Phát hiện hai loại virus dơi mới tại Trung Quốc có đặc điểm di truyền giống các virus gây chết người, làm tăng nguy cơ lây nhiễm sang con người.
Các nhà khoa học mới đây đã phát hiện 22 loại virus mới trên loài dơi tại tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, trong đó có hai loại henipavirus chưa từng được biết đến gây lo ngại đặc biệt do có thể lây truyền sang người và gia súc.
Nghiên cứu được tiến hành bởi các nhà khoa học thông qua giải trình tự gen trên mẫu mô thận của 142 con dơi thu thập từ năm 2017 đến năm 2021. Hai loại henipavirus mới được đặt tên là henipavirus dơi Vân Nam 1 và 2 có đặc điểm di truyền tương tự với virus Hendra và Nipah, đều là những virus nguy hiểm từng gây bùng phát dịch bệnh có tỷ lệ tử vong cao.
Giáo sư virus học phân tử Vinod Balasubramaniam từ Đại học Monash (Úc) nhấn mạnh sự lo ngại khi các virus này được tìm thấy chủ yếu trong thận dơi—một cơ quan sản xuất nước tiểu. Điều này làm gia tăng nguy cơ virus lây truyền sang người qua trái cây hoặc nguồn nước nhiễm nước tiểu dơi, đặc biệt tại các vùng nông thôn đông dân cư gần nơi sinh sống của chúng.
Loại henipavirus mới được phát hiện chia sẻ từ 52% đến 57% đặc điểm di truyền với các virus đã biết gây chết người, khiến chúng trở thành mối đe dọa đáng kể. Theo Balasubramaniam, vùng Vân Nam đặc biệt đáng quan tâm do điều kiện khí hậu tại đây rất giống các khu vực từng bùng phát dịch virus Nipah tại Malaysia.
Bên cạnh virus, nhóm nghiên cứu còn tìm thấy các loại ký sinh trùng và vi khuẩn hoàn toàn mới như ký sinh trùng đơn bào Klossiella yunnanensis và vi khuẩn Flavobacterium yunnanensis. Những phát hiện này cho thấy nhiều nguy cơ tiềm ẩn về bệnh truyền nhiễm còn chưa được khám phá trong các mô nội tạng của dơi.
Nghiên cứu này cũng đánh dấu lần đầu tiên toàn bộ bộ gen của virus henipa được phát hiện trong dơi tại Trung Quốc. Các virus có nguồn gốc từ dơi đã từng gây ra các đại dịch lớn như Ebola, SARS, MERS và COVID-19. Phát hiện mới này là lời cảnh báo quan trọng về nguy cơ xuất hiện các dịch bệnh truyền nhiễm mới nếu không có các biện pháp giám sát và phòng ngừa kịp thời.
