Chuyên gia y tế cảnh báo không nên quá sợ hãi đột quỵ. Quan trọng nhất là duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát nguy cơ thay vì lo lắng thái quá.
PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng – Chủ tịch Hội Đột quỵ TPHCM chia sẻ trong buổi hội thảo. Ảnh: VÂN SƠN
1. Đột quỵ – Mối đe dọa nhưng không phải án tử
Đột quỵ (stroke) là tình trạng rối loạn cấp tính tuần hoàn máu não, dẫn đến thiếu máu nuôi não, gây tổn thương tế bào thần kinh và có thể để lại di chứng nặng nề hoặc tử vong. Theo Tổ chức Đột quỵ Thế giới (World Stroke Organization), đột quỵ là nguyên nhân tử vong đứng thứ hai toàn cầu và là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế lâu dài.
Tuy nhiên, theo PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng – Chủ tịch Hội Đột quỵ TP.HCM, điều đáng lo ngại hiện nay là sự sợ hãi thái quá trong cộng đồng. “Nhiều người vì quá lo đột quỵ mà tự hạn chế ăn uống, vận động, thậm chí hạn chế ra ngoài. Điều này không những không giúp ngừa đột quỵ mà còn gây tổn hại đến sức khỏe tổng thể,” ông cảnh báo.
Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm các dấu hiệu đột quỵ (Ảnh minh họa internet)
2. Các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ: Hiểu đúng để kiểm soát hiệu quả
Đột quỵ không xảy ra ngẫu nhiên. Các nghiên cứu y học cho thấy có nhiều yếu tố nguy cơ đã được xác định rõ, trong đó nổi bật:
- Tăng huyết áp: Là yếu tố nguy cơ lớn nhất. Theo nghiên cứu INTERSTROKE, tăng huyết áp chiếm hơn 50% tổng nguy cơ đột quỵ.
- Đái tháo đường: Tăng gấp đôi nguy cơ đột quỵ do làm tổn thương mạch máu.
- Rối loạn mỡ máu: Dẫn đến xơ vữa động mạch, cản trở dòng máu lên não.
- Hút thuốc lá và lạm dụng rượu bia: Làm tăng huyết áp, xơ vữa và rối loạn đông máu.
- Lối sống tĩnh tại, béo phì: Làm tăng nguy cơ tăng huyết áp, đái tháo đường và mỡ máu cao.
- Bệnh tim mạch: Như rung nhĩ, bệnh van tim, suy tim cũng làm tăng nguy cơ huyết khối gây đột quỵ.
TS.BS Nguyễn Bá Thắng – Trưởng đơn vị Đột quỵ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – nhấn mạnh: “Điều quan trọng nhất là kiểm soát chặt chẽ các yếu tố nguy cơ. Không có biện pháp phòng ngừa nào hiệu quả hơn là kiểm soát huyết áp, đường máu, mỡ máu, đồng thời ngừng hút thuốc và duy trì vận động thể lực đều đặn.”
Cơn đau tim
3. Phòng ngừa đột quỵ: Chủ động, khoa học thay vì hoảng loạn
Các chuyên gia khuyến cáo, thay vì sợ hãi mù quáng, người dân cần:
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Phát hiện và điều trị sớm tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế muối, đường, chất béo xấu; tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần.
- Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia: Ngay lập tức nếu có thể.
- Giảm stress, ngủ đủ giấc: Giúp ổn định huyết áp và hệ thần kinh.
- Nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ: Bằng quy tắc F.A.S.T (Face – khuôn mặt xệ một bên, Arm – tay yếu một bên, Speech – nói khó, Time – gọi cấp cứu ngay).
4. Thái độ sống: Bình tĩnh, chủ động và tích cực
PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng khẳng định: “Cuộc sống luôn tiềm ẩn rủi ro. Chúng ta không thể vì lo sợ đột quỵ mà ngưng vận động, hạn chế giao tiếp xã hội. Ngược lại, chính lối sống năng động, yêu đời, chủ động phòng ngừa mới là vũ khí tốt nhất chống lại đột quỵ.”
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng vận động thể chất đều đặn giúp giảm 30-40% nguy cơ đột quỵ. Do đó, thay vì sợ hãi, mỗi người nên xây dựng thói quen sống khoa học, kiểm soát tốt sức khỏe bản thân và luôn sẵn sàng ứng phó với nguy cơ tiềm ẩn.
