Donald Trump cảnh báo sẽ tiếp tục triển khai lực lượng quân sự nếu các cuộc biểu tình lan rộng, bất chấp chỉ trích từ thống đốc các bang và hành động pháp lý từ tiểu bang California.
Ngày 11/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông có thể tiếp tục điều động lực lượng quân sự đến nhiều thành phố khác trên toàn quốc, nếu tình trạng bất ổn như tại Los Angeles lan rộng. Ông cảnh báo sẽ sử dụng “lực lượng mạnh hơn” nếu cần thiết nhằm đối phó các cuộc biểu tình và bạo loạn liên quan đến chính sách nhập cư.
Phát biểu tại Phòng Bầu dục, ông Trump tuyên bố:
“Tôi có thể nói với cả nước rằng nếu họ làm điều đó, họ sẽ bị đáp trả bằng sức mạnh ngang bằng, thậm chí lớn hơn những gì đang diễn ra ở đây.”
Tuyên bố được đưa ra sau khi chính quyền Trump triển khai 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia và 700 lính Thủy quân Lục chiến đến Los Angeles, nơi các cuộc biểu tình nổ ra nhằm phản đối hoạt động truy quét của lực lượng ICE – Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ. Những cuộc truy quét này là một phần trong kế hoạch trục xuất hàng loạt người nhập cư không có giấy tờ hợp pháp trên toàn quốc của chính quyền Trump.
Tuy nhiên, hành động điều quân đã gây ra làn sóng phản đối dữ dội, đặc biệt từ Thống đốc California Gavin Newsom, người cho rằng đây là “hành vi vi hiến” và cáo buộc Trump đặt nền dân chủ Mỹ vào tình trạng nguy hiểm.
“Trump đang kéo lưới quân sự khắp Los Angeles. Không chỉ nhằm vào tội phạm nguy hiểm, các đặc vụ liên bang của ông ta còn bắt giữ cả những người lao động bình thường như rửa bát, làm vườn, thợ may – những người không có khả năng tự vệ,” ông Newsom tuyên bố trong bài phát biểu truyền hình toàn quốc.
“California có thể là nơi đầu tiên, nhưng rõ ràng nó sẽ không dừng lại ở đây. Các bang khác sẽ là nạn nhân tiếp theo. Và nền dân chủ sẽ là thứ tiếp theo bị tổn thương.”
Trước đó, các báo cáo từ các nhà hoạt động cho biết nhiều người bị giam giữ trong các chiến dịch ICE đang bị giữ tại tầng hầm của một tòa nhà liên bang. ICE đã bác bỏ cáo buộc, khẳng định không có bằng chứng cho thấy các vi phạm nhân quyền như vậy.
Trong khi đó, hàng loạt cuộc biểu tình đã lan rộng đến các thành phố lớn như New York, Atlanta, Dallas, Washington DC… Các cuộc tuần hành phản đối chính sách nhập cư của Trump cũng được lên kế hoạch đồng loạt tại 50 bang vào ngày 14/6, đúng ngày sinh nhật của ông.
Tại bang Washington, Thống đốc Bob Ferguson đã nhanh chóng triển khai kế hoạch đối phó, đồng thời ký một đạo luật cho phép ngăn chặn Vệ binh Quốc gia từ các bang khác xâm nhập mà không được phép. Tổng chưởng lý Nick Brown cảnh báo, nếu tình hình tương tự như tại California xảy ra, động thái quân sự từ liên bang sẽ là bất hợp pháp.
Ông Ferguson cáo buộc Tổng thống Trump thổi bùng căng thẳng để đạt mục tiêu chính trị, đồng thời cảnh báo:
“Ông ấy đang làm leo thang tình hình. Điều này dẫn đến nhiều bạo lực hơn – và đó chính xác là điều Donald Trump muốn.”
Vụ kiện của tiểu bang California hiện đang được xem xét khẩn cấp tại tòa án liên bang. Theo lập luận pháp lý, hành động điều quân mà không có sự chấp thuận của thống đốc vi phạm nghiêm trọng quyền tự trị tiểu bang và Đạo luật Chống nổi loạn – một đạo luật từ thế kỷ 18 chỉ được áp dụng trong trường hợp quốc nội khẩn cấp đặc biệt nghiêm trọng.
Việc liên bang hóa một phần lực lượng Vệ binh Quốc gia cũng làm dấy lên tranh cãi pháp lý tương tự như thời Tổng thống Lyndon B. Johnson năm 1965 khi ông điều quân đến Alabama để bảo vệ người biểu tình đòi quyền công dân – lần gần nhất một tổng thống vượt quyền thống đốc như hiện tại.
Hiện tại, chưa có kế hoạch chính thức nào về việc mở rộng triển khai Vệ binh Quốc gia hoặc Thủy quân Lục chiến đến các thành phố khác, tuy nhiên tuyên bố cứng rắn của ông Trump cho thấy mọi khả năng đều có thể xảy ra, nhất là trong bối cảnh các cuộc biểu tình chống ICE vẫn tiếp tục lan rộng và bầu cử đang đến gần.
