ Chương trình trao đổi sinh viên và khách mời (SEVP) có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng lực tài chính và học thuật của Harvard. Được biết, các sinh viên quốc tế thường phải chi trả mức học phí cao hơn, góp phần lớn vào ngân sách hoạt động của nhà trường.
Aaron Reichlin-Melnick, thành viên cấp cao tại Hội đồng Di trú Mỹ, nhận định:
“Đây là hình thức trừng phạt nhắm vào sinh viên nước ngoài hoàn toàn vô tội, họ chỉ đơn thuần là những nạn nhân không mong muốn trong chiến lược chính trị của chính quyền Trump.”
Trong thư gửi Harvard, Noem đã đưa ra thời hạn 72 giờ để nhà trường giao nộp tài liệu liên quan đến sinh viên nước ngoài, bao gồm cả các bản ghi âm, hình ảnh từ các cuộc biểu tình trong 5 năm qua. Harvard khẳng định động thái này là sự trả đũa rõ rệt sau khi họ từ chối cung cấp danh sách thị thực theo yêu cầu trước đó của Bộ Nội vụ.
Nhiều nghị sĩ Đảng Dân chủ đã phản ứng gay gắt, cho rằng đây là hành động xâm phạm nghiêm trọng đến quyền tự trị của các trường đại học. Dân biểu Jaime Raskin gọi đây là “cuộc tấn công chưa từng có nhằm vào tự do học thuật”, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng đây là hệ quả trực tiếp từ những lần Harvard công khai chỉ trích chính quyền Trump trước đây.
Không dừng lại ở đó, chính phủ Mỹ gần đây đã đóng băng khoản tài trợ liên bang trị giá khoảng 3 tỷ USD dành cho Harvard – khiến trường phải khởi kiện nhằm phục hồi quyền lợi tài chính. Ngoài ra, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh cũng tuyên bố cắt thêm 60 triệu USD viện trợ với lý do Harvard chưa xử lý hiệu quả các cáo buộc liên quan đến phân biệt chủng tộc và bài Do Thái trong khuôn viên trường.
Trong cuộc phỏng vấn với Fox News, Bộ trưởng Noem nhấn mạnh hành động này có thể là “lời cảnh báo” cho các trường đại học khác như Columbia tại New York. Chính quyền Trump đang hướng tới việc kiểm soát nghiêm ngặt hệ thống giáo dục đại học, cho rằng các trường hiện nay đang truyền bá “tư tưởng cực tả” và không phù hợp với lợi ích quốc gia.
Một phán quyết riêng rẽ từ tòa án liên bang cũng cho rằng chính phủ không thể đơn phương chấm dứt tư cách hợp pháp của sinh viên quốc tế mà không qua quy trình pháp lý thích hợp. Tuy nhiên, chưa rõ quyết định này sẽ tác động thế nào đến trường hợp của Harvard.
Cuộc đối đầu giữa Nhà Trắng và Harvard không chỉ phản ánh sự leo thang căng thẳng về chính sách nhập cư mà còn cho thấy cuộc chiến sâu sắc hơn về quyền tự chủ học thuật, quyền tiếp cận giáo dục của người nước ngoài, và vai trò của các trường đại học trong bối cảnh chính trị quốc gia đang phân cực sâu sắc.
