16 triệu việc làm xuất khẩu tại Trung Quốc có nguy cơ bị đe dọa vì thuế Mỹ. Ảnh: SCMP
Thuế quan mới từ Mỹ giáng đòn mạnh vào xuất khẩu Trung Quốc
Ngành xuất khẩu Trung Quốc đang đối mặt với sức ép chưa từng có từ các chính sách thuế của Mỹ. Các mức thuế cao nhắm vào sản phẩm thép, nhôm, pin và xe điện Trung Quốc. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lao đao.
Theo tính toán của Viện Peterson (Mỹ), khoảng 16 triệu việc làm liên quan đến xuất khẩu tại Trung Quốc đang bị đe dọa trực tiếp.
Các lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề
Các ngành như thép, sản phẩm năng lượng mới và xe điện chịu tác động nặng nhất. Mỹ vừa công bố sẽ tăng thuế lên 100% đối với xe điện Trung Quốc. Thuế nhôm và thép Trung Quốc cũng bị đẩy lên 25%. Đây là các ngành tạo ra hàng triệu việc làm cho nền kinh tế Trung Quốc.
Ông Adam Posen, Chủ tịch Viện Peterson, nhận định: “Chính sách thuế mới có thể khiến Trung Quốc mất nhanh thị trường Mỹ và kéo theo làn sóng cắt giảm việc làm.”
Hệ quả lan rộng với thị trường lao động Trung Quốc
Sự phụ thuộc cao vào xuất khẩu khiến lao động Trung Quốc dễ tổn thương. Ước tính, khoảng 12% lực lượng lao động nước này tham gia vào chuỗi sản xuất xuất khẩu. Một làn sóng cắt giảm việc làm lớn có thể làm trầm trọng thêm vấn đề thất nghiệp trong thanh niên, vốn đã ở mức kỷ lục.
Theo số liệu chính thức, tỷ lệ thất nghiệp thanh niên ở Trung Quốc hiện vượt 14%, cao hơn nhiều so với các nền kinh tế lớn khác.
Trung Quốc đối mặt với thách thức kép
Ngoài sức ép thuế từ Mỹ, Trung Quốc còn chịu tác động từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Các công ty đa quốc gia đang tìm cách rời Trung Quốc sang các nước khác như Việt Nam, Mexico và Ấn Độ.
Ông Scott Kennedy, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nhận xét: “Thách thức hiện tại không chỉ là thuế mà còn là mất dần vị thế trung tâm sản xuất toàn cầu.”
Triển vọng phục hồi còn nhiều bất ổn
Chính phủ Trung Quốc đang nỗ lực thúc đẩy tiêu dùng nội địa để giảm phụ thuộc vào xuất khẩu. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc này sẽ cần thời gian và chính sách hỗ trợ mạnh mẽ mới có thể bù đắp.
Trong ngắn hạn, ngành xuất khẩu Trung Quốc sẽ tiếp tục đối mặt với khó khăn, khi căng thẳng thương mại với Mỹ có xu hướng leo thang trước thềm bầu cử Mỹ 2024.