Israel kêu gọi Mỹ sử dụng bom xuyên phá GBU-57 để tấn công cơ sở hạt nhân ngầm Fordow của Iran, loại vũ khí nặng 30.000 pound có khả năng xuyên phá sâu dưới lòng đất.
Trong bối cảnh căng thẳng giữa Israel và Iran tiếp tục leo thang, các quan chức Israel đang vận động Washington sử dụng bom xuyên phá hạng nặng – hay còn gọi là “bunker buster” – để nhắm vào các cơ sở hạt nhân then chốt của Tehran. Theo CNN, loại bom được đề cập là GBU-57A/B (MOP – Massive Ordnance Penetrator), một trong những vũ khí mạnh nhất thuộc kho vũ khí của Mỹ, được thiết kế đặc biệt để tiêu diệt mục tiêu nằm sâu dưới lòng đất như nhà máy Fordow của Iran.
Fordow là cơ sở làm giàu uranium chủ chốt của Iran, được xây dựng dưới một ngọn núi gần thành phố Qom và có hệ thống phòng thủ kiên cố. Các chuyên gia nhận định độ sâu của Fordow – ước tính từ 80 đến 90 mét – khiến nó trở thành thách thức lớn đối với các loại bom thông thường. GBU-57, với khối lượng lên tới 13.600 kg và 2.700 kg chất nổ mạnh, là loại bom duy nhất trong kho vũ khí hiện nay có thể tiếp cận và gây hư hại nghiêm trọng đến mục tiêu như Fordow.
Masao Dahlgren, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho biết loại bom này sở hữu lớp vỏ đặc biệt cứng, cho phép xuyên sâu trước khi phát nổ tại đúng thời điểm và độ sâu mong muốn. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận: “Một quả bom duy nhất có thể chưa đủ để phá hủy hoàn toàn Fordow. Có thể cần nhiều lần đánh chính xác vào cùng một điểm để đạt hiệu quả mong muốn.”
Sự phát triển của MOP bắt đầu từ năm 2004, trong bối cảnh Mỹ gia tăng quan ngại về các cơ sở vũ khí hạt nhân ngầm. Mục tiêu của loại vũ khí này là phá vỡ quan điểm cho rằng có thể đơn giản đánh sập lối vào một hầm chứa để vô hiệu hóa toàn bộ cơ sở – một phương pháp được chứng minh là kém hiệu quả.
Hiện chỉ có máy bay ném bom chiến lược B-2 Spirit của Mỹ đủ khả năng mang và triển khai GBU-57. B-2 là máy bay tàng hình tầm xa có thể bay hơn 11.000 km không cần tiếp nhiên liệu, và từng được sử dụng để tấn công các cơ sở vũ khí ngầm của lực lượng Houthi ở Yemen vào năm 2024.
Dù Mỹ không công bố số lượng cụ thể các quả bom MOP trong kho vũ khí, theo CNN, Boeing đã bàn giao 20 quả cho Không quân Mỹ vào năm 2009, và ước tính hiện tại có khoảng 30 quả được lưu trữ.
Trong bối cảnh các lựa chọn ngoại giao đang ngày càng thu hẹp, việc Mỹ triển khai loại vũ khí này sẽ đánh dấu bước leo thang đáng kể trong cuộc khủng hoảng Trung Đông hiện tại. Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo bất kỳ hành động quân sự nào cũng có thể kích hoạt phản ứng dữ dội từ Iran, gây hậu quả sâu rộng cho an ninh toàn khu vực.
