Số ca tử vong do ung thư liên quan đến rượu ở Mỹ đã tăng gấp đôi trong 30 năm, chủ yếu ở nam giới trên 55 tuổi, theo nghiên cứu mới công bố.
Một nghiên cứu mới công bố đã chỉ ra rằng số người tử vong mỗi năm vì các bệnh ung thư liên quan đến rượu tại Hoa Kỳ đã tăng gấp đôi trong vòng ba thập kỷ, từ dưới 12.000 ca vào năm 1990 lên tới hơn 23.000 ca vào năm 2021. Đáng chú ý, phần lớn sự gia tăng này đến từ nhóm nam giới trên 55 tuổi – đối tượng có thói quen uống rượu kéo dài và tích lũy rủi ro theo thời gian.
Mặc dù tỷ lệ tử vong do ung thư nói chung tại Mỹ đã giảm khoảng 35% trong cùng giai đoạn theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, nhưng ung thư do rượu vẫn là ngoại lệ đáng lo ngại. Nghiên cứu sẽ được trình bày tại Hội nghị thường niên của Hiệp hội Ung thư Lâm sàng Hoa Kỳ và chưa được đăng trên tạp chí khoa học bình duyệt.
Các loại ung thư có mối liên hệ chặt chẽ với rượu bao gồm: ung thư gan, đại tràng, vú, thực quản, miệng, họng và thanh quản. Mặc dù rượu không phải là nguyên nhân duy nhất, nhưng nó là yếu tố thúc đẩy quan trọng. Khi vào cơ thể, rượu chuyển hóa thành acetaldehyde – một chất đã được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) xếp vào nhóm gây ung thư từ năm 1987.
“Chúng ta có thể điều trị nhiều loại ung thư tốt hơn hiện nay, nhưng điều này nhấn mạnh một sự thật khó chịu: mọi người vẫn đang chết vì ung thư do rượu,” – Giáo sư Jane Figueiredo (Cedars-Sinai).
Nghiên cứu cho thấy tỉ lệ tử vong do ung thư liên quan đến rượu ở nam giới đã tăng từ 2,5% năm 1991 lên 4,2% năm 2021; trong khi ở nữ giới tăng từ 1,46% lên 1,85%. Riêng ở nam giới, mức tăng là 56% trong 30 năm. Điều này được cho là do thói quen sử dụng rượu nhiều và sớm hơn ở nam giới.
Tuy nhiên, xu hướng đang dần thay đổi khi các nghiên cứu gần đây cho thấy số phụ nữ uống rượu nặng, thậm chí say xỉn, đang gia tăng – đặc biệt ở nhóm phụ nữ trẻ.
Đáng báo động, tử vong do các loại ung thư liên quan đến rượu tăng ở nam giới tại 47 bang, và ở phụ nữ tại 16 bang. Bang New Mexico có mức tăng cao nhất: gần 60% với nam giới và 18% với nữ giới. Trong khi đó, Washington D.C. và New York chứng kiến mức giảm rõ rệt ở nam giới; còn Massachusetts và New York dẫn đầu về mức giảm ở nữ giới. Utah tiếp tục là tiểu bang có tỷ lệ tử vong do rượu thấp nhất.
Nhóm tuổi trên 55 là đối tượng chịu tác động lớn nhất, với tỷ lệ tử vong do ung thư do rượu tăng hơn 1% mỗi năm trong giai đoạn 2007–2021. Ung thư gan, đại trực tràng và thực quản là ba loại gây tử vong cao nhất – trong đó ung thư gan phổ biến ở nam giới, còn ung thư vú phổ biến nhất ở phụ nữ.
“Tác hại của rượu không xảy ra ngay lập tức, mà tích tụ theo năm tháng. Khi người uống già đi, rủi ro ngày càng rõ rệt,” – Tiến sĩ Chinmay Jani, đồng trưởng nhóm nghiên cứu.
Nghiên cứu cũng sẽ mở rộng sang phân tích tác động của rượu đến các nhóm chủng tộc khác nhau. Một số dân tộc có khả năng chuyển hóa rượu kém hơn, dẫn đến nồng độ acetaldehyde – chất gây ung thư – trong cơ thể cao hơn.
Thực tế cho thấy mức tiêu thụ rượu ở Mỹ đã đạt đỉnh vào cuối những năm 1970 và giảm dần đến cuối những năm 1990, nhưng lại tăng trở lại trong đại dịch, kéo theo số ca tử vong liên quan đến rượu tăng vọt.
“Chúng tôi không bảo người dân phải tuyệt đối tránh rượu, nhưng họ cần được thông tin đầy đủ, trung thực – không phải qua các định kiến phổ biến sai lệch,” – Tiến sĩ Michael Siegel (Đại học Tufts) kêu gọi.
Bên cạnh việc điều trị, các chuyên gia nhấn mạnh cần tăng cường tuyên truyền để cộng đồng nhận thức rõ rằng rượu, dù tiêu thụ với mức độ “vừa phải”, cũng là một yếu tố nguy cơ ung thư nghiêm trọng – tương tự như thuốc lá.
