Trong bối cảnh toàn cầu đang hướng tới phát triển bền vững, Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đang gấp rút thực hiện kế hoạch chuyển đổi giao thông xanh tại Cần Giờ và Côn Đảo. Chủ tịch UBND TP.HCM, ông Nguyễn Văn Được, đã chỉ ra tầm quan trọng của việc này nhằm giảm thiểu khí thải và bảo vệ môi trường.
Trong cuộc họp diễn ra vào ngày 16-4, ông Được nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi sang giao thông xanh không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao cho các địa phương. Ông cho biết đây là động lực mới để phát triển TP.HCM cả hiện tại lẫn tương lai.
Cụ thể, kế hoạch bao gồm việc lắp đặt trạm sạc điện và chuyển đổi xe buýt sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe buýt điện. Mục tiêu là hướng tới một TP.HCM xanh hơn, với Cần Giờ và Côn Đảo là hai khu vực điển hình cho sự chuyển mình này.
Chủ tịch UBND TP cũng đánh giá cao những ý tưởng và đề xuất từ Tập đoàn Vingroup, đơn vị hỗ trợ tiên phong trong quá trình chuyển đổi xanh. Ông Được lưu ý rằng khối lượng công việc trong thời gian tới rất lớn, do đó, các sở ban ngành cần phải làm việc tích cực để giúp doanh nghiệp thực hiện nhanh chóng và hiệu quả.
Ông nhấn mạnh: “Cái gì đã trúng, đã đúng, có lợi cho người dân thì phải làm ngay. Tinh thần là tối giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp”.
Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND TP cũng đề nghị Trường đại học VinUni tham gia hỗ trợ xây dựng đề án chuyển đổi xanh cho thành phố. Ông giao Phó Chủ tịch UBND TP Bùi Xuân Cường trực tiếp chỉ đạo thực hiện dự án này. Các sở ngành liên quan sẽ rà soát và xác định các lĩnh vực ưu tiên đưa vào kế hoạch hành động, với đầu mối là Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM.
Liên quan đến phạm vi đề án, ông Được yêu cầu nghiên cứu theo quy mô thành phố mới, với TP.HCM là lõi trung tâm cùng Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu là các đô thị vệ tinh.
Ông Được cũng gợi ý triển khai mô hình giao thông xanh, với mục tiêu phủ sóng 100% xe điện tại Cần Giờ và Côn Đảo. Ông nhấn mạnh rằng Cần Giờ, được coi là lá phổi xanh của thành phố, đang được định hướng phát triển thành khu du lịch sinh thái. Trong khi đó, Côn Đảo, với diện tích nhỏ, cũng là điểm đến du lịch nổi tiếng, rất thuận lợi cho việc triển khai giao thông xanh toàn diện.
Chủ tịch Nguyễn Văn Được đã đề nghị Vingroup nghiên cứu phương án tổng thể về giao thông xanh riêng cho hai khu vực này. Sở Giao thông công chánh TP sẽ phụ trách phối hợp triển khai kế hoạch.
Ngoài việc tập trung vào giao thông, TP.HCM cũng đề nghị Vingroup hỗ trợ xây dựng hệ thống quan trắc không khí tự động. Hệ thống này sẽ theo dõi và cảnh báo tình trạng ngập nước, nhiệt độ, phát thải khí nhà kính và ô nhiễm môi trường từ hoạt động giao thông trong thành phố.
Ông Được chia sẻ rằng dữ liệu từ hệ thống này sẽ được tích hợp vào các bảng thông tin tại hệ thống giao thông công cộng, như xe buýt, để cung cấp thông tin cho người dân, tương tự như bản tin thời tiết.
Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, bà Lê Thị Thu Thủy, cho biết rằng tập đoàn đã và đang nỗ lực đồng hành cùng chủ trương của Chính phủ trong việc thực hiện các cam kết giảm phát thải khí nhà kính. Bà cho biết: “Chuyển đổi xanh là công cuộc chuyển từ cái cũ sang cái mới, rất vất vả và tốn kém. Trong phạm vi có thể làm được, Tập đoàn Vingroup luôn sẵn sàng hỗ trợ TP”.
Bà Thủy cũng cho biết từ các đầu mối đã được Chủ tịch UBND TP giao, tập đoàn sẽ xây dựng kế hoạch và bắt tay triển khai nghiên cứu.
Theo các chuyên gia và doanh nghiệp, TP.HCM hiện đã có nhiều cơ chế và chính sách đặc biệt để phát triển giao thông xanh. Nghị quyết 98 của Quốc hội cũng đã quy định cụ thể những chính sách nhằm hỗ trợ khuyến khích người dân sử dụng xe năng lượng sạch.
Khi TP.HCM mở rộng, các cơ chế này sẽ được áp dụng cho các đô thị mới tại Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu.
Về tiến trình triển khai, ở giai đoạn 1, Sở Giao thông công chánh TP.HCM đã hoàn thiện đề án chuyển đổi xe buýt sang điện. Điểm đáng chú ý trong đề án là chính sách cho vay vốn lên tới 85%, trong đó đơn vị vận tải chỉ phải trả lãi suất cố định 3%/năm trong vòng 7 năm.
Để chuẩn bị cho hạ tầng trạm sạc, Sở Giao thông công chánh cũng đang hoàn thiện tiêu chí và rà soát vị trí lắp đặt. Đề án cũng đã đề xuất bố trí vốn đầu tư công cùng với các chính sách hỗ trợ và kêu gọi doanh nghiệp tham gia đầu tư.
Ở giai đoạn 2, thành phố sẽ tiếp tục nghiên cứu chuyển đổi các loại phương tiện giao thông đường bộ, thiết lập các cơ chế, chính sách hỗ trợ và khuyến khích, ưu đãi cho việc chuyển đổi. Ngoài ra, sẽ có các giải pháp phân vùng khí thải, ví dụ như tại Cần Giờ và một số khu vực trung tâm khác.
Trung tâm Quản lý giao thông công cộng đang tiến hành đấu thầu tư vấn xây dựng đề án và dự kiến sẽ hoàn thành trong quý 3-2025.
Ông Trần Quang Lâm, giám đốc Sở Giao thông công chánh TP.HCM, cho biết: “Trong năm nay, các cơ chế và chính sách hỗ trợ cho phát triển xe buýt điện cũng như trạm sạc của TP.HCM sẽ được ban hành. Việc mở rộng phạm vi đề án sẽ giúp công tác triển khai giao thông xanh trở nên thông suốt và thuận lợi sau khi hoàn thành sáp nhập các tỉnh thành”.
Thành phố Hồ Chí Minh đang tích cực thúc đẩy chuyển đổi giao thông xanh tại Cần Giờ và Côn Đảo với sự hỗ trợ từ Tập đoàn Vingroup. Kế hoạch này không chỉ góp phần giảm thiểu khí thải mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho môi trường và sức khỏe cộng đồng.
