Đại biểu Trương Trọng Nghĩa đề nghị lãnh đạo Trung ương và địa phương cần “vi hành” thực tế để kiểm tra cách ứng xử của cán bộ với người dân, doanh nghiệp.
Phát biểu tại phiên thảo luận sáng 23-5 về tình hình kinh tế – xã hội, đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) đã thẳng thắn chỉ ra những điểm nghẽn trong thực thi chính sách, đặc biệt là tình trạng “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược” giữa các cấp hành chính. Theo ông, tình trạng này không chỉ làm giảm hiệu quả quản lý mà còn làm xói mòn niềm tin của người dân và doanh nghiệp vào bộ máy công quyền.
Đề cập đến vấn đề thể chế, ông Nghĩa dẫn lại phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm rằng “điểm nghẽn của điểm nghẽn chính là thể chế” – một nhận định thể hiện rõ tầm quan trọng của cải cách thể chế trong công cuộc phát triển đất nước. Tuy nhiên, ông cho rằng dù các nghị quyết đã nêu rõ, việc thực hiện trên thực tế vẫn còn thiếu hiệu quả, chưa thực sự thông suốt từ Trung ương tới địa phương.
Một hiện tượng đáng lo ngại mà ông nêu lên là việc cán bộ ở cấp cơ sở hành xử không đúng mực, gây cản trở cho người dân và doanh nghiệp trong các hoạt động đơn giản như xin giấy tờ, chứng nhận quyền lợi chính đáng. Đơn cử như người dân xin giấy xác nhận không tranh chấp khi sửa nhà nhưng lại bị yêu cầu chi “phong bì” mới được giải quyết – một biểu hiện rõ nét của tham nhũng vặt.
“Có thể trên Trung ương rất quyết liệt, lãnh đạo rất truyền cảm hứng, nhưng khi xuống tới địa phương, thậm chí chỉ cấp xã, thì mọi thứ lại tắc nghẽn, người dân không còn thấy tinh thần cải cách nữa,” ông Nghĩa chỉ rõ.
Trước thực trạng đó, đại biểu đề nghị các bộ trưởng, chủ tịch UBND các tỉnh thành cần trực tiếp “vi hành” – tức thị sát không báo trước – để tận mắt chứng kiến thực tế việc cán bộ công chức đang phục vụ nhân dân như thế nào. Việc “vi hành” không nên là hình thức hay chỉ mang tính chất đối phó mà phải xuất phát từ tinh thần cầu thị, sát thực tiễn và quyết liệt chấn chỉnh các sai phạm ngay tại cơ sở.
Bên cạnh đó, ông Nghĩa cũng đề cập đến sự thiếu đồng bộ giữa quyết sách Trung ương và quá trình triển khai ở cấp bộ, ngành và địa phương. Có những doanh nghiệp sau khi tham dự cuộc họp với Thủ tướng rất kỳ vọng, hồ hởi, nhưng khi trở về địa phương lại vấp phải sự thiếu hợp tác từ chính cán bộ xử lý thủ tục. Sự không nhất quán này khiến “niềm tin tăng rồi lại bị dập tắt”.
“Hàng ngàn giấy phép con vẫn đang tồn tại. Đụng đến bất cứ lĩnh vực nào cũng vướng vào thủ tục chồng chéo, khiến cả người dân và doanh nghiệp đều mệt mỏi,” ông Nghĩa nhấn mạnh.
Cuối cùng, đại biểu khẳng định cải cách thể chế không thể thành công nếu không đi đôi với việc đảm bảo thực thi hiệu quả. Mọi quyết sách, nghị quyết chỉ có giá trị khi được chuyển hóa thành hành động cụ thể ở từng cấp chính quyền. Và điều đó cần sự giám sát thường xuyên, thực chất – không phải từ những báo cáo trên giấy – mà từ những chuyến “vi hành” âm thầm nhưng hiệu quả.
