Việc CEO Tesla Ấn Độ từ chức khi hãng sắp ra mắt tại thị trường hơn tỷ dân khiến tham vọng của Elon Musk đối mặt nhiều thách thức mới.
Model 3 và Model Y có thể là một trong những mẫu xe đầu tiên đến tay người mua Ấn Độ | Ảnh: Repuiblic
Lãnh đạo Tesla Ấn Độ từ chức, tham vọng tỷ dân của Elon Musk đối diện thử thách mới
Ngay thời điểm Tesla đang gấp rút triển khai kế hoạch hiện diện chính thức tại Ấn Độ, ông Prashanth Menon – người đứng đầu chi nhánh tại đây – bất ngờ nộp đơn từ chức sau gần một thập kỷ gắn bó. Thông tin này khiến thị trường không khỏi bất ngờ, bởi ông Menon được xem là “kiến trúc sư” trong nỗ lực thâm nhập thị trường tỷ dân của Tesla.
Bước ngoặt nhân sự và hệ lụy chiến lược
Ông Menon, từng đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Hội đồng quản trị Tesla Ấn Độ hơn 4 năm qua, là người đã trực tiếp điều phối việc thành lập văn phòng đại diện tại Pune năm 2021, đồng thời dẫn dắt các bước chuẩn bị cho việc mở showroom đầu tiên tại Mumbai và Delhi. Việc ông rời ghế ngay trước thời điểm “ra mắt” có thể ảnh hưởng đến nhịp triển khai của Tesla tại quốc gia Nam Á này.
Hiện tại, chưa có nhân sự kế nhiệm chính thức và bộ phận Tesla tại Trung Quốc sẽ tạm thời giám sát các hoạt động ở Ấn Độ. Điều này phần nào cho thấy sự phụ thuộc đáng kể vào thị trường Trung Quốc trong các chiến lược mở rộng toàn cầu của hãng.
Theo ông Rajiv Khosla – nhà phân tích ngành công nghiệp ô tô tại HDFC Securities, trích từ India Business Times:
“Việc thiếu người điều hành tại địa phương có thể làm chậm quá trình vận hành khi Tesla cần xử lý giấy phép, đàm phán hạ tầng và tuyển dụng. Trong bối cảnh các đối thủ nội địa như Tata hay Mahindra tăng tốc, Tesla sẽ cần một đội ngũ mạnh hơn tại chỗ để cạnh tranh hiệu quả.”
Thuế nhập khẩu và đàm phán thương mại: Cửa mở hay rào cản mới?
Ấn Độ hiện đang áp mức thuế cao ngất ngưởng – lên tới 110% đối với ô tô nhập khẩu. Đây là một trong những lý do khiến Tesla chưa thể triển khai mạnh mẽ tại thị trường này suốt nhiều năm qua.
Tuy nhiên, những tín hiệu gần đây từ chính quyền New Delhi đang tạo hy vọng mới. Một thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Ấn Độ đang được đàm phán, trong đó bao gồm khả năng điều chỉnh thuế nhập khẩu ô tô. Điều này có thể là “chìa khóa” để Elon Musk hiện thực hóa giấc mơ tỷ dân.
Đáng chú ý, cùng ngày CEO Tesla Ấn Độ từ chức, dịch vụ internet vệ tinh Starlink – một công ty khác của Musk – đã đạt được bước tiến pháp lý quan trọng tại Ấn Độ. Điều này cho thấy ảnh hưởng của Musk trong quan hệ với chính phủ Ấn Độ vẫn rất đáng kể.
Dấu hiệu chuyển mình và những bước đi thực tế
Bất chấp thay đổi nhân sự, Tesla vẫn liên tục có những bước chuẩn bị đáng chú ý:
- Đã thuê mặt bằng bán lẻ tại hai thành phố lớn nhất Ấn Độ.
- Đang tiến hành tuyển dụng đội ngũ bán hàng, vận hành kỹ thuật.
- Hoàn tiền cho khách hàng đặt trước mẫu Model 3 từ năm 2016 – động thái “dọn đường” cho các dòng xe mới.
Ngoài ra, Tesla đang xem xét việc xuất khẩu một số dòng xe sang Ấn Độ trong thời gian tới, như một phép thử trước khi triển khai sản xuất hoặc lắp ráp nội địa.
Thách thức trước mắt: Cạnh tranh nội địa và yếu tố chính trị
Ấn Độ không phải là “vùng đất trống” cho Tesla. Các hãng như Tata Motors, Mahindra hay MG đang gia tăng thị phần trong mảng xe điện. Họ sở hữu lợi thế nội địa hóa, chính sách thuế ưu đãi và mạng lưới phân phối rộng khắp.
Mặt khác, việc Elon Musk có mối quan hệ thân cận với Tổng thống Mỹ Donald Trump – người có lập trường cứng rắn với Ấn Độ trong một số vấn đề thương mại – cũng có thể tạo ra yếu tố nhạy cảm trong đàm phán.
Triển vọng dài hạn: Cơ hội còn lớn nhưng không dễ nắm bắt
Ấn Độ được đánh giá là thị trường xe điện tiềm năng nhờ quy mô dân số và sự thúc đẩy từ chính phủ với các chính sách khuyến khích xanh hóa phương tiện. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tham vọng chiếm lĩnh thị trường tỷ dân, Tesla sẽ cần nhiều hơn một chiến lược sản phẩm – họ cần một đội ngũ bản địa hóa, chính sách linh hoạt và nhất quán về truyền thông.
Ông Ajay Shah – cố vấn Viện nghiên cứu Tài chính Quốc gia Ấn Độ nhận định trên Reuters:
“Ấn Độ không dễ chinh phục. Nhưng nếu Tesla thiết lập được chuỗi cung ứng địa phương hóa và đồng hành cùng các sáng kiến năng lượng tái tạo của chính phủ, họ hoàn toàn có thể tạo cú hích lớn.”
